Władysław Płonka

Władysław Płonka

pułkownik dyplomowany kawalerii
Data i miejsce urodzenia	31 stycznia 1895 Jodłownik, Austro-Węgry
Data i miejsce śmierci	kwiecień 1940 Charków, USRR, ZSRR
Przebieg służby
Lata służby	1914–1940
Siły zbrojne	Armia Austro-Węgier, Wojsko Polskie
Formacja	Legiony Polskie
Jednostki	2 Pułk Piechoty LP 2 Pułk Ułanów LP 9 Pułk Ułanów BK „Toruń” Centrum Wyszkolenia Kawalerii 14 Pułk Ułanów 22 Pułk Ułanów
Stanowiska	szef sztabu brygady oficer sztabu dyrektor nauk zastępca dowódcy pułku dowódca pułku
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa wojna polsko-bolszewicka kampania wrześniowa
Odznaczenia

Władysław Płonka (ur. 31 stycznia 1895 w Jodłowniku, zm. 1940 w Charkowie) – pułkownik dyplomowany kawalerii Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.

Życiorys

Syn Wojciecha i Anny z Drożdżów^[1]. W sierpniu 1914 roku wstąpił do Legionów Polskich, przydzielony do 2 pułku piechoty, z którym odbył kampanię karpacką. W styczniu 1915 roku został ranny. Po wyleczeniu przeniesiony do 5 szwadronu 2 pułku ułanów, z którym walczył do kryzysu przysięgowego. Od 1918 w Wojsku Polskim w oddziałach kawalerii grupy rotmistrza Borkowskiego (późniejszy 9 pułk ułanów), walczył w wojnie 1920 r.

25 sierpnia 1926 roku został przeniesiony z 9 pułku ułanów małopolskich do kadry oficerów kawalerii i przydzielony do dowództwa 6 Samodzielnej Brygady Kawalerii w Stanisławowie na stanowisko I oficera sztabu^[2]. 12 kwietnia 1927 roku awansował na majora ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1927 roku i 19. lokatą w korpusie oficerów kawalerii^[3]. Od 15 października do 15 grudnia 1929 roku był słuchaczem kursu próbnego przy Wyższej Szkole Wojennej dla oficerów, powołanych jako kandydatów na Kurs Normalny 1929–1931. Po ukończeniu kursu próbnego został powołany na dwuletni Kurs 1929–1931 do Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie. Z dniem 1 września 1931 roku, po ukończeniu kursu i otrzymaniu dyplomu naukowego oficera dyplomowanego, został przeniesiony do dowództwa Brygady Kawalerii „Toruń” w Toruniu na stanowisko szefa sztabu^[4]. 1 listopada 1932 roku został przeniesiony do Centrum Wyszkolenia Kawalerii w Grudziądzu na stanowisko oficera sztabu^[5]. Następnie został przesunięty na stanowisko dyrektora nauk^[1]. 17 stycznia 1933 roku został mianowany podpułkownikiem ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1933 roku i 7. lokatą w korpusie oficerów kawalerii^[6]. W październiku 1935 roku został przeniesiony do 14 pułku ułanów we Lwowie na stanowisko zastępcy dowódcy pułku^[1]. Od 11 sierpnia 1937 roku dowodził 22 pułkiem ułanów podkarpackich w Brodach^[1]. Na pułkownika został mianowany ze starszeństwem z dniem 19 marca 1939 roku i 6. lokatą w korpusie oficerów kawalerii^[7].

W czasie kampanii wrześniowej dowodził 22 pułkiem ułanów, a następnie improwizowaną Grupą Kawalerii „Chełm”. 29 września we wsi Dzwola doszło do potyczki między jego oddziałami a dywizjonem przeciwpancernym 27 Dywizji Piechoty^[8]. Po agresji ZSRR na Polskę od 2 października 1939 w niewoli sowieckiej, osadzony w obozie w Starobielsku. Wiosną 1940 zamordowany przez NKWD w Charkowie i pogrzebany w Piatichatkach. Od 17 czerwca 2000 spoczywa na Cmentarzu Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie.

Postanowieniem nr 112-48-07 Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego z 5 października 2007 roku został awansowany pośmiertnie do stopnia generała brygady^[9]. Awans został ogłoszony w dniu 9 listopada 2007 roku w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 3686 (1921)^[10]
• Krzyż Niepodległości (2 sierpnia 1931)^[11]
• Krzyż Walecznych (trzykrotnie)^[12]
• Złoty Krzyż Zasługi (19 marca 1937)^[13]
• Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
• Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
• Odznaka za Rany i Kontuzje (trzykrotnie)

Zobacz też

• Jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
• Obozy NKWD dla jeńców polskich

Przypisy

Bibliografia

• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2019-02-09].
• Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
• Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
• Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
• Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
• Kazimierz Banaszek, Krystyna Wanda Roman, Zdzisław Sawicki: Kawalerowie Orderu Virtuti Militari w mogiłach katyńskich. Kapituła Orderu Wojennego Virtuti Militari, 2000. ISBN 83-87893-79-X.
• Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.
• Tadeusz Łaszczewski: Lubelszczyzna - 1939 r. nazwiska P – R. Janusz Stankiewicz, 2019-06-11.
• Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935–1939. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, 2004. ISBN 978-83-7188-691-1.
• Władysław Płonka. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2019-06-11].
• Bohdan Tymieniecki: Na imię jej było Lily. Wyd. drugie. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1987. ISBN 83-11-07448-8.