Władysław Grzegorz Branicki

Władysław Grzegorz Branicki

(c) Bastian, CC BY 3.0 Korczak
Rodzina	Braniccy herbu Korczak
Data urodzenia	25 lutego 1783
Data śmierci	1843
Ojciec	Franciszek Ksawery Branicki
Matka	Aleksandra von Engelhardt
Żona	Róża Potocka
Dzieci	Ksawery Branicki Eliza Branicka Aleksander Branicki Zofia Katarzyna Odescalchi Konstanty Branicki Katarzyna Branicka Władysław Michał Branicki
Odznaczenia

Władysław Grzegorz Branicki herbu Korczak (ur. 25 lutego 1783, zm. 27 sierpnia 1843 w Warszawie) – generał i senator, w okresie wojen napoleońskich uczestnik między innymi bitew pod Borodino i pod Lipskiem

Życiorys

Syn Franciszka Ksawerego i Aleksandry (prawdopodobnie córki cesarzowej Katarzyny Wielkiej). W dzieciństwie ulubieniec carycy Katarzyny – tuż po urodzinach zapisany jako praporszczik do rosyjskiego Lejb-Gwardyjskiego Przeobrażeńskiego Pułku, a już w wieku 9 lat wstąpił do niego jako porucznik. Wraz z ojcem brał aktywny udział w wojnie Rosji z Turcją, zyskując w 1809 mianowanie na fligeladiutanta, a w 1810 na kapitana. W czasie wojny 1812 był w świcie cara Aleksandra I i w sztabie 1 Armii Zachodu. Za udział w bitwie pod Smoleńskiem został mianowany pułkownikiem – walczył pod Borodino. W czasie kampanii 1813 brał udział w bitwie pod Dreznem i Lipskiem, za które otrzymał Order św. Włodzimierza. W 1814 wziął udział w bitwach pod La Rothière i Arcis-sur-Aube oraz w zdobyciu Paryża – w tym samym roku mianowano go generał-majorem. Później związany był z Wielkim Księciem Konstantym, którego miał powstrzymać przed wystąpieniem przeciwko jego bratu Mikołajowi I w czasie powstania dekabrystów. W 1826 przyjął służbę na dworze w randze Jägermeistra. Po wybuchu Powstania Listopadowego nie wystąpił czynnie po stronie Rosji, ale powstania nie poparł. 8 maja 1831 został senatorem, a w 1838 tajnym radcą. W tym samym 1838, po śmierci matki, został jedynym właścicielem dóbr białocerkiewnych i jednej z największych fortun w ówczesnej Europie. W 1839 uzyskał potwierdzenie w Rosji tytułu hrabiowskiego (do dzisiaj nie jest jasne kiedy tytuł ten Braniccy mieliby otrzymać), a w 1841 Order Orła Białego. Karierę zakończył jako wielki łowczy cesarstwa rosyjskiego.

Jego żoną od 1813 była córka Józefiny Amalii Mniszech i oficjalnie Szczęsnego Potockiego – Róża – matka jego 4 synów i 3 córek:

• Franciszek Ksawery (1816–1879), ścigany przez cara, wyjechał do Francji gdzie był wielkim finansistą, filantropem i za pomocą swej matki, właścicielem dworu Montrésor. Przyjaźnił się z Napoleonem III, późno ożenił się z Pelagią Zamoyską Rembielińską. Zmarł w Egipcie
• Eliza (1820–1876), 1.v. wyszła za Zygmunta Krasińskiego, 2.v. za Ludwika Józefa Krasińskiego
• Aleksander (1821–1877) ożenił się z Anną Hołyńską
• Zofia Katarzyna (1821–1886) wyszła za Włocha, ks. Liwiusza III Odescalchi
• Konstanty Grzegorz (1824–1884) botanik i spadkobierca najstarszego brata, ożenił się z Jadwigą Potocką
• Katarzyna (1825–1907) w 1847 wyszła za Adama Józefa Potockiego
• Władysław Michał (1826–1884) poprzez przymusową emigrację najstarszego brata, dostała mu się w spadku Biała Cerkiew, ożenił się z Marią Anielą Sapieżanką

Bibliografia

• Marek Ruszczyc, Dzieje rodu i fortuny Branickich, Warszawa 1991
• Словарь русских генералов, участников боевых действий против армии Наполеона ros.

Literatura dodatkowa

• Henryk Mościcki: Branicki Władysław Grzegorz. W: Polski Słownik Biograficzny. T. 2: Beyzym Jan – Brownsford Marja. Kraków: Polska Akademia Umiejętności – Skład Główny w Księgarniach Gebethnera i Wolffa, 1936, s. 412. Reprint: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Kraków 1989, ISBN 83-04-03291-0