Władysław Mikuszewski

Władysław Mikuszewski
Data urodzenia

1904

Data śmierci

1940

Przyczyna śmierci

zbrodnia katyńska

Miejsce spoczynku

Polski Cmentarz Wojenny w Kijowie-Bykowni

Zawód, zajęcie

prawnik

Narodowość

polska

Tytuł naukowy

docent doktor habilitowany

Uczelnia

Uniwersytet Jana Kazimierza we Lwowie

Wydział

Prawa

Władysław Mikuszewski (ur. 1904, zm. 1940 w Kijowie) – polski prawnik, specjalista prawa cywilnego, nauczyciel akademicki, sędzia, ofiara zbrodni katyńskiej.

Życiorys

Urodził się w marcu 1904[1] lub 8 kwietnia 1904 jako syn Jana i Emilii[2]. Ukończył studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie[2]. Podczas studiów był założycielem polskiej korporacji akademickiej Leopolia[3] i prezesem w roku akademickim 1926/1927[2]. Działał także w Organizacji Młodzieży Monarchistycznej[2].

Po studiach początkowo był starszym asystentem przy Katedrze Prawa Narodów, kierowanej przez Ludwika Ehrlicha[1]. Później był starszym asystentem prof. Kamila Stefko w Zakładzie Prawa Procesowego Cywilnego na Wydziale Prawa UJK do 1939[1][4]. Uzyskał tytuł doktora, a następnie docenta pod kierunkiem prof. K. Stefko[5][6]. Zawodowo pracował jako sędzia Sądu Grodzkiego we Lwowie[1] i Sądu Apelacyjnego we Lwowie[2]. Pełniąc stanowisko sędziego grodzkiego we Lwowie 20 kwietnia 1939 uzyskał habilitację jako docent prawa procesowego cywilnego na Wydziale Prawa UJK[7].

Po wybuchu II wojny światowej, kampanii wrześniowej i agresji ZSRR na Polskę z 17 września 1939 oraz kapitulacji Lwowa został działaczem konspiracyjnej działalności Związku Demokratycznego Docentów i Asystentów UJK od października 1939[8][9] (wraz z nim m.in. inni pracownicy naukowi Wydziału Prawa: Zenon Wachlowski – główny działacz[6], Kazimierz Grzybowski)[10]. Po przemianowaniu uczelni na Lwowski Państwowy Uniwersytet im. Iwana Franki decyzją władz sowieckich został zatrudniony na stanowisku laboranta w Katedrze Prawa Cywilnego (kierowanej przez prof. Kazimierza Przybyłowskiego) na Wydziale Prawa (podobnie jak inni polscy pracownicy naukowi w tym czasie, np. prof. Marian Zimmermann)[11][4]. Został aresztowany przez funkcjonariuszy NKWD w związku z antysowiecką działalnością konspiracyjną w marcu[6] lub w kwietniu 1940 (dzień wcześniej aresztowano dr. Z. Wachlowskiego)[1]. Był osadzony we lwowskim więzieniu Brygidki[1]. Na wiosnę 1940 został zamordowany przez NKWD[12]. Jego nazwisko znalazło się na tzw. Ukraińskiej Liście Katyńskiej opublikowanej w 1994 (został wymieniony na liście wywózkowej 71/1-43 oznaczony numerem 1933)[13]. Został pochowany na otwartym w 2012 Polskim Cmentarzu Wojennym w Kijowie-Bykowni.

Na początku lat 80. członkowie rodziny Władysława Mikuszewskiego, przebywający w Anglii, nadal nie znali jego losu i poszukiwali informacji o tym, co stało się z nim po aresztowaniu w 1940[1]. Zenon Wachlowski także został ofiarą zbrodni katyńskiej na obszarze obecnej Ukrainy[14].

Publikacje

  • Opinie doradcze Stałego Trybunału sprawiedliwości międzynarodowej (1933)[15][16]
  • Interpretacja traktatów przez sądy polskie (1934)[17]
  • Ograniczenie dopuszczalności dowodu ze świadków w prawie polskim (1938)[18]
  • Dopuszczalność umów regulujących sposób prowadzenia dowodów w procesie (1939)[19]

Przypisy

  1. a b c d e f g Komunikaty i apele. Apel w sprawie poszukiwań. „Biuletyn”. Nr 46, s. 93, Grudzień 1983. Koło Lwowian w Londynie. 
  2. a b c d e Władysław Mikuszewski. katyn.korporant.pl. [dostęp 2019-10-28].
  3. K! Leopolia. archiwumkorporacyjne.pl. [dostęp 2015-01-16].
  4. a b Adam Redzik. Wydział Prawa Uniwersytetu Lwowskiego w latach 1939–1945. „Rocznik Lwowski”, 2004. Instytut Lwowski. ISSN 1230-0829. 
  5. Sylwia Straszak-Chandocha: Kamil Ignacy Stefko. Rektor WSH i WSE w latach 1947–1951. W: Józef M. Soroka (red.): Poczet rektorów Wyższej Szkoły Handlowej, Wyższej Szkoły Ekonomicznej i Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu 1947–2007. Wrocław: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. Oskara Langego we Wrocławiu, 2007, s. 22. ISBN 978-83-7011-871-6.
  6. a b c Draus. UJK 2007 ↓, s. 98.
  7. Ruch służbowy. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego Rzeczypospolitej Polskiej”. Nr 4, s. 234, 31 maja 1939. 
  8. Jan Korytnicki: O kolaboracji polskich socjalistów po II wojnie światowej. 2009, s. 6-7.
  9. Kazimierz Żygulski: Sowiecka okupacja Lwowa. lwow.home.pl. [dostęp 2015-01-16].
  10. Draus. UJK 2007 ↓, s. 96, 98.
  11. Draus. UJK 2007 ↓, s. 84.
  12. Adam Redzik: Wydział Prawa Uniwersytetu Lwowskiego w okresie Drugiej Rzeczypospolitej i w czasie II wojny światowej – wybrane zagadnienia. T. X: Prace Komisji Historii Nauki PAU. Polska Akademia Umiejętności, 2010, s. 144.
  13. Ukraińska Lista Katyńska. Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, 1994. s. 62. [dostęp 2014-10-27].
  14. Draus. UJK 2007 ↓, s. 103.
  15. Opinie doradcze Stałego Trybunału sprawiedliwości międzynarodowej. worldcat.org. [dostęp 2019-10-28].
  16. Władysław Mikuszewski, Opinje doradcze Stałego Trybunału Sprawiedliwości Międzynarodowej : praca niniejsza zostala przedstawiona Uniwersytetowi Jana Kazimierza celem uzyskania stopnia doktora praw i przyjęta przez referenta profesora Ludwika Ehrlicha i koreferenta profesora Kamila Stefkę, polona.pl [dostęp 2020-01-25].
  17. Interpretacja traktatów przez sądy polskie. worldcat.org. [dostęp 2019-10-28].
  18. Ograniczenia dopuszczalności dowodu ze świadków w prawie polskim. google.pl. [dostęp 2019-10-28].
  19. Dopuszczalność umów regulujących sposób prowadzenia dowodów w procesie. worldcat.org. [dostęp 2019-10-28].

Bibliografia