Władysław Gęborek

Władysław Gęborek

Data i miejsce urodzenia	25 maja 1887 Klimontów
Data i miejsce śmierci	15 października 1951 Sosnowiec
Poseł na Sejm Ustawodawczy (II RP)
Okres	od 26 stycznia 1919 do 28 listopada 1922
Przynależność polityczna	Polska Partia Socjalistyczna
Odznaczenia

Władysław Gęborek ps. „Śmiały”^[1] (ur. 25 maja^[a] 1887 w Klimontowie, zm. 15 października 1951 w Sosnowcu) – polski górnik, działacz socjalistyczny i związkowy. Poseł na Sejm Ustawodawczy w II RP.

Życiorys

Syn Tomasza, górnika i Ludwiki z domu Stola. Po ukończeniu 3 klasy szkoły elementarnej, od 11 roku życia pracował w cegielni, a od 1902 w kopalni węgla kamiennego „Klimontów”. Od 1905 był członkiem PPS.

Uczestniczył w działalności agitacyjnej oraz w manifestacjach. 29 czerwca 1907 został aresztowany i po ośmiu miesiącach więzienia został zesłany na 3 lata do guberni tobolskiej. Z zesłania powrócił w grudniu 1910. W styczniu 1911 został powołany do wojska i wysłany na Kaukaz. Został zwolniony z wojska jesienią 1911 z uwagi na zły stan zdrowia. Ponownie podjął pracę w kopalni węgla „Kazimierz”, a następnie w kopalni „Juliusz”. Prawdopodobnie był wówczas członkiem Okręgowego Komitetu Robotniczego PPS w Zagłębiu Dąbrowskim. Od 1912 był członkiem Związku Strzeleckiego.

Od 1916 do 1919 był przewodniczącym Związku Zawodowego Robotników Przemysłu Górniczego w Dąbrowie Górniczej. W czasie I wojny światowej był członkiem Polskiej Organizacji Wojskowej. W czerwcu 1916 zagrożony aresztowaniem wyjechał na krótko do Kielc, gdzie pod fałszywym nazwiskiem pracował w kopalni miedzi, w 1917 wrócił do Klimontowa i za udział w strajku górników w styczniu, marcu i kwietniu 1918 został aresztowany w marcu 1918 i więziony w Zamościu. Został uwolniony wskutek interwencji związków zawodowych po trzech miesiącach. W listopadzie 1918 był komendantem Milicji Ludowej PPS w Klimontowie, i kierował akcją rozbrajania wojsk okupacyjnych. Z ramienia OKR PPS był przewodniczącym Rady Delegatów Robotniczych w Dąbrowie Górniczej, a następnie został burmistrzem Zagórza pod Sosnowcem.

W wyniku wyborów parlamentarnych w 1919 został wybrany z listy nr 1 (PPS), w okręgu wyborczym nr 29 (Sosnowiec). W Sejmie Ustawodawczym jako członek Związku Polskich Posłów Socjalistycznych, był członkiem komisji odbudowy kraju. W Sejmie był współautorem wniosku o wprowadzenie w kopalniach trzeciej zmiany w celu zmniejszenia bezrobocia i zwiększenia wydobycia węgla.

Po zakończeniu kadencji powrócił do Klimontowa i ponownie podjął pracę w kopalni. Działał również w spółdzielczości spożywców, od 1923 był członkiem Rady Nadzorczej Związku Robotniczych Stowarzyszeń Spółdzielczych.

W 1925 wraz z rodziną wyemigrował do Francji, gdzie pracował w kopalniach soli potasowych w okolicy Nancy, następnie pracował dorywczo jako dozorca w kopalniach i na biedaszybach, często był bezrobotny. W 1928 powrócił do Polski, ale po dwóch latach otrzymał pracę w kopalni „Helena” w Niwce. Od 1934 ponownie był bezrobotny, zajmując się wydobywaniem węgla z biedaszybów. W latach 1928–1939 był członkiem PPS i Centralnego Związku Górników w Zagłębiu Dąbrowskim.

Podczas okupacji brał udział w konspiracyjnej PPS-WRN i był jednym z organizatorów Gwardii Ludowej WRN w Zagłębiu. Od końca II wojny światowej do 1949 pracował jako górnik w kopalni „Klimontów”, a po przejściu na emeryturę był sołtysem Klimontowa.

Odznaczenia

• Krzyż Niepodległości – 1932
• Złoty Krzyż Zasługi

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

• Biogram Władysława Gęborka na stronie Biblioteki Sejmowej
• Słownik Biograficzny Działaczy Polskiego Ruchu Robotniczego, ŻannaŻ. Kormanowa (red.), FeliksF. Tych (red.), EugeniuszE. Ajnenkiel, t. II, Warszawa: Książka i Wiedza, 1987, ISBN 83-05-11435-X, ISBN 83-05-11657-3, OCLC 749635580 .