Wątroba z Piacenzy
Wątroba z Piacenzy – odkryty w 1877 roku w Gossolengo koło Piacenzy we Włoszech zabytek w formie wykonanego z brązu modelu wątroby owcy[1]. Zabytek epigraficzny języka etruskiego. Obecnie przechowywana jest w Museo Civico w Piacenzy[2].
Artefakt ma wymiary 126×76×60 mm i waży 636 gramów[3]. Wykonany został około 100 roku p.n.e., przypuszczalnie w okolicach Chiusi lub Cortony[4]. Miał przeznaczenie religijne i służył haruspikom do nauki sztuki wróżenia z wnętrzności zwierząt[5].
Zewnętrzny margines wątroby podzielony jest liniami na 16 pól, odpowiadających 16 rejonom nieba. Wnętrze podzielono na 24 pola, zaś spód na 2. W każde z 52 pól wpisane zostało imię bóstwa, zazwyczaj w formie skróconej. Część imion powtarza się. Wśród wymienionych bóstw są tin (Jowisz), uni (Junona), catha (bóg słońca), cel (matka-ziemia), fufluns (Bachus), hercle (Herakles), selvan (Silvanus), usil (słońce), tivr (księżyc)[2].
Przypisy
- ↑ Simon K.F. Stoddart: Historical Dictionary of the Etruscans. Plymouth: Scarecrow Press, 2009, s. 148. ISBN 978-0-8108-5471-0.
- ↑ a b Larissa Bonfante: Język etruski. Warszawa: Wydawnictwo RTW, 1998, s. 32. ISBN 83-86822-92-9.
- ↑ Il Fegato Etrusco di Piacenza (wł.). ilcesello.eu. [dostęp 2014-12-30].
- ↑ Federico Santangelo: Divination, Prediction and the End of the Roman Republic. Cambridge: Cambridge University Press, 2013, s. 32. ISBN 978-1-107-02684-1.
- ↑ The Religion of the Etruscans. edited by Nancy Thomson de Grummond and Erika Simon. Austin: The University of Texas Press, 2006, s. 10. ISBN 0-292-70687-1.
Media użyte na tej stronie