Władysław Fedorowicz (inżynier)
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Burmistrz Słupska | |
Okres | od 24 kwietnia 1945 |
Przynależność polityczna | PPS |
Poprzednik | Walter Sperling |
Następca | Teofil Kuna |
Inżynier | |
Odznaczenia | |
Władysław Fedorowicz (ur. 5 czerwca 1902 w Warszawie, zm. 27 kwietnia 1983 w Słupsku) – polski inżynier, pierwszy powojenny burmistrz Słupska, działacz społeczny.
Życiorys
Młodość i wykształcenie
Urodził się 5 czerwca 1902 w Warszawie[1]. Ukończył gimnazjum w Łomży, a następnie w 1923 roku Państwową Szkołę Budowy Maszyn i Elektrotechniki im. H. Wawelberga i S. Rotwanda w Warszawie. Pracę zawodową rozpoczął w Państwowej Fabryce Karabinów (później znanej jako VIS) w Warszawie; od 1925 roku pracował w Zakładach Mechanicznych „Lilpop, Rau i Loewenstei” S.A W 1920 założył Robotniczy Klub Sportowy „Znicz” w Pruszkowie, był kolejno jego sekretarzem i wiceprzewodniczącym[2]. Członek Robotniczego Sportowego Komitetu Okręgowego w Warszawie. W 1923 roku wstąpił do Polskiej Partii Socjalistycznej.
Strajk w zakładach Lilpopa
Zaangażował się w działalność PPS i poparł strajk robotników w zakładach Lilpopa za co został zwolniony[3]. Znalazł pracę na południu kraju w Sanoku.
Sanok
Objął stanowisko kierownika produkcji w zakładach Zjednoczone Fabryki Maszyn, Kotłów i Wagonów – L. Zieleniewski i Fitzner-Gamper, Spółka Akcyjna, Fabryka Sanocka (Obecnie Autosan).
Po wybuchu wojny w 1939 roku kierował ewakuacją fabryki na wschód, jednak pociąg został zbombardowany i Władysław Fedorowicz wrócił do Sanoka. W czasie wojny ukrywał się w okolicznych wsiach i w górach, gdyż groziło mu wywiezienie do obozu. Powrócił do pracy w fabryce dzięki interwencji ówczesnego dyrektora fabryki Karola Górniaka i uzyskanej gwarancji bezpieczeństwa (ze względu na strategiczną dla okupanta rolę sanockiej fabryki w czasach aktywnego frontu wschodniego) i pracował tam do 1945 roku[1].
Burmistrz Słupska
Tuż po zakończeniu działań wojennych Centralny Komitet Wykonawczy PPS skierował go na ziemie odzyskane[1]. 15 maja 1945 przybył do Słupska i założył pierwszą komórkę PPS w Słupsku[4][5]. Został pierwszym po wojnie burmistrzem Słupska. Najważniejsze sprawy, którymi się zajmował, to:
- zapewnienie wyżywienia dla mieszkańców miasta,
- utworzenie straży pożarnej i milicji,
- przejęcie szpitali i zorganizowanie służby zdrowia,
- przejęcie infrastruktury miejskiej i zapewnienie jej funkcjonowania (gazowania, wodociągi, elektrownia, tramwaje),
- zorganizowanie sprawnej administracji oraz podjęcie działań umożliwiających rozpoczęcie nowego roku szkolnego.
W latach 1946–1948 był przewodniczącym Powiatowej Rady Narodowej w Słupsku, następnie rozpoczął pracę w MPGK[6] gdzie dzięki jego zaangażowaniu przywrócono komunikacje tramwajowa[7]. Następnie pracował w Słupskich Fabrykach Mebli, w Miejskim Przedsiębiorstwie Remontowo-Budowlanym, a także w Wojewódzkim Biurze Projektów Budownictwa Wiejskiego. Udzielał się także w NOT, PTTK, LOP i STSK. Był współzałożycielem Koła Pierwszych Słupszczan i jego pierwszym przewodniczącym[8]. Zmarł 27 kwietnia 1983 w wieku 80 lat. Został pochowany na Starym Cmentarzu w Słupsku[9].
W Złotej Księdze Miasta Słupska dokonał wpisu:
„Dnia 26 kwietnia 1945 roku w szóstym roku trwania wielkiej wojny światowej, otwieram nową historię prastarego grodu słowiańskiego, powracającego na zawsze do Rzeczypospolitej Polskiej. Pierwszy Burmistrz Miasta Władysław Fedorowicz[1].”
8 września 1985 roku dla uczczenia pamięci Władysława Fedorowicza została odsłonięta tablica pamiątkowa na frontonie budynku, w którym w 1945 roku mieścił się pierwszy Urząd Miasta (róg al. Wojska Polskiego i ul. S. Starzyńskiego).
Życie prywatne
Syn Jana i Zofii Piotrowskiej. Poślubił Elżbietę Witas (1903-1974). Jego starszy syn Jerzy Fedorowicz był artystą awangardowym.
Odznaczenia in
- medal 650-lecia miasta Słupska
- medal „Zasłużony dla miasta Słupska”
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
Przypisy
- ↑ a b c d Elżbieta Wisławska , Znani słupszczanie. Szkice biograficzne z powojennych dziejów miasta, wyd. Wyd. 1, Słupsk: LenART, 2003, ISBN 83-917334-8-3, OCLC 705578571 [dostęp 2020-05-10] .
- ↑ Jan Eljaszewicz , Z dziejów ruchu sportowego w Pruszkowie w latach 1916–1974, wyd. Wydanie pierwsze, Pruszków, ISBN 978-83-62144-37-2, OCLC 1008758945 [dostęp 2020-05-10] .
- ↑ Marika Kuźmicz i inni, Ludmiła Popiel, Jerzy Fedorowicz, Warszawa: Fundacja Arton – Arton Foundation, 2019, ISBN 978-83-956488-0-9, OCLC 1150570120 [dostęp 2020-05-10] .
- ↑ Stanisław Łach , Przemiany społeczno-polityczne na Pomorzu Zachodnim, 1945-1950, Wydawnictwo Poznańskie, 1978 .
- ↑ Hieronim Rybicki , Partie i stronnictwa polityczne na Pomorzu Zachodnim w latach 1945–1947, Wadawnictwo Poznańskie, 1967 .
- ↑ Historia, www.mzk.slupsk.pl [dostęp 2020-05-10] .
- ↑ C.I.T. Słupsk , Słupski Tramwaj [dostęp 2020-05-10] (pol.).
- ↑ Stanisław Turczyk , 50-lecie działalności Słupskiego Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego: 1964-2014, Słupskie Towarzystwo Społeczno-Kulturalne, 2014, ISBN 978-83-928667-4-9 , Publikacja ta została udostępniona na podstawie art. 28 p. 3 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz.U. 2006 nr 90, poz. 631). Publikacja dostępna wyłącznie na terenie Miejskiej Biblioteki Publicznej w Słupsku.
- ↑ Władysław Fedorowicz. slupsk.grobonet.com. [dostęp 2021-09-01].
Media użyte na tej stronie
Hala produkcyjna w Fabryce Lilpop, Rau i Loewenstein w Warszawie
Zjednoczone Fabryki Maszyn, Kotłów i Wagonów – L. Zieleniewski i Fitzner-Gamper, Spółka Akcyjna, Fabryka Sanocka (1804-1929). Autor zdjęcia: Leon Gottdank.