Węgierska Brama w Kijowie

Węgierska Brama – średniowieczna brama wjazdowa do Kijowa, stolicy Rusi Kijowskiej[1], przy targowej osadzie węgierskich kupców nad Dnieprem[2].

Brama była jedną z trzech bram[3] grodu, zbudowanych przez Jarosława I Mądrego[4]. Węgierska Brama wspomniana była w Latopisie hipackim w roku 1151[5], została spalona podczas pożaru w styczniu 1124. Obecność Węgrów w tej części dorzecza Dniepru źródła historyczne datują od początku IX w.[6], w normańskich sagach Kijów nazywany był w tym czasie krajem albo miastem Hunnów – Chunigard lub Känu-gard, lub Hunigard.

Węgrzy w Kijowie zostali wspomniani w kronice Thietmara podczas najazdu Bolesława Chrobrego na to miasto. Kronikarz pisze, że Chrobrego wspomagało w tej wyprawie trzystu rycerzy niemieckich i pół tysiąca węgierskich, a współdziałali z nim także koczowniczy Pieczyngowie.

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ ...такая ограда называлась часто огородом или столпием; такое ограждение было в Киеве в 11or1 г., когда войска были размещены от Золотых ворот по тем огородом до Лядьских ворот, а оттоле шли и до Клова, и до Берестового, и до Угорських ворот... [w:] "Arkhivy Ukraïny", 1 (1980), (ros.). Tł.: Takie ogrodzenie często nazywane było ogrodem [od czasownika "grodzić"; zob. etymologię gród] lub "stołpem", takie obwarowanie było w Kijowie w 1151, gdy wojska zostały rozmieszczone od Złotych Wrót później murami do bramy Lackiej [czyli "Polskiej", od Lachów; [[mianownik (przypadek)|]]: Лядскии ворота], a od tego miejsca szli do Klow [historyczna miejscowość, obecnie część Kijowa], i do Wieriestowa i do Ugorskiej/Węgierskiej bramy [ ukraińskie угорці/uhorci lub угри/uhry – Węgrzy; rosyjskie венгры/wiengry jest polonizmem]. "Угорьскии ворота — название ворот в древнем Киеве. 1151: А Коуеве и Торчи и Печенези туда сташа от Золотыхъ воротъ по тЬмъ огородомъ до Лядьских воротъ, а оттол'Ь оли и до Клова и до Берестоваго и до Угорье к ихъ воро тъ ..." Słowo o pułku Igora, Слова о полку Игореве" wyd. 1965"
  2. ↑ "Ugorskoje wzgórze" (Węgierskie wzgórze), uroczysko pod Kijowem pierwszy raz wymienione w Powieści minionych lat. Brajczewski uważa, że nazwa Ugorskie zapożyczona zostać mogła od słobody kijowskiej zamieszkanej przez kupców węgierskich."[w:] Słownik starożytności słowiańskich. t. 6. 1977; zob. Askoldowa Mogiła
  3. ↑ Do miasta naprzód brama zamkowa z drzewa, z wrotami, druga brama z cegły murowana, od Węgier nazwana Węgierska..., [w:] Hensel, Słowiańszczyzna wczesnośredniowieczna: zarys kultury materialnej, 1987.
  4. ↑ ...już w grodzie Jarosława przy bramie lackiej istniała Lacka Słoboda – dzielnica Polaków obok dzielnicy Niemców i Włochów, a przy cerkwi Mikołaja – targowa osada węgierska..., [w:] Tadeusz M. Trajdos, Kościół Katolicki na ziemiach ruskich Korony i Litwy za panowania Władysława II Jagiełły, 1386-1434, 1982.
  5. ↑ Im Jahre 1151 sind in Kiev das Judentor, das Polentor und das Ungarntor erwähnt (Zidovskie vorota, Ljadskie i Ugorskae); diese Tore sind wohl nach den angrenzenden Niederlassungen der jüdischen, polnischen und ungarischen Kaufleute..., [w:] Jahrbücher für Geschichte Osteuropas, Osteuropa-Institut München, 1960.
  6. ↑ "Panują oni [Madziarzy] nad wszystkimi sąsiadującymi z nimi Słowianami, nakładają na nich ciężkie daniny, oni zaś są w ich rękach jako brańcy wojenni [...]. Urządzają na Słowian wyprawy łupieskie, prowadzą jeńców wzdłuż wybrzeża [morskiego] [...] do położonego w kraju Greków portu, zwanego K.r.h [Kercz?] [w:] Tadeusz Lewicki, Źródła arabskie do dziejów Słowiańszczyzny, t. II, cz. II, [współpraca: Maria Czapkiewicz, Anna Kmietowicz, Franciszek Kmietowicz], Wrocław-Warszawa – Kraków – Gdańsk 1977 str. 35; op. cit. Ibn Rosteh, Relacja Anonimowa z II. poł. IX wieku., zob. Gesta Hungarorum

Linki zewnętrzne