Władysław Daszewski
| Data i miejsce urodzenia | 3 marca 1902 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 25 lipca 1971 |
| Narodowość | polska |
| Język | polski |
| Alma Mater | |
| Dziedzina sztuki | Karykatura, scenografia |
| Ważne dzieła | |
scenografia dla kabaretów: Qui Pro Quo i Cyrulika Warszawskiego oraz do operetki Krakowiacy i Górale i sztuki Burza | |
| Odznaczenia | |
    | |
Władysław Daszewski, ps. Pik (ur. 3 marca 1902 w Warszawie, zm. 25 lipca 1971 tamże) – polski scenograf i karykaturzysta.
Życiorys
Pochodził z deklasowanej rodziny szlacheckiej[1] Konrada i Anieli z Wiśniewskich. Ukończył gimnazjum humanistyczne[2]. W latach 1920–1922 studiował na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej w pracowni Stanisława Noakowskiego, następnie w warszawskiej Szkole Sztuk Pięknych. W okresie studiów współpracował jako karykaturzysta „Pik” z redakcjami „Cyrulika Warszawskiego”, „Robotnika” i „Wiadomości Literackich”. Projektował scenografię dla kabaretów „Qui Pro Quo” i „Cyrulik Warszawski”.
Od 1927 projektował scenografię dla teatrów warszawskich i lwowskich. W 1928 z okazji dziesiątej rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości razem z Leonem Schillerem i Aleksandrem Watem zorganizował widowisko sceniczne pod tytułem Polityka społeczna oparte na autentycznych materiałach krytyczne wobec stosunków panujących w fabrykach i polityki społecznej[3]. W 1930 został stałym scenografem teatrów lwowskich. Współpracował najczęściej z Leonem Schillerem. W latach 1940–1941 pracował w Lwowskim Państwowym Teatrze Polskim, realizując m.in. Zemstę Aleksandra Fredry. Po wkroczeniu wojsk hitlerowskich wyjechał do Warszawy. W latach 1945–1949 był scenografem Teatru Wojska Polskiego w Łodzi. Nadal współpracował z Leonem Schillerem tworząc scenografię m.in. do Krakowiaków i Górali Wojciecha Bogusławskiego (1946) i Burzy Williama Szekspira (1947). W 1949 został stałym scenografem, a w latach 1959–1961 był dyrektorem Teatru Narodowego w Warszawie.
W 1934 został profesorem, a w 1964 dziekanem Wydziału Scenografii Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, w latach 1946–1948 wykładowcą Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Łodzi. Należał do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej[4].
Został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera 32A-1-16)[5].
Życie prywatne
Jego żoną była aktorka Ewa Bonacka[6].
Ordery i odznaczenia
- Order Sztandaru Pracy I klasy (11 lipca 1955)[7]
- Order Sztandaru Pracy II klasy (22 lipca 1949)[8]
- Złoty Krzyż Zasługi (15 czerwca 1946)[9]
Nagrody
- 1935 – Złoty Medal na Międzynarodowej Wystawie w Paryżu za scenografię do Wyzwolenia Stanisława Wyspiańskiego w inscenizacji Wilama Horzycy i reżyserii Kazimierza Tatarkiewicza z Teatru Wielkiego we Lwowie;
- 1947 – I Nagroda Ministra Kultury i Sztuki za opracowanie scenograficzne Burzy w reżyserii Leona Schillera z Teatru Wojska Polskiego w Łodzi na Festiwalu Szekspirowskim;
- 1949 – nagroda na Festiwalu Sztuk Rosyjskich i Radzieckich w Katowicach za scenografię sztuki Jegor Bułyczow i inni w reżyserii Władysława Krasnowieckiego z Teatru Narodowego w Warszawie;
- 1950 – Nagroda Państwowa I stopnia za całokształt twórczości, a w szczególności za plastyczne opracowanie sztuk Jegor Bułyczow i inni Maksyma Gorkiego oraz Krakowiacy i Górale Wojciecha Bogusławskiego w Teatrze Narodowym w Warszawie;
- 1958 – II nagroda na Festiwalu Dramatów Wyspiańskiego za oprawę scenograficzną Wyzwolenia w Teatrze Narodowym w Warszawie;
- 1964 – Nagroda Państwowa I stopnia za całokształt twórczości artystycznej w dziedzinie scenografii;
- 1966 – I Nagroda na VI Kaliskich Spotkaniach Teatralnych za opracowanie plastyczne przedstawienia Caliguli.
Przypisy
- ↑ Marci Shore: Kawior i popiół. Świat Książki Warszawa 2012, s.102.
- ↑ Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania. Warszawa: 1939, s. 54. [dostęp 2021-07-08].
- ↑ Marci Shore: Kawior i popiół. Świat Książki Warszawa 2012, s.101-102.
- ↑ Tadeusz Kisielewski, Październik 1956: punkt odniesienia, Wydawnictwo Neriton, 2001.
- ↑ Juliusz Jerzy Malczewski: Cmentarz komunalny (dawny wojskowy) na Powązkach. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1975, s. 22.
- ↑ Jarosław Abramow-Newerly: Granica sokoła. Warszawa: Twój Styl, 2001, s. 112. ISBN 83-7163-353-X.
- ↑ M.P. z 1955 r. nr 91, poz. 1144 - Uchwała Rady Państwa z dnia 11 lipca 1955 r. o nadaniu odznaczeń państwowych.
- ↑ M.P. z 1950 r. nr 6, poz. 58 - Zarządzenie Nr 4/214/49 Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 22 lipca 1949 r. w sprawie nadania Orderu "Sztandar Pracy".
- ↑ M.P. z 1946 r. nr 114, poz. 212 - Uchwała Prezydium Krajowej Rady Narodowej z dnia 15 czerwca 1946 r. o odznaczeniach za wybitne zasługi w dziedzinie Teatru i Sztuki na terenie całego kraju.
- ↑ Władysław Daszewski - Życie i twórczość | Artysta | Culture.pl, culture.pl [dostęp 2019-12-29].
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
Baretka: Order Sztandaru Pracy I klasy
Baretka Odznaki 1000-lecia Państwa Polskiego
Władysław Daszewski - zdjęcia archiwalne prac.
Autor: Lukasz2, Licencja: CC BY-SA 3.0
Grób Władysława Daszewskiego na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach