Władysław Knapiński

Władysław Knapiński
Ilustracja
Data urodzenia

1838

Data śmierci

20 marca 1910

Miejsce pochówku

Cmentarz Rakowicki

Rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego
Okres sprawowania

1897–1898

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Prezbiterat

1862

Odznaczenia
Krzyż Pro Ecclesia et Pontifice (1893-1908)

Władysław Knapiński (ur. 1838, zm. 20 marca 1910) – polski prezbiter rzymskokatolicki, biblista, profesor i rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Życiorys

Urodził się w 1838 w Sołutowie w guberni warszawskiej[1]. Dzieciństwo, lata młodzieńcze i studenckie (Seminarium Duchowne Św. Jakuba i Akademia Duchowna Rzymsko-Katolicka w Warszawie) spędził w zaborze rosyjskim. Święcenia kapłańskie przyjął w 1862 roku. W 1863 roku otrzymał tytuł kandydata teologii i objął posadę bibliotekarza akademii. Po zamknięciu warszawskiej Akademii Duchownej w 1867 roku został katechetą w szkole powiatowej i progimnazjum. Wskutek odmowy uczenia w języku rosyjskim został w 1869 roku pozbawiony posady nauczycielskiej i został wikariuszem w parafii pw. Św. Krzyża. Od 1865 roku jest stałym współpracownikiem „Przeglądu Katolickiego”. Był jednym z redaktorów i wydawców „Encyklopedii Kościelnej” Nowodworskiego. W 1883 roku został mianowany kanonikiem honorowym kapituły warszawskiej. W 1887 roku Akademia Duchowna w Petersburgu przyznała mu tytuł doktora teologii. Po kilkuletnich namysłach, zdecydował się opuścić Warszawę i objąć w 1888 roku katedrę Starego Testamentu i języków semickich na Wydziale Teologicznym UJ. W tym samym roku Akademia Umiejętności powołała ks. Knapińskiego do Komisji Historycznej, a dwa lata później do Komisji dla Badań w Zakresie Historii Literatury i Oświaty w Polsce i do komitetu wydawniczego „Biblioteki Pisarzy Polskich”. W latach akademickich 1889/90, 1893/94, 1901/02 i 1906/07 był dziekanem Wydziału Teologicznego, a w 1897 roku został jednogłośnie wybrany rektorem Uniwersytetu Jagiellońskiego. Na uczelni był kuratorem Bratniej Pomocy[1]. Jako poseł wirylista zasiadał w ławach VII kadencji Sejmu Krajowego Galicji.

Jako publicysta szczególnie zajmował się sytuacją Kościoła Katolickiego pod zaborem rosyjskim i często pisał o niej na łamach „Dziennika Poznańskiego” i „Kuriera Poznańskiego” oraz innych gazet i czasopism. Jak podaje Czesław Lechicki, autor biogramu ks. Knapińskiego w „Polskim Słowniku Biograficznym”, istnieje 66 odbitek jego artykułów na ten temat. Autor pracy – „Sprawa o kościół w Ostrogu na Wołyniu” (Lwów 1892, wyd. 2 – Biały DunajecOstróg 2000) – głos w obronie katolików obrządku łacińskiego na Wołyniu i zarazem piękne świadectwem ich przywiązania do Kościoła Powszechnego. Oprócz tego ks. Knapiński jest m.in. autorem obszerniejszych artykułów: „List do pewnego kapłana katolickiego”[2] (Kraków 1893), „O krzyżach pod rządem rosyjskim” (Poznań 1893). Ks. Władysław Knapiński także żywo interesował się i zbierał dokumenty o prześladowaniu unitów na Chełmszczyźnie i przedstawił je cesarzowi rosyjskiemu. „Opowiadania z rosyjskiego «prawa państwowo-kościelnego»”[3] (Poznań 1890) zostały przełożone na język niemiecki. W 1909 roku przeszedł na emeryturę. Pochowany na Cmentarzu Rakowickim w kwaterze XVI płn.[4] Na początku 1903 został odznaczony papieskim złotym krzyżem „Pro Ecclesia et Pontifice[5][6].

Przypisy

  1. a b Zgon zasłużonego kapłana i profesora. „Nowości Illustrowane”. Nr 13, s. 16, 26 marca 1910. 
  2. Władysław Knapiński, List do pewnego kapłana katolickiego o używaniu i wprowadzeniu języka rosyjskiego do nabożeństwa katolickiego na Litwie, polona.pl [dostęp 2020-01-17].
  3. Władysław Knapiński, Opowiadania z rossyjskiego „prawa” państwowo-kościelnego. 1, Wydział paszportowy, polona.pl [dostęp 2020-01-17].
  4. Jan Wiktor Tkaczyński (red.), Pro Memoria III. Profesorowie Uniwersytetu Jagiellońskiego spoczywający na cmentarzach Krakowa 1803-2017, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2018, s. 129, ISBN 978-83-233-4527-5.
  5. Ze świata. Odznaczenia papieskie. „Kurier Warszawski”, s. 6, nr 14 z 14 stycznia 1903. 
  6. Część urzędowa. „Gazeta Lwowska”, s. 1, nr 128 z 6 czerwca 1903. 

Bibliografia

  • Czesław Lechicki, „Knapiński Władysław (1838-1910)”, w: „Polski Słownik Biograficzny” t. 13, Wrocław-Warszawa-Kraków 1967, s. 105–106.
  • Ryszard Żmuda, „Knapiński Władysław”, w: „Słownik Polskich Teologów Katolickich” t. 2, Warszawa 1982, s. 295–306.
  • W obu biogramach podana jest obszerna bibliografia.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Władysław Knapiński (-1910).jpg
ks. Władysław Knapiński (-1910)
Croce pro Ecclesia et Pontifice (1888-1908).png
Ribbon of the Cross "pro ecclesia et pontifice" from 1888 to Pope Paolo VI