Władysław Potocki

Władysław Jan Potocki

Spud

4 3/4 zwycięstwa
kapitan Squadron Leader
Data i miejsce urodzenia	6 czerwca 1919 Kraków
Data i miejsce śmierci	23 grudnia 1996 Columbus
Przebieg służby
Siły zbrojne	Wojsko Polskie Polskie Siły Zbrojne
Formacja	Lotnictwo Wojska Polskiego RAF
Jednostki	306 dywizjon myśliwski 315 dywizjon myśliwski
Stanowiska	dowódca dywizjonu
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa
Późniejsza praca	pilot doświadczalny
Odznaczenia

Władysław Jan Potocki przydomek „Spud” (ur. 6 czerwca 1919 w Krakowie, zm. 23 grudnia 1996 w Columbus, Ohio, USA) – kapitan pilot Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii, major (ang. Squadron Leader) Królewskich Sił Powietrznych.

Życiorys

W 1938 ukończył Gimnazjum im. Bolesława Chrobrego w Piotrkowie. Został przyjęty do Szkoły Podchorążych Lotnictwa w Dęblinie, której nie skończył przed wojną (niedoszła XIV promocja)^[1]. We wrześniu 1939 ewakuował się przez Rumunię i Francję do Anglii, gdzie dotarł w lutym 1940 roku i otrzymał numer służbowy RAF P-1856^[2].

Przeszedł przeszkoleniu w 58 OTU w Grangemouth i w grudniu 1941 został przydzielony do 306 dywizjonu myśliwskiego^[3]. 1 maja 1942 został mianowany podporucznikiem. 8 grudnia 1942 został skierowany na odpoczynek od latania operacyjnego i latał w charakterze pilota doświadczalnego w ośrodku badawczym Aircraft and Armament Experimental Establishment - AAEE. Do latania operacyjnego powrócił w 14 stycznia 1943 roku^[4]. W lutym 1943 r. ukończył kurs oficerski w Cosford^[5]. 23 lutego 1944 roku został oddelegowany na staż do 122 Airfield RAF, gdzie odbył przeszkolenie w pilotowaniu samolotów Mustang Mk. III w warunkach operacyjnych. Na początku marca powrócił do dywizjonu 306^[6]. W kwietniu objął stanowisko dowódcy eskadry A dywizjonu 306^[7].

Od początku inwazji w Normandii brał udział w lotach bojowych na osłonę przyczółka. 23 czerwca został zestrzelony ale udało mu się wylądować na terenach zajętych przez oddziały alianckie i jeszcze tego samego dnia powrócił do macierzystej jednostki^[8]. W sierpniu ukończył trzecią turę lotów bojowych i odszedł na odpoczynek operacyjny^[9].

1 sierpnia 1944 roku został przydzielony do dowództwa 2 Polskiego Skrzydła Myśliwskiego^[10]. Od 6 kwietnia 1945 do 15 lutego 1946 był dowódcą 315 dywizjonu myśliwskiego^[11]. W 1948 został przyjęty do służby w Królewskich Siłach Powietrznych jako pilot testowy. W grudniu 1951 roku ukończył kurs pilotów doświadczalnych w Empire Test Pilots School - ETPS w Boscombe Down z drugą lokatą^[12]. Od 1951 roku pracował w Royal Aircraft Establishment - RAE, wykonywał też loty na rzecz Gloster Aircraft Company^[13]. Od 1958 roku brał udział w Kanadzie w projekcie CF-105 Arrow, jako szef Zespołu Pilotów Doświadczalnych Avro Canada^[14]. W 1959 wyjechał do Stanów Zjednoczonych, pracował jako pilot doświadczalny w North American Rockwell i przy programie Apollo^[12]. W wypadku stracił oko i nie mógł już latać. Prowadził z żoną biznes hotelarski. Zmarł w 1996 roku.

Zwycięstwa powietrzne

Na liście Bajana zajmuje 45. pozycję z wynikiem 4 i ³/₄ zestrzeleń pewnych i 1 uszkodzeniem.

Zestrzelenia pewne:

• 1/4 He 111 – 18 maja 1944 (pilotował Mustanga III)
• 2 Bf 109 – 7 czerwca 1944 (pilotował Mustanga III, UZ-D nr FZ196)
• 1/2 Fw 190 – 17 czerwca 1944 (pilotował Mustanga III)
• 2 Bf 109 – 23 czerwca 1944 (pilotował Mustanga III, UZ-H nr FB168)

Uszkodzenia:

• Fw 190 – 24 października 1943 (pilotował Spitfire V, UZ-[?] nr AB212)

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari
• Krzyż Walecznych – trzykrotnie
• Medal Lotniczy – czterokrotnie
• brytyjskie Distinguished Flying Cross

Przypisy

Bibliografia

• Jerzy Jędrzejewski: Polscy piloci doświadczalni. Warszawa: Wydawnictwa Naukowe Instytutu Lotnictwa, 2014. ISBN 978-83-63539-05-4. OCLC 883576680.
• Wacław Król: Polskie dywizjony lotnicze w Wielkiej Brytanii 1940-1945. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1990. ISBN 83-11-07695-2. OCLC 834110269.
• Tadeusz Jerzy Krzystek, [Anna Krzystek]: Polskie Siły Powietrzne w Wielkiej Brytanii w latach 1940-1947 łącznie z Pomocniczą Lotniczą Służbą Kobiet (PLSK-WAAF). Sandomierz: Stratus, 2012. ISBN 978-83-61421-59-7. OCLC 276981965.
• Wojtek Matusiak: 306 Dywizjon Myśliwski Toruński. Warszawa: Bellona, 2003. ISBN 83-11-09714-3. OCLC 830534634.
• Jerzy Pawlak: Absolwenci Szkoły Orląt: 1925-1939. Warszawa: Retro-Art, 2009. ISBN 83-87992-22-4. OCLC 69472829.
• zwycięstwa dywizjonu 306 (pol.). s. 1. [dostęp 2012-06-22].

Linki zewnętrzne

• Piotr Wieslaw Grajda: Władysław Potocki jako pilot oblatywacz w AVRO CANADA