Władysław Jarema
Data i miejsce urodzenia | 24 grudnia 1896 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | 28 marca 1976 |
Zawód | aktor, reżyser, dyrektor teatru |
Odznaczenia | |
![]() |
Władysław Jarema (ur. 24 grudnia 1896 roku we Lwowie zm. 28 marca 1976 w Krakowie) – polski aktor, reżyser teatru lalek. Syn prawnika i adwokata, brat Marii i Józefa, mąż Zofii.
W latach 1914–1917 walczył w Legionach, w 1920 roku ukończył Szkołę Dramatyczną we Lwowie. W latach 1928–1932 przebywał w Paryżu. W 1937 roku podjął współpracę z krakowskim teatrem Cricot. W 1939 objął stanowisko dyrektora Państwowego Polskiego Teatru Kukiełek w Grodnie. W 1941 powrócił wraz z żoną do Warszawy, po powstaniu warszawskim znalazł się w obozie w Stutthofie.
W 1945 zamieszkał w Krakowie i założył wraz z żoną Teatr Lalki, Maski i Aktora Groteska. W latach 1950–1951 był kierownikiem artystycznym Teatru Lalka. W 1951 został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi, a w latach 1954–1964 był profesorem i dziekanem Wydziału Lalkarskiego krakowskiej PWST. Już jako emeryt pojawił się kilkakrotnie w filmie w rolach epizodycznych.
”Był pionierem nowoczesnego teatru lalek w Polsce, traktowanego jako pełnoprawny dział sztuki teatralnej, o dużych ambicjach artystycznych, przeznaczony nie tylko dla widowni dziecięcej. W prowadzonym przez niego teatrze aktor (występujący w masce) był partnerem lalki. Teatr maski nazwał Jarema nową, współczesną, niewiele mającą wspólnego z maską w znaczeniu antyku czy okresów późniejszych, naszą, wyłącznie polską formą teatru maski”[1].
Filmografia
- 1971 – Bicie serca jako starzec,
- 1970 – Romantyczni jako lokaj Napoleon,
- 1969 – Struktura kryształu jako dziadek,
Linki zewnętrzne
- Władysław Jarema w bazie Filmweb
- Władysław Jarema w bazie IMDb (ang.)
- Władysław Jarema w bazie filmpolski.pl
- Władysław Jarema, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (autorzy). [online] [dostęp 2021-04-09] .
- Władysław Jarema, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (autorzy). [online] [dostęp 2021-04-10] .
- Zarys biograficzny
- „Kukła – lalka – animowana forma” Marek Waszkiel Didaskalia-Gazeta Teatralna nr 95 01-02-2010
- Władysław Jarema na zdjęciach w bazie Filmoteki Narodowej „Fototeka”
Przypisy
- ↑ Słownik biograficzny teatru polskiego T. II 1900–1980. Warszawa: PWN, 1973, s. 905.