Władysław Kucharski (minister)

Władysław Kucharski

Data i miejsce urodzenia	23 września 1884 Kraków, Austro-Węgry
Data i miejsce śmierci	27 grudnia 1964 Kraków, Polska
Minister byłej Dzielnicy Pruskiej
Okres	od 23 czerwca 1920[1] do 17 lipca 1921
Przynależność polityczna	Związek Ludowo-Narodowy
Poprzednik	Władysław Seyda
Następca	Juliusz Trzciński
Minister przemysłu i handlu
Okres	od 28 maja 1923 do 1 września 1923
Poprzednik	Stefan Ossowski
Następca	Marian Szydłowski
Minister skarbu
Okres	od 1 września 1923 do 15 grudnia 1923
Poprzednik	Hubert Linde
Następca	Władysław Grabski

Władysław Kucharski (ur. 23 września 1884 w Krakowie, zm. 27 grudnia 1964 tamże) – polski inżynier, ekonomista, działacz polityczny, przemysłowiec, poseł na Sejm I kadencji w II RP.

Życiorys

Urodził się w rodzinie robotniczej. Gimnazjum ukończył w Krakowie i podobnie w tym mieście, w 1903 roku, zdał maturę w Wyższej Szkole Realnej^[2]. Następnie odbył studia na Wydziale Inżynierii Politechniki Lwowskiej. W czasie studiów wstąpił do Zetu, działał też w Towarzystwa Szkoły Ludowej (wiceprezes Zarządu Głównego). Po studiach przeniósł się do Krakowa, gdzie założył fabryczkę papy, następnie został współwłaścicielem dużej fabryki metalowej w Podgórzu. Był wówczas członkiem Rady Nadzorczej Ziemskiego Banku Kredytowego we Lwowie.

W czasie I wojny światowej był członkiem Komitetu Książęco-Biskupiego w Krakowie. Wstąpił do Ligi Narodowej. W październiku 1918 został zastępcą naczelnika wydziału aprowizacji Polskiej Komisji Likwidacyjnej.

Po odzyskaniu niepodległości w styczniu 1919 wstąpił do Związku Ludowo-Narodowego. Od stycznia do marca 1919, kierownik Wydziału Aprowizacyjnego w Komisji Rządzącej dla Galicji, Śląska Cieszyńskiego, Orawy i Spiszu. W marcu 1919 udał się do Paryża, gdzie podczas konferencji pokojowej zyskał zaufanie Romana Dmowskiego.

Od 23 czerwca 1920 do 17 lipca 1921 był kierownikiem ministerstwa, następnie ministrem do spraw byłej dzielnicy pruskiej.

W latach 1919–1927 członek Związku Ludowo-Narodowego, w latach 1922–1927 poseł na Sejm RP z listy Chrześcijańskiego Związku Jedności Narodowej. Od 28 maja do 1 września 1923 minister przemysłu i handlu w rządzie Wincentego Witosa (tzw. rząd Chjenopiasta). Jako minister podpisał niekorzystną dla skarbu państwa umowę przekazującą kapitałowi francuskiemu (grupa kapitałowa Marcela Boussaca) odbudowane przez państwo po zniszczeniach wojennych Zakłady Żyrardowskie za ułamek wartości. Nakłady inwestycyjne państwa dokonane w latach 1919–1921 nie zostały zwaloryzowane pomimo hiperinflacji marki polskiej w czasie negocjacji i zawierania transakcji w 1923. Straty Skarbu wyniosły ponad 2,5 mln franków szwajcarskich – 99% nakładów poniesionych na odbudowę Zakładów^[3]. Od 1 września do 15 grudnia 1923 minister skarbu w tymże rządzie Witosa (po ustąpieniu ze stanowiska ministra skarbu Władysława Grabskiego), na okres jego urzędowania przypada hiperinflacja marki polskiej. Kucharski był rzecznikiem zahamowania hiperinflacji poprzez zaciągnięcie kredytów zagranicznych. Wobec braku możliwości ich uzyskania w październiku 1923 wysunął projekt zrównoważenia budżetu przez specjalny jednorazowy podatek majątkowy (zrealizowany później przez Władysława Grabskiego). W praktyce nie podjął żadnych działań dla zdławienia hiperinflacji.

Po upadku rządu Witosa i sformowaniu gabinetu Władysława Grabskiego został w 1924 obarczony publicznie winą za transakcję żyrardowską, w której straty skarbu państwa oceniono na minimum 500 tysięcy ówczesnych dolarów. W związku z aferą żyrardowską w grudniu 1924 Polska Partia Socjalistyczna złożyła wniosek o postawienie Władysława Kucharskiego przed Trybunałem Stanu. Wniosek nie uzyskał wymaganej większości (zabrakło kilku głosów). Z braku dowodów przestępstwa i wykorzystując przysługujący mu immunitet parlamentarny Kucharski nie poniósł odpowiedzialności karnej. Był to jeden z najpoważniejszych skandali – afer gospodarczych okresu przed przewrotem majowym. Kucharski przeszedł do działalności gospodarczej wycofując się z życia politycznego. Do 1939 zasiadał jako członek zarządów różnych towarzystw przemysłowych i spółek prawa handlowego.

Pochowany na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie (pas 59, rząd północny, miejsce 37)^[4].

Zobacz też

• Afera żyrardowska

Przypisy

Bibliografia

• Zbigniew Landau: Władysław Kucharski, biogram w : Encyklopedia historii gospodarczej Polski do 1945 roku, pod red. Antoniego Mączaka, Warszawa 1981, Wydawnictwo „Wiedza Powszechna”, ISBN 83-214-0185-6, s. 399.
• Zbigniew Landau, Jerzy Tomaszewski, Gospodarka Polski międzywojennej 1918–1939 w czterech tomach. T. 1, W dobie inflacji 1918-1923 Warszawa, Wyd. Książka i Wiedza, 1967.
• Kto był kim w II Rzeczypospolitej, pod red. prof. Jacka. M. Majchrowskiego, Warszawa 1994,