Władysław Dunin-Wąsowicz

Władysław Dunin-Wąsowicz
Ilustracja
major major
Data i miejsce urodzenia

30 listopada 1877
Bołszowce

Data i miejsce śmierci

29 sierpnia 1950
Warszawa

Przebieg służby
Lata służby

1914–1930

Siły zbrojne

Wappen Kaisertum Österreich 1815 (Klein).png Armia Austro-Węgier

Orzełek II RP.svg Wojsko Polskie
Kotwica symbol.svg Armia Krajowa

Formacja

Orzełek legionowy.svg Legiony Polskie

Jednostki

Biuro Wyznań Niekatolickich

Stanowiska

zastępca szefa biura

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa
kampania wrześniowa
powstanie warszawskie

Odznaczenia
Krzyż Niepodległości Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Srebrny Krzyż Zasługi Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Oficer Orderu Gwiazdy Rumunii
Grób Władysława, Janiny i Krzysztofa Dunin-Wąsowicza na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach

Władysław Julian Dunin-Wąsowicz, ps. „Albin” (ur. 30 listopada 1877 w Bołszowcach, zm. 29 sierpnia 1950 w Warszawie) – major Wojska Polskiego, oficer Legionów Polskich, dziennikarz, prezes Towarzystwa Przyjaciół Weteranów, działacz Ruchu Ludowego w Galicji, więzień polityczny Pawiaka[1].

Życiorys

Urodził się 30 listopada 1877 w Bołszowcach, w ówczesnym powiecie rohatyńskim Królestwa Galicji i Lodomerii, w rodzinie Albina i Anny z Lewickich. Ukończył polonistykę na Uniwersytecie Lwowskim i początkowo pracował jako nauczyciel szkół średnich. Odegrał istotną rolę w prasie polskiej m.in. kierując działem szkolnym i oświatowym w „Kurierze Lwowskim”, jako redaktor lwowskiej „Depeszy”, sekretarz redakcji „Przyjaciela Ludu”, redaktor naczelny „Gazety Powszechnej”, i lwowskiej „Trybuny”. W czasach II Rzeczypospolitej pracował w prasie wojskowej, kombatanckiej, w „Kurierze Porannym” i „Kurierze Warszawskim”. Po wojnie był m.in. sekretarzem „Gazety Ludowej”, głównego organu opozycji antykomunistycznej, skupionej wokół PSL i dziennikarzem „Gromada - Rolnik Polski”. Był on związany z ruchem ludowym - grupą Jana Stapińskiego. Był także organizatorem Związku Strzeleckiego w Galicji i brał udział w pracach Polskiego Skarbu Wojskowego we Lwowie. Później wstąpił do Legionów, gdzie był dowódcą oddziałów kwatermistrzowskich. W 1915 r. w Wiedniu, na zlecenie Naczelnego Komitetu Narodowego, był propagatorem idei legionowej. Od 1917 r. był kierownikiem Głównego Urzędu Zaciągu - biura werbunkowego, które podlegało Polskiej Sile Zbrojnej.

Od 1919 r. służył w Wojsku Polskim, gdzie był m.in. zastępcą szefa Biura Wyznań Niekatolickich MSWojsk. w Warszawie[2]. Z dniem 28 lutego 1930 został przeniesiony w stan spoczynku w randze majora[3].

Był aktywnym działaczem Związku Dziennikarzy RP, Związku Oficerów Rezerwy RP i Federacji Polskich Związków Obrońców Ojczyzny. Z jego inicjatywy powstał osobny cmentarzyk powstańców styczniowych, w obrębie dzisiejszego Cmentarza Komunalnego na Powązkach. Był on współorganizatorem obchodów 70-lecia Powstania Styczniowego w 1933 r. z udziałem Prezydenta RP Ignacego Mościckiego i Marszałka J. Piłsudskiego, jako działacz Towarzystwa Przyjaciół Weteranów 1863 r.[4]

Zmarł 29 sierpnia 1950 w Warszawie. Został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera C15-1 dod.-9)[5].

Władysław był żonaty z Janiną Rubach (1896–1972), z którą miał córki Zofię (ur. 1906) i Janinę (ur. 1910) oraz synów Krzysztofa (1923–2013) i Marka (1927).

Ordery i odznaczenia

Przypisy

  1. Powstańcze Biogramy - Władysław Dunin-Wąsowicz, 1944.pl [dostęp 2019-09-01] (ang.).
  2. a b c Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 821.
  3. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 22 z 31 grudnia 1929 roku, s. 442.
  4. Marian Marek Drozdowski, „Historia i trochę polityki : wspomnienia”, Krzysztof Dunin-Wąsowicz, Warszawa 2006 : [recenzja], „Niepodległość i Pamięć” (Nr 26), 2007.
  5. Bogna, MOJE CMENTARZE ...: Krzysztof i Władysław Dunin-Wąsowicz, Janina Dunin-Wąsowiczowa, MOJE CMENTARZE ..., 28 września 2015 [dostęp 2019-09-01] [zarchiwizowane z adresu 2019-05-07].
  6. M.P. z 1938 r. nr 177, poz. 323 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości” - zamiast uprzednio nadanego Medalu Niepodległości (M.P. z 1937 r. nr 93, poz. 128).
  7. M.P. z 1933 r. nr 259, poz. 278 „za zasługi na polu pracy społecznej”.

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Wappen Kaisertum Österreich 1815 (Klein).png
Lesser coat of arms of the Austrian Empire form the Congress of Vienna in 1815 until the Austro-Hungarian Compromise of 1867. It then represented the Cisleithanian territories of Austria-Hungary in the Reichsrat until 1915.

It shows the arms of Habsburg-Lorraine encircled by the chain of the Order of Golden Fleece, surmounted on the crowned Austrian imperial double-headed eagle clutching in its claws the Imperial orb, sceptre and sword, with the Imperial Crown of Rudolf above.

After 1915 the inescutcheon only displayed the red-white-red arms of Austria.
Orzełek II RP.svg
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 2.5
Orzełek Wojsk Lądowych II RP
Kotwica symbol.svg
Autor: Liftarn, Licencja: CC BY-SA 2.5
Kotwica symbol
Orzełek legionowy.svg
Orzełek legionowy
Krzysztof Dunin-Wąsowicz grób.jpg
Autor: Lukasz2, Licencja: CC0
Grób Krzysztofa Dunin-Wąsowicza na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach
ROM Order of the Star of Romania 1877 Officer BAR.svg
Baretka: Order Gwiazdy Rumunii (model 1877) – Oficer – Księstwo i Królestwo Rumunii.
PL Epolet mjr.svg
Naramiennik majora Wojska Polskiego (1919-39).
Mjr Władysław Dunin-Wąsowicz.jpg
Zastępca szefa Biura Wyznań Niekatolickich Ministerstwa Spraw Wojskowych - fotografia portretowa