Władcy Chorwacji

Wczesne średniowiecze

Książęta Księstwa Dolnopanońskiego (Chorwacji Posawskiej lub Panońskiej)

Okres panowania	Imię władcy	Wizerunek	Rodzice	Informacje dodatkowe
ok. 810 – 823[1][2]	Ljudevit		N/N	Zginął po upadku powstania Słowiańskiego przeciwko Frankom.
ok. 829 – ok. 838[1]	Ratimir		N/N
ok. 880 – ok. 897/898[1][3]	Braslav		N/N	Ostatni znany władca Księstwa Dolnopanońskiego.

Książęta Chorwacji Dalmatyńskiej

Okres panowania	Imię władcy	Wizerunek	Rodzice	Informacje dodatkowe
II poł VIII w.[1]/ początek IX w.[4]	Wyszesław (Višeslav)		N/N	Władca znany jedynie z inskrypcji na tzw. Chrzcielnicy Wyszesława. Nie jest pewne kiedy ani nad jakim ludem i terytorium panował.
II poł. VIII w./początek IX w. – 820/821[1][5]	Borna		N/N	Pierwszy potwierdzony źródłowo książę Chorwacji Dalmatyńskiej[6].
ok. 820 – ok. 835[1]	Władysław (Vladislav)		N/N	Najprawdopodobniej bratanek Borny[7].
ok. 835[1][8]/839[9] – ok. 845[1][8]/852[9]	Misław (Mislav)		N/N
Trpimirowicze
ok. 845[10][11]/852[12] – ok. 864[12][10][11]	Trpimir I		N/N	Założyciel dynastii Trpimirowiczów. Pierwszy władca mianujący się tytułem księcia Chorwatów (łac. Chroatorum dux).
864 – 864[13]	Zdesław (Zdeslav)		Trpimir I, ?	Usunięty z tronu przez Domagoja.
Domagojewicze
864[14][15] – ok. 876[14]	Domagoj		N/N	Protoplasta dynastii Domagojewiczów; władca z plemienia Neretwian.
ok. 876 – 878[1]	Nieznany z imienia syn Domagoja (zwany Ilijko)		Domagoj, ?
Trpimirowicze
878 – 879[16][17][1]	Zdesław (Zdeslav)		Trpimir I, ?	Przywrócony.
Domagojewicze
879[18][17] – ok. 888[17]/892[18][13]	Branimir		N/N
Trpimirowicze
ok. 888[19]/892[20][11] – ok. 910[19][11]/914[20]	Muncimir (Mutimir)		Trpimir I, ?	Młodszy brat Zdesława.
ok. 910[21][11]/914[20] – ok. 928[21][20]/930[11]	Tomisław (Tomislav)		N/N	Chorwacka tradycja uznaje go za pierwszego króla i władcę całego, zjednoczonego terytorium chorwackiego, jednak brak na to dowodów naukowych.

Królestwo Chorwacji (925–1102)

Okres panowania	Imię władcy	Wizerunek	Rodzice	Informacje dodatkowe
Trpimirowicze
ok. 910/914 – ok. 928/930	Tomisław (Tomislav)		N/N
ok. 925[22] – ok. 935[1]	Trpimir II		N/N
ok. 935 – 945[23][1][13]	Krzesimir I (Krešimir I)		Trpimir II (?), ?	Nie ma pewności, czy pomiędzy Krzesimirem I i jego poprzednikami z dynastii Trpimirowiczów istniały więzy krwi. Być może dał on początek nowej dynastii – Krzesimirowiczów[23].
945 – 949[13][23][1]	Mirosław (Miroslav)		Krzesimir I[24], ?
949 – 969[25][26][11]	Michał Krzesimir II (Mihajlo Krešimir II)		Krzesimir I[25], ?	Pierwszy władca Chorwacji noszący chrześcijańskie imię; brat Mirosława[25].
969 – 997[27][28][29]	Stefan Držislav		Michał Krzesimir II, Helena z Zadaru[28]
ok. 997 – ok. 1000[30][29][13]	Świętosław Suronja (Svetoslav Suronja)		Stefan Držislav[30], ?	Niektórzy historycy uznają jego syna, Stefana, za protoplastę linii bocznej dynastii Trpimirowiczów – Svetoslaviciów. Najstarszy z trzech synów Stefana Držislava (obok Krzesimira III i Gojsława I)[30]. Został obalony przez braci[31].
ok. 1000 – 1020[32][29][13]	Gojsław I (Gojslav I)		Stefan Držislav[32], ?	Rządził wspólnie z bratem Krzesimirem III[32].
ok. 1000 – 1030[31][13][11]	Krzesimir III (Krešimir III)		Stefan Držislav[31], ?
ok. 1030 – 1058[33][11][34]	Stefan I (Stjepan I)		Krzesimir III[33], ?
ok. 1058 – ok. 1074[35][11][34]	Piotr Krzesimir IV (Petar Krešimir IV)		Stefan I[35], ?	Brat Gojsława II[33].
1075 – 1089[36][37][11]	Dymitr Zwonimir (Dmitar Zvonimir)		N/N	Niektórzy historycy uznają go za jednego z potomków Świętosława Suronji i kontynuatora linii Svetoslaviciów[36].
1089 – 1090[38][39]	Stefan II (Stjepan II)		Gojsław II[38], ?	Ostatni przedstawiciel dynastii Trpimirowiczów[38].
Svačiciowie/Snačiciowie
ok. 1093 – prawdopodobnie 1097[40][41][1]	Piotr Svačić/Snačić (Petar Svačić/Snačić)		N/N	Ostatni władca Królestwa Chorwacji o nieznanym pochodzeniu; zginął walcząc przeciwko Węgrom[40].

Unia z Węgrami (1102–1918)

Od 1097/1102 Królestwo Chorwacji połączono unią z Królestwem Węgier. Trwała ona do upadku Austro-Węgier w 1918 r.

Władcę w Chorwacji reprezentował ban (wicekról).

Niepodległe Państwo Chorwackie (1941–1943)

Dynastia sabaudzka

#	Imię		Lata życia		Czas rządów		Rodzice
			Urodzony	Zmarł	Od	Do
16	Tomisław II Sabaudzki		9 marca 1900 Turyn	29 stycznia 1948 Buenos Aires	18 maja 1941	31 lipca 1943	Emanuel Filiberto d’Aosta Helena Orleańska

Zobacz też

• prezydenci Chorwacji
• historia Chorwacji

Przypisy

Bibliografia

• Dragutin Pavličević: Historia Chorwacji. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2004. ISBN 83-232-1357-7.
• Maciej Czerwiński: Chorwacja. Dzieje, kultura, idee. Kraków: Międzynarodowe Centrum Kultury, 2020. ISBN 978-83-66419-09-4.
• Tadeusz Wasilewski, Wacław Felczak: Historia Jugosławii. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich - Wydawnictwo, 1985. ISBN 83-04-01638-9.
• Maciej Salamon: Chorwacja. W: Wielka Historia Świata. T. 4. Kształtowanie średniowiecza. Kraków: Oficyna Wydawnicza Fogra, 2005, s. 413-423. ISBN 83-85719-85-7.
• Zofia Kurnatowska: Słowiańszczyzna południowa. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1977.