Władysław Cieplak
 Władysław Cieplak ps. Giewont | |
 porucznik | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki | batalion Zośka |
| Stanowiska | dowódca 3. kompanii |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
 _2r_BAR.svg){kind=small} | |
Władysław Miłosław Cieplak ps. Giewont, Kwiczoł, Mały (ur. 6 czerwca 1917 w Aleksandrowie Kujawskim, zm. 30 sierpnia 1944 w Warszawie) – harcmistrz, porucznik, uczestnik powstania warszawskiego jako dowódca 3 „kompanii Giewonta” batalionu „Zośka” Armii Krajowej.
Życiorys
Syn Aleksandra i Stefanii z domu Łuszkiewicz. Od najmłodszych lat wraz z rodzeństwem, siostrą Irminą oraz bratem Przemysławem (późniejszym żołnierzem 2. kompanii „Rudy”, ps. „Smyk”) działał w harcerstwie[1]. Był harcerzem 21. Drużyny im. Tadeusza Rejtana w Poznaniu, przybocznym Floriana Marciniaka.
Pierwsze dni wojny spędził w Poznaniu, gdzie działał w Pogotowiu Harcerzy. Następnie przedostał się do Warszawy i włączył się w pracę Wojennego Pogotowia Harcerzy. Na początku 1940 roku wszedł do konspiracji, należał do Chorągwi Warszawskiej Szarych Szeregów. Był przybocznym Stanisława Broniewskiego „Orszy”, z którym znał się z pracy w Chorągwi Wielkopolskiej. Krótko był kierownikiem kolportażu Głównej Kwatery Szarych Szeregów. Prowadził na rogu ulic Świętokrzyskiej i Szkolnej sklep jubilerski, a dochody z działalności często przeznaczał na pomoc „Pasiece”. Ukończył I turnus Szkoły Podchorążych Rezerwy Piechoty Agricola. Po reorganizacji Grup Szturmowych w czerwcu 1943 roku, został dowódcą grupy szturmowej, której celem było zorganizowanie odbicia naczelnika Szarych Szeregów, Floriana Marciniaka. Po utworzeniu batalionu „Zośka” objął stanowisko dowódcy 2. kompanii „Rudy”. W grudniu 1943 r. został odwołany ze stanowiska dowódcy na rzecz Andrzeja Romockiego (efekt akcji Wilanów).
Brał udział w:
- akcji pod Arsenałem (dowódca ubezpieczenia)
- akcji pod Czarnocinem (dowódca ubezpieczenia)
- uwolnieniu więźnia ze Szpitala Dzieciątka Jezus
- akcji Wilanów (dowódca uderzenia)
- akcji kolejowej na trasie Tłuszcz-Urle (obserwator z ramienia dowódcy batalionu)
- akcji "Par. I" i "Par. II" (dowódca bazy szkoleniowej)
Objął dowództwo utworzonej w pierwszych dniach powstania warszawskiego 3. kompanii batalionu „Zośka”. Wraz ze swoją kompanią brał udział m.in. w wyzwalaniu Gęsiówki oraz w natarciu na Dworzec Gdański. Zginął 30. dnia powstania warszawskiego pod gruzami zbombardowanego przez lotnictwo niemieckie budynku przy ul. Zakroczymskiej 7 na Starym Mieście. Miał 27 lat. Pochowany w kwaterach żołnierzy i sanitariuszek batalionu „Zośka” na Wojskowych Powązkach w Warszawie (kwatera 20A-4-10)[2].
Odznaczony dwukrotnie Krzyżem Walecznych i Orderem Virtuti Militari, rozkazem Dowódcy AK nr 507 z 14 VIII 1944. Uzasadnienie nadania mu krzyża VM brzmiało: „zasłużył się w walkach na terenie Grupy «Północ»"[3]. Order został zweryfikowany pozytywnie uchwałą Kapituły Orderu Wojennego Virtuti Militari z dnia 13 października 2011[4].
Przypisy
- ↑ Barbara Wachowicz: Wierna rzeka harcerstwa. Tom IV. To Zośki wiara! Gawęda o Harcerskim Batalionie AK "Zośka". Cz. 2. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 2005, s. 358. ISBN 83-06-01851-6.
- ↑ Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze
- ↑ Dane według: Wielka Ilustrowana Encyklopedia Powstania Warszawskiego, tom 4. Kawalerowie Orderu Wojennego Virtuti Militari – Powstanie Warszawskie. Opracował Andrzej Krzysztof Kunert, Dom Wydawniczy "Bellona", Warszawa 1997. ISBN 83-87224-00-6.
- ↑ Potwierdzono nadanie Virtuti Militari 104 powstańcom. Informacja [w: prezydent.pl] (pol.). [dostęp 2012-01-23].
Bibliografia
- Anna Borkiewicz-Celińska: Batalion „Zośka”. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1990, s. 248-250, 260-262, 303-305, 309-311, 395, 463, 493, 621-623. ISBN 83-06-01851-6.
- Powstańcze biogramy - Władysław Miłosław Cieplak. Muzeum Powstania Warszawskiego. [dostęp 2013-04-07].
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
Naramiennik porucznika Wojska Polskiego (1919-39).
Baretka: Krzyż Walecznych (1941) nadany dwukrotnie.