Władcy Chin przedcesarskich

Władcy Chin przedcesarskich – władcy starożytnych Chin z trzech pierwszych dynastii: Xia, Shang i Zhou.

Uwaga: Pierwszą powszechnie akceptowaną datą w historii Chin jest rok 841 p.n.e.

Trzech Czcigodnych i Pięciu Cesarzy

Legendarni pierwsi władcy Chin.

Imię prywatneImię pośmiertneLata panowaniaUwagi
Nüwa[1][2][3][4]
女媧
mityczna bogini, stwórczyni ludzkości
Youchao[4]
有巢
Suiren[2][4]
燧人
Fuxi[1][2][3][4][5]
伏羲
Yan Di[1][4][5]
炎帝
Shennong
神農
Gongsun[1][3][5]
公孫
Huang Di
黃帝
Według Sima Qiana pierwszy historyczny władca[1][6].
Shaohao[5]
少昊
Jin Tian
金天
Gaoyang[1][5]
高陽
Zhuanxu
顓頊
Gaoxin[1]
高辛
Ku
帝嚳
Qingyangshi[1]
青陽氏
Zhi
Yaotangshi[1]
陶唐氏
Yao
Yao Chonghua[1]
姚重華
Shun

Dynastia Xia

Xia () w starożytnej formie pisma chińskiego.

Półlegendarna pierwsza dynastia.

Imię prywatneImię pośmiertneLata panowania[7]
Si Wenming
姒文命
Yu
2070–2025 p.n.e.
Qi
2025–2015 p.n.e.
Tai Kang
太康
2015–1986 p.n.e.
Zhong Kang
仲康
1986–1973 p.n.e.
Xiang
1973–1945 p.n.e.
Shao Kang
少康
Zhu
Huai
Mang
Xie
Bu Jiang
不降
Jiong
Jin
Kong Jia
孔甲
Gao
Fa
Lǚ Guǐ
履癸
Jie
1653–1600 p.n.e.

Dynastia Shang

Pierwsza w pełni historyczna dynastia w historii Chin.

Imię prywatneImię pośmiertneLata panowania[7][8]
Zi Lu
子履
Cheng Tang
ok. 1600 p.n.e.
Zi Sheng
子勝
Wai Bing
外丙
Zhong Ren
仲壬
Tai Jia
太甲
Wo Ding
沃丁
Tai Geng
太庚
Xiao Jia
小甲
Yong Ji
雍己
Tai Wu
太戊
Zhong Ding
仲丁
Wai Ren
外壬
He Dan Jia
河亶甲
Zu Yi
祖乙
Zu Xin
祖辛
Wo Jia
沃甲
Zu Ding
祖丁
Nan Geng
南庚
Yang Jia
陽甲
Zi Xun
子旬
Pan Geng
盤庚
Xiao Xin
小辛
Xiao Yi
小乙
Zi Zhao
子昭
Wu Ding
武丁
1250–1192 p.n.e.
Zu Geng
祖庚
Zu Jia
祖甲
Lin Xin
廩辛
Kang Ding
康丁
Wu Yi
武乙
1147–1113 p.n.e.
Wen Ding
文丁
1112–1102 p.n.e.
Di Yi
帝乙
1101–1076 p.n.e.
Zi Zhou
子紂
Di Xin
帝辛
1075–1046 p.n.e.

Dynastia Zhou

XI wiek p.n.e.–256 p.n.e., tradycyjnie dzielona na:

Imię prywatneImię pośmiertneLata panowania
Ji Fa
姬發
Wuwang
武王
1046 p.n.e.1043 p.n.e.
Ji Song
姬誦
Chengwang
成王
1042 p.n.e.1021 p.n.e.
Ji Zhao
姬釗
Kangwang
康王
1020 p.n.e.996 p.n.e.
Ji Xia
姬瑕
Zhaowang
昭王
995 p.n.e.977 p.n.e.
Ji Man
姬滿
Muwang
穆王
976 p.n.e.922 p.n.e.
Ji Yihu
姬繄扈
Gongwang
共王
922 p.n.e.900 p.n.e.
Ji Jian
姬囏
Yiwang
懿王
899 p.n.e.892 p.n.e.
Ji Pifang
姬辟方
Xiaowang
孝王
891 p.n.e.886 p.n.e.
Ji Xie
姬燮
Yiwang
夷王
885 p.n.e.878 p.n.e.
Ji Hu
姬胡
Liwang
厲王
877 p.n.e.841 p.n.e.
Gonghe (regent)
共和
841 p.n.e.828 p.n.e.
Ji Jing
姬靜
Xuanwang
宣王
827 p.n.e.782 p.n.e.
Ji Gongsheng
姬宮湦
Youwang
幽王
781 p.n.e.771 p.n.e.
Ji Yijiu
姬宜臼
Pingwang
平王
770 p.n.e.720 p.n.e.
Ji Lin
姬林
Huanwang
桓王
719 p.n.e.697 p.n.e.
Ji Tuo
姬佗
Zhuangwang
莊王
696 p.n.e.682 p.n.e.
Ji Huqi
姬胡齊
Xiwang
釐王
681 p.n.e.677 p.n.e.
Ji Lang
姬閬
Huiwang
惠王
676 p.n.e.652 p.n.e.
Ji Zheng
姬鄭
Xiangwang
襄王
651 p.n.e.619 p.n.e.
Ji Renchen
姬壬臣
Qingwang
頃王
618 p.n.e.613 p.n.e.
Ji Ban
姬班
Kuangwang
匡王
612 p.n.e.607 p.n.e.
Ji Yu
姬瑜
Dingwang
定王
606 p.n.e.586 p.n.e.
Ji Yi
姬夷
Jianwang
簡王
585 p.n.e.572 p.n.e.
Ji Xiexin
姬泄心
Lingwang
靈王
571 p.n.e.545 p.n.e.
Ji Gui
姬貴
Jingwang
景王
544 p.n.e.521 p.n.e.
Ji Meng
姬猛
Daowang
悼王
520 p.n.e.
Ji Gai
姬丐
Jingwang
敬王
519 p.n.e.476 p.n.e.
Ji Ren
姬仁
Yuanwang
元王
475 p.n.e.469 p.n.e.
Ji Jie
姬介
Zhendingwang
貞定王
468 p.n.e.442 p.n.e.
Ji Quji
姬去疾
Aiwang
哀王
441 p.n.e.
Ji Shu
姬叔
Siwang
思王
441 p.n.e.
Ji Wei
姬嵬
Kaowang
考王
440 p.n.e.426 p.n.e.
Ji Wu
姬午
Weiliewang
威烈王
425 p.n.e.402 p.n.e.
Ji Jiao
姬驕
Anwang
安王
401 p.n.e.376 p.n.e.
Ji Xi
姬喜
Liewang
烈王
375 p.n.e.369 p.n.e.
Ji Bian
姬扁
Xianwang
顯王
368 p.n.e.321 p.n.e.
Ji Ding
姬定
Shenjingwang
慎靚王
320 p.n.e.315 p.n.e.
Ji Yan
姬延
Nanwang
赧王
314 p.n.e.256 p.n.e.

Przypisy

  1. a b c d e f g h i j Według Zapisków historyka.
  2. a b c Według Shangshu dazhuan i Baihu tongyi.
  3. a b c Według Diwang shiji.
  4. a b c d e Według Liji.
  5. a b c d e Według Pieśni z Chu
  6. С.В. Дмитриев, ХУАН-ДИ, [w:] Большая российская энциклопедия [online] (ros.).
  7. a b Według Projektu Chronologii Xia-Shang-Zhou (夏商周断代工程). Zob. np. Li XueqinX., The Xia-Shang-Zhou Chronology Project: Methodology and Results, „Journal of East Asian Archaeology”, 4 (1), 2002, s. 321–333, DOI10.1163/156852302322454585 (ang.).
  8. 夏商周断代工程年表 [zarchiwizowane z adresu 2008-10-07] (chiń.).

Media użyte na tej stronie

夏-ancient.svg

This 夏-ancient.svg image depicting the character 夏 in the Shuowen ancient script.

(see wiktionary : en, fr, ja, zh).