Władysław Białas

Władysław Białas
porucznik piechoty porucznik piechoty
Data i miejsce urodzenia9 lutego 1894
Rymanów
Data i miejsce śmiercisierpień 1919
pod Kamieniem nad Obem
Przebieg służby
Siły zbrojneWappen Kaisertum Österreich 1815 (Klein).png Armia Austro-Węgier
FormacjaOrzełek legionowy.svg Legiony Polskie,
Wojsko Polskie na Wschodzie
Jednostki1 Pułk Piechoty,
1 Pułk Strzelców Polskich
Stanowiskadowódca kompanii
Główne wojny i bitwyI wojna światowa,
wojna domowa w Rosji
Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości

Władysław Walenty Białas (ur. 9 lutego 1894 w Rymanowie, zm. w sierpniu 1919 pod Kamieniem nad Obem) – porucznik Wojska Polskiego na Wschodzie.

Życiorys

Urodził się 9 lutego 1894 w Rymanowie[1][2][3][4]. Był synem Józefa (szewc[2]) i Katarzyny z domu Sołtysik[3][1]. W 1914 zdał eksternistycznie egzamin dojrzałości w C. K. Gimnazjum Męskim w Sanoku[5]. Podczas nauki w Sanoku zamieszkiwał u Antoniego Majki, rachmistrza żandarmerii[2]. Po maturze miał podjąć studia uniwersyteckie na wydziale prawa[5].

Po wybuchu I wojny światowej 8 sierpnia 1914 wstąpił do Legionów Polskich[1]. Służył w szeregach 1 pułku piechoty w składzie I Brygady[1]. Po zachorowaniu został zwolniony ze służby 15 września 1914[1]. Później był żołnierzem w szeregach armii austro-węgierskiej i korpusów wschodnich od 25 lutego do 13 maja 1918, po czym został wzięty do niewoli niemieckiej[1].

Został żołnierzem Wojska Polskiego na Wschodzie, służył w 1 pułku strzelców polskich w składzie 5 Dywizji Strzelców Polskich i podczas wojny domowej w Rosji pełniąc w stopniu porucznika funkcję dowódcy 8 kompanii w strukturze III batalionu kpt. Werobeja poległ w drugiej połowie sierpnia 1919 w walkach z powstańcami komunistycznymi o miasto Kamień nad Obem[6][7][8].

Pomimo powyższych informacji, opisujących życiorys Władysława Białasa zgodnie co do jego tożsamości i danych osobowych, księga małżeństw z Sanoka podała, że w dniu 28 lutego 1922 w Sanoku 28-letni wówczas Władysław Białas (opisany danymi tożsamymi z powyższymi) poślubił swoją rówieśnicę, Salomeę Materniak (jednym ze świadkiem na ślubie był Franciszek Ksawery Martynowski)[3].

Odznaczenia

W 1922 został odznaczony przez Naczelnika Państwa i Naczelnego Wodza pośmiertnie Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (nr 7721)[9][10]. 16 marca 1937 został odznaczony przez Prezydenta RP Ignacego Mościckiego pośmiertnie Krzyżem Niepodległości za pracę w dziele odzyskania niepodległości[11].

Przypisy

  1. a b c d e f Władysław Białas. zolnierze-niepodleglosci.pl. [dostęp 2020-07-07].
  2. a b c CK Gimnazjum Państwowe Wyższe w Sanoku. Katalog główny, rok szkolny 1906/1907 (zespół 7, sygn. 42). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 2.
  3. a b c Księga małżeństw (1912–1924). Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku. s. 128 (poz. 22).
  4. W tym źródle podano datę urodzin: 13 lutego 1891. XXXIII. Sprawozdanie Dyrekcyi c.k. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1913/14. Sanok: Fundusz Naukowy, 1914, s. 57.
  5. a b XXXIII. Sprawozdanie Dyrekcyi c.k. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1913/14. Sanok: Fundusz Naukowy, 1914, s. 57.
  6. Kronika. Bohaterska śmierć Sanoczanina na dalekim wschodzie. „Ziemia Sanocka”. 33, s. 3, 4 kwietnia 1920. 
  7. Franciszek Dindorf-Ankowicz: Zarys historji wojennej 82-go syberyjskiego pułku piechoty. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1929, s. 22, 44.
  8. V Dywizja Syberyjska. Lista polskich jeńców wojennych z roku 1921. Suplement. stankiewicze.com. [dostęp 2017-08-04].
  9. Naczelnik Państwa i Naczelny Wódz nadaje: order wojsk. „Virtuti Militari” V klasy z 5 Dywizji Syberyj. W. P. na Wschodzie. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 27, s. 613, 19 września 1922. 
  10. Franciszek Dindorf-Ankowicz: Zarys historji wojennej 82-go syberyjskiego pułku piechoty. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1929, s. 46.
  11. M.P. z 1937 r. nr 64, poz. 94.

Media użyte na tej stronie

Wappen Kaisertum Österreich 1815 (Klein).png
Lesser coat of arms of the Austrian Empire form the Congress of Vienna in 1815 until the Austro-Hungarian Compromise of 1867. It then represented the Cisleithanian territories of Austria-Hungary in the Reichsrat until 1915.

It shows the arms of Habsburg-Lorraine encircled by the chain of the Order of Golden Fleece, surmounted on the crowned Austrian imperial double-headed eagle clutching in its claws the Imperial orb, sceptre and sword, with the Imperial Crown of Rudolf above.

After 1915 the inescutcheon only displayed the red-white-red arms of Austria.
Orzełek legionowy.svg
Orzełek legionowy
PL Epolet por.svg
Naramiennik porucznika Wojska Polskiego (1919-39).