Władysław Lutecki

Władysław Lutecki
Ilustracja
Władysław Lutecki (przed 1938)
Kraj działania

Polska

Data i miejsce urodzenia

29 listopada 1882.
Krasne

Data i miejsce śmierci

31 sierpnia 1968
Przemyśl

Miejsce pochówku

Cmentarz komunalny Główny

Wyznanie

rzymskokatolickie

Prezbiterat

16 czerwca 1907

Władysław Lutecki (ur. 29 listopada 1882 w Krasnem, zm. 31 sierpnia 1968 w Przemyślu) – polski duchowny rzymskokatolicki, malarz, kustosz Muzeum Diecezjalnego w Przemyślu, działacz kulturalny.

Obraz ks. Luteckiego przedstawiający zamek w Lesku

Życiorys

Urodził się 29 listopada 1882 w rodzinie dworskiego kucharza Józefa i Józefy z Nutów. W 1903 ukończył C. K. Gimnazjum w Jaśle[1]. Studiował filozofię i teologię w Seminarium Duchownym w Przemyślu. Jako alumn IV roku 16 czerwca 1907 otrzymał sakrament święceń kapłańskich (wyświęcony wtedy został także m.in. ks. Stanisław Gaweł)[2]. Jako wikariusz pracował w Sieniawie (1907-1908)[3], Samborze (1908-1909), Zgłobniu (1909-1911[4]), Krasiczynie (1911-1912) i w Bieździedzy (od 1912[5]). W 1918 otrzymał urlop na odbycie studiów w szkole malarskiej w Zakopanem pod kierunkiem Zbigniewa i Andrzeja Pronaszków. Jako uczeń nadzwyczajny studiował w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie pod kierunkiem prof. Stanisława Dębickiego w 1919/1920[6]. W 1920 skierowany do Jasienie[7]. W 1921 został mianowany katechetą w szkole powszechnej w Ustrzykach Dolnych[8]. Do 1927 był katechetą i rektorem filialnego kościoła w Ustrzykach Dolnych. Przed 1926 przystąpił do Związku Misyjnego Kleru[9]. Jako katecheta szkoły powszechnej w Ustrzykach Dolnych w 1926 otrzymał tytuł Expositorium Canonicale (E.C.)[10][11]. Następnie w latach 1927-1932 był katechetą w Lesku[12][13][14]. W latach 1930-1932 był dyrektorem Szkoły Zawodowej w Lesku. W 1932 wykonał portrety malarskie burmistrzów Leska oraz wizerunek herbu miasta, umieszczone w sali posiedzeń w gmachu Rady Miejskiej[15]. W mieście zaangażował się w działalność kulturalną, został pierwszym prezesem Towarzystwa Miłośników Sceny i Teatru[16][17]. Był członkiem leskiego koła Towarzystwa Szkoły Ludowej[18]. Wykonał dekoracje wnętrz budowanego na początku lat 30. siedziby Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Lesku[19]. W styczniu 1933 przeszedł na emeryturę[20]. Zamieszkał w Jarosławiu.

Kilkakrotnie (w latach 1912, 1930, 1932, 1934) wyjeżdżał za granicę: do Włoch, Szwajcarii, Francji, Austrii, Niemiec i Danii, gdzie w muzeach studiował sztukę. W 1930 pracował przy odnawianiu katedry płockiej. Wykonał sam lub wspólnie z prof. Marianem Strońskim polichromię dla ok. 15 kościołów, m.in. w Majdanie Królewskim, Nienaszowie i Majdanie Sieniawskim. Uprawiał też malarstwo sztalugowe, malując obrazy religijne, portrety, kwiaty. Jego malarstwo było raczej tradycyjne, naturalistyczne. W maju 1930 prezentował swoje prace malarskie na wystawie obrazów i rzeźby w Sanoku[21][22][23] i Rzeszowie (1934, 1948, 1949). Wygłaszał odczyty z zakresu teorii i historii sztuki, prowadził teatry amatorskie. W okresie kilkunastoletniego pobytu w Ustrzykach Dolnych i Lesku spisywał dzieła ze zbiorów Krasickich w Lesku i urządzał z nich wystawy. Opracował książeczkę pt. Historie niektóre Ziemi Sanockiej, wydaną w 1938, w której znalazły się także reprodukcje jego akwarel i fotografii artystycznych. W okresie okupacji niemieckiej brał udział w pracy podziemnej. W latach 1946-1947 pracował jako nauczyciel malarstwa w Szkole Malarskiej w Jarosławiu. Od 1949 był członkiem sekcji malarskiej Związku Polskich Artystów Plastyków w Krakowie, następnie w Rzeszowie. W 1948 został powołany na kustosza Muzeum Diecezjalnego w Przemyślu. W związku z tym odbył kilkakrotnie krótkie praktyki z zakresu konserwacji obrazów i rzeźb u prof. Jana Hoplińskiego (1947, 1948, 1957, 1958). Przeprowadził wiele konserwacji zabytków sztuki tak w Muzeum Diecezjalnym jak i na terenie diecezji (m.in. odrestaurowywał figurę św. Antoniego Padewskiego ze zburzonego kościoła OO. Franciszkanów w Jaśle). W latach 1952-1956 przewodził pracom związanym z wstawieniem witraży zaprojektowanych przez Józefa Mehoffera dla prezbiterium archikatedry przemyskiej[24]. Przez wiele lat był członkiem Komisji Artystycznej przy Kurii Biskupiej w Przemyślu. Wykładał sztukę kościelną w Seminarium Duchownym w Przemyślu. W 1955 przeprowadził renowację obrazu NMP Strzyżowskiej. W 1959 został mianowany przez papieża Jana XXIII szambelanem papieskim. W 1962 przeprowadził konserwację obrazu Matki Bożej Śnieżnej w Budziwoju[25]. Na początku kwietnia 1967 zrezygnował z funkcji dyrektora Muzeum Diecezjalnego ze względu na chorobę i podeszły wiek.

Zmarł 31 sierpnia 1968 w Przemyślu i został pochowany na tamtejszym Cmentarzu Głównym.

Publikacje

Przypisy

  1. Księga pamiątkowa 70-lecia Państwowego Gimnazjum imienia króla Stanisława Leszczyńskiego w Jaśle 1868-1938. Jasło: 1938, s. 118.
  2. Wiadomości i ogłoszenia urzędowe. 2. Święcenia kapłańskie. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej”. Z. 5, s. 196, Maj 1907. 
  3. Zmiany na stanowiskach i urzędach duchownych. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej”. Z. 7 i 8, s. 295, Lipiec i sierpień 1907. 
  4. Zmiany na stanowiskach i urzędach duchownych. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej”. 7–8, s. 410, lipiec–sierpień 1909. 
  5. Zmiany na stanowiskach i urzędach duchownych. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej”. 9, s. 312-313, wrzesień 1912. 
  6. Budziak. Dzieje Leska 1918–1939 ↓, s. 34.
  7. Zmiany na stanowiskach i urzędach duchownych. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej”. 9-10, s. 118, wrzesień-październik 1920. 
  8. Zmiany na stanowiskach i urzędach duchownych. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej”. 10-11, s. 180, październik-listopad 1921. 
  9. Związek Misyjny Kleru. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej”. 10, s. 212, październik 1926. 
  10. Zmiany na stanowiskach i urzędach duchownych. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej”. 1, s. 57, 1926. 
  11. Kronika. Wiadomości diecezjalne. „Ziemia Przemyska”, s. 3, Nr 10 z 6 marca 1926. 
  12. Zmiany na stanowiskach i urzędach duchownych. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej”. 6-7, s. 169, 1927. 
  13. Władysław Lutecki na fotografii z 1929 r. (Szkoła Ludowa w Lesku)
  14. Zespół kościoła par. pw. Nawiedzenia NMP - Lesko. [dostęp 2016-05-06]. (pol.).
  15. Budziak. Dzieje Leska 1918–1939 ↓, s. 34, 36.
  16. Arnold Bajorek: Czterdzieści lat pracy T. S. L. w Lesku. Lesko: 1938, s. 8.
  17. Budziak. Dzieje Leska 1918–1939 ↓, s. 124, 133, 134.
  18. Arnold Bajorek: Czterdzieści lat pracy T. S. L. w Lesku. Lesko: 1938, s. 18.
  19. Opowieść o „Sokole”. W: Bolesław Baraniecki: Opowieści leskie. Z pamięci i z fotografii. Olszanica: BOSZ, 2008, s. 41. ISBN 978-83-7576-007-1.
  20. Zmiany na stanowiskach i urzędach duchownych. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej O.Ł.”. Nr 1, s. 20, 1933. 
  21. Wystawa obrazów i rzeźby w Sanoku. Maj 1930 r.. Sanok: 1930, s. 11.
  22. Andrzej Romaniak: Wystawa obrazów i rzeźb sanockich plastyków (MHS/F/736). [dostęp 2016-05-07]. (pol.).
  23. Strachocki, Sanok: Wystawa sztuki w Sanoku (1930 r.). [dostęp 2016-05-07]. (pol.).
  24. Beata Jagieła. Józef Mehoffer i jego nieznane dzieło .... „Zeszyty Naukowe”. 648, s. 173-176, 2011. Szczecin: Uniwersytet Szczeciński. ISSN 1896-382X. 
  25. Parafia Budziwój: Obraz Matki Bożej Śnieżnej. 2015-09-26. [dostęp 2016-05-06]. (pol.).

Bibliografia

  • Józef Budziak: Dzieje Leska 1918–1939. Lesko: BOSZ, 2001. ISBN 83-87730-31-9.

Media użyte na tej stronie

Castle Lesko painting by Władysław Lutecki.jpg
Obraz Zamku w Lesku autorstwa ks. Władysława Luteckiego.
Władysław Lutecki (-1938).jpg
ks. Władysław Lutecki