Węsiory (cmentarzysko)

Kurhany i kamienny krąg w Węsiorach
Kamienne kręgi w Węsiorach
Podwójny kurhan z brukiem
Kurhan obłożony brukiem

Cmentarzysko w Węsiorach – cmentarzysko położone ok. 1,5 km na południe od wsi Węsiory, na północnym brzegu Jeziora Długiego. Miejsce pochówku Gotów i Gepidów z I-III wieku. Na cmentarzysku znajdują się kręgi kamienne i kurhany.

Cmentarzysko powstało w l. 70. i 80. n.e., a więc w czasie początków kultury typowej dla Gotów i Gepidów na Pomorzu. Bliżej nieokreślone przekształcenia doprowadziły do wydzielenia się kultury wielbarskiej z wcześniejszej kultury łużyckiejj[1].

Badania archeologiczne cmentarzyska w Węsiorach zapoczątkowano dopiero w XX wieku. W 1956 przeprowadzono prace badawcze, obejmujące 3 kamienne kręgi, 16 kurhanów oraz 110 pochówków ciałopalnych i szkieletowych (groby popielnicowe oraz groby ziemne (jamowe)). W toku badań ustalono, że w przeciwieństwie do innych pomorskich cmentarzysk kamienne kręgi w Węsiorach wykorzystywano do pochówków[2].

Znaleziska archeologiczne wydobyte w toku badań w Węsiorach znajdują się w zasobach Muzeum Archeologicznego w Gdańsku.

Na cmentarzysku stwierdzono następujące formy pochówków:

  • kręgi kamienne,
  • kurhany z kręgami koncentrycznymi,
  • kurhany ze stelami i bez nich,
  • groby płaskie ze stelami bez nich.

W wyżej wymienionych obiektach stosowano następujące rodzaje pochówka:

  • groby popielnicowe czyste i obsypane szczątkami stosu,
  • groby jamowe z czysto przemytymi kośćmi lub ze zsypanym stosem,
  • groby szkieletowe,
  • groby z popieliskiem.

Zobacz też

Przypisy

  1. Zawadzińska Zofia, Porównanie teorii allochtonicznej oraz autochtonicznej pochodzenia Słowian w świetle danych archeologicznych i antropologicznych, „Repozytorium Uniwersytetu Jagiellońskiego”, Uniwersytet Jaggieloński, 19 września 2016.
  2. Alicja i Zofia Breske, Jarosław Elwart Kamienne Kręgi Gotów, Wyd. Region Gdynia 2015, ISBN 978-83-7591-445-0

Literatura

  • Jerzy Kmieciński, Magdalena Blombergowa, Krzysztof Walenta, [w:] Prace i materiały Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, 1966, Seria archeologiczna, Nr 12
  • Jerzy Kmieciński; Niektóre zagadnienia wędrówki Gotów w świetle dotychczasowych badań oraz w świetle wykopalisk w Węsiorach w pow. kartuskim, [w:] Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Łódzkiego, Seria I, zeszyt 8. Łódź 1958, s. 37-49
  • Andrzej Kokowski; Zagadnienia kręgów kamiennych w środkowej strefie Pojezierza Pomorskiego, [w:] Acta Universitatis Lodziensis, Folia Archeologica 8, 1987.
  • Czarlin, zwany też ''Osyklo'', [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 736.

Media użyte na tej stronie

REF new (questionmark).svg
Autor: Sławobóg, Licencja: LGPL
Icon for missing references
Węsiory krąg2 fragment2 06.07.10 p.jpg
Autor: Przykuta, Licencja: CC BY-SA 3.0
Fragment kręgu na cmentarzysku gotów w Węsiorach
Wesiory.jpg
Autor: Maria Golińska, Licencja: CC BY 2.5
Cmentarzysko w Wesiorach- kamienne kregi
Węsiory kurhan 31.12.09 pl2.jpg
Autor: Pleple2000, Licencja: CC BY-SA 3.0
Węsiory - kurhan pokryty kamieniami.
Wesiory3.jpg
Stone circle and tumulus near Wesiory, Poland. Steinkreis und Grabhügel bei Wesiory, Polen