Władysław Marecki

Władysław Marecki

Władysław Marczewski

Żabik 2, Hipek, Kajtek

Władysław Marecki (ze zbiorów NAC)
major
Data i miejsce urodzenia	23 sierpnia 1911 Lublin
Data i miejsce śmierci	25 marca 1999 Sopot
Przebieg służby
Lata służby	1932–1945
Siły zbrojne	Wojsko Polskie Polskie Siły Zbrojne Armia Krajowa
Jednostki	23 Pułk Piechoty im. płk. Leopolda Lisa-Kuli, Pułk KOP „Wilejka”, 2 Pułk Piechoty KOP, Samodzielna Brygada Strzelców Karpackich, 3 Dywizja Strzelców Karpackich, 106 Dywizja Piechoty AK
Stanowiska	zastępca dowódcy plutonu, dowódca plutonu, dowódca kompanii
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa: bitwa o Tobruk bitwa pod Gazalą
Późniejsza praca	kierownik wydziału
Odznaczenia

Władysław Marecki vel Władysław Marczewski pseud.: „Żabik 2”, „Hipek”, „Kajtek” (ur. 23 sierpnia 1911 w Lublinie, zm. 25 marca 1999 w Sopocie) – major piechoty Wojska Polskiego, cichociemny.

Życiorys

Po zakończeniu nauki w szkole powszechnej i technicznej we Włodzimierzu Wołyńskim (w latach 1920–1932) odbył zasadniczą służbę wojskową w 23 pułku piechoty im. płk. Leopolda Lisa-Kuli we Włodzimierzu Wołyńskim w latach 1932–1934. Od 1 października służył w Pułku KOP „Wilejka”. Ukończył szkołę podoficerską w 1937 roku. 18 sierpnia 1939 roku został przydzielony do 2 pułku Strzelców Górskich, którym był przemianowany 2 Pułk Piechoty KOP, wchodzący w skład 1 Brygady Górskiej KOP.

Równolegle jako ekstern ukończył w 1939 roku 6. klasę gimnazjum.

We wrześniu 1939 roku był zastępcą dowódcy plutonu w 2 pułku Strzelców Górskich. Brał udział w ciężkich walkach w Beskidach (od Żywca po Rabkę). W czasie bitwy pod Gdowem 6 września był ranny i ewakuowany z pola bitwy do szpitala w Tarnowie.

Po wyjściu ze szpitala 19 września przekroczył granicę polsko-węgierską. Był internowany na Węgrzech (w obozie Szombathely). W maju 1940 roku znalazł się w Syrii, gdzie została sformowana Samodzielna Brygada Strzelców Karpackich, z którą walczył (w 1 kompanii 2 pułku, a następnie w 3 kompanii strzeleckiej 3 batalionu) m.in. w bitwach o Tobruk i o Gazalę. W czasie tej ostatniej bitwy był ponownie ranny i leczony w Polskim Szpitalu Wojskowym w Aleksandrii. Po opuszczeniu szpitala skierowano go do szkoły podchorążych w Palestynie, którą ukończył otrzymując awans na sierżanta podchorążego. Ukończył również kurs dowódców oddziałów szturmowych w Centrum Wyszkolenia Armii. Został wraz z 3 Dywizją Strzelców Karpackich 2 Korpusu Polskiego przerzucony do Włoch.

Zgłosił się do służby w kraju. Po przeszkoleniu w dywersji został zaprzysiężony 14 lutego 1944 roku w Oddziale VI Sztabu Naczelnego Wodza i przeniesiony do Głównej Bazy Przerzutowej w Brindisi we Włoszech. Zrzutu dokonano w nocy z 21 na 22 maja 1944 roku w ramach operacji „Weller 29” dowodzonej przez mjra naw. Eugeniusza Arciuszkiewicza. Razem z nim skakał również m.in. Leopold Okulicki, późniejszy (ostatni) komendant główny Armii Krajowej.

Marecki przez 3 tygodnie oczekiwał na przydział ukrywając się w okolicach placówki odbiorczej. Dostał przydział na stanowisko dowódcy 3 kompanii „Tobruk” 106 Dywizji Piechoty AK (Samodzielnego Partyzanckiego Bataliony Szturmowego „Suszarnia”) operującego w strukturze Inspektoratu Miechów Okręgu Kraków AK.

Równocześnie od 14 września 1944 roku pracował jako oficer wyszkolenia w 106 Dywizji Piechoty. Uczył minerstwa, dywersji i taktyki szturmowej.

Od 15 listopada 1944 roku, w wyniku częściowej demobilizacji 106 Dywizji Piechoty, jego 3 kompania została zredukowana do siły 2 plutonów pozostających w dyspozycji dowódcy 120 pułku piechoty, a od 5 grudnia – dowódcy dywizji.

Marecki zdał kompanię „Bemowi” albo Zbigniewowi Czyżewiczowi, ps. „Miś”, „Błękitny”, w dniu 5 stycznia 1945 roku.

Po wojnie osiedlił się początkowo w Gdańsku. Pracował tam jako kierownik wydziału ekonomicznego i zaopatrzenia w Zakładach Przemysłu Zapałczanego. W 1948 roku rozpoczął studia na Politechnice Gdańskiej, jednak nękania władz nie pozwoliły mu na ukończenie tych studiów. W 1976 roku przeszedł na emeryturę. Działał w Związku Inwalidów Wojennych RP.

Przez ostatnie lata życia mieszkał w Sopocie. Został pochowany w Kwaterze Armii Krajowej na sopockim Cmentarzu Komunalnym (rząd 1, grób 38)^[1].

Grób Władysława Mareckiego na cmentarzu komunalnym w Sopocie

Awanse

• kapral służby zawodowej – 1 października 1937 roku
• plutonowy – 1940
• sierżant podchorąży – 1943
• podporucznik – 1 marca 1944 roku
• porucznik – 22 maja 1944 roku
• kapitan – 9 października 1945 roku
• major –

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari
• Krzyż Walecznych – dwukrotnie, oba 17 stycznia 1945 roku
• Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami – 25 września 1944 roku
• Krzyż Armii Krajowej^[2]
• Krzyż Czynu Bojowego Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie^[2]

Życie rodzinne

Był synem Władysława, pracownika technicznego w fabryce samolotów, i Józefy z domu Kucharskiej. W 1944 roku ożenił się z Krystyną Skoczek (ur. w 1923 roku), z którą miał 2 synów: Zbigniewa (ur. w 1946 roku) i Wojciecha (ur. w 1949 roku).

Przypisy

Bibliografia

• Krzysztof A. Tochman: Słownik biograficzny cichociemnych. T. 1. Oleśnica: Firma „Kasperowicz – Meble”, 1994, s. 86–87. ISBN 83-902499-0-1.
• Jędrzej Tucholski: Cichociemni. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Pax”, 1984, s. 363. ISBN 83-211-0537-8.
• Jędrzej Tucholski: Cichociemni 1941–1945 – Sylwetki spadochroniarzy. Wojskowy Instytut Historyczny, s. 227–228.
• Darek Szczecina: Cichociemni z Sopotu. Major Władysław Marecki. Wiadomości24.pl, 2012-09-15. [dostęp 2013-12-07].
• Stanisław Piwowarski. Władysław Marecki (1911-1999) – Wspomnienie. „Gazeta Wyborcza, wydanie krakowskie”. 291, s. 8, 2002. [dostęp 2013-12-07]. 
• Bogusław Polak (red.): Kawalerowie Virtuti Militari 1792–1945. Konspiracja 1939-1945. T. 5/I. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999. ISBN 83-87424-98-6.