Władysław Steblik

Władysław Steblik

podpułkownik dyplomowany piechoty
Data i miejsce urodzenia	22 października 1898 Tresna, Austro-Węgry
Data i miejsce śmierci	16 czerwca 1971 Żywiec-Sporysz, Polska
Przebieg służby
Lata służby	1916–1947
Siły zbrojne	Armia Austro-Węgier Wojsko Polskie Polskie Siły Zbrojne
Stanowiska	dowódca 9 kompanii 12 pp, z-ca attaché wojskowego i lotniczego przy ambasadzie polskiej w Berlinie, szef: Wydziału Ewidencyjnego, Wydziału Wywiadowczego Armii „Kraków”
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa wojna polsko-ukraińska wojna polsko-bolszewicka II wojna światowa kampania wrześniowa
Odznaczenia

Wizyta niszczycieli ORP „Burza” i ORP „Wicher” w Niemczech w lipcu 1935; Władysław Steblik 4. z prawej

Wizyta polskich oficerów w Berlinie, maj 1935; Władysław Steblik 1. z lewej

Władysław Steblik (ur. 22 października 1898 w Tresnej k. Żywca, zm. 16 czerwca 1971 w Żywcu-Sporyszu) – podpułkownik dyplomowany piechoty Wojska Polskiego.

Życiorys

Dzieciństwo i młodość

Władysław Steblik urodził się w robotniczo-chłopskiej rodzinie Jana, który pracował w fabryce sukna w Bielsku^[1]. Szkołę powszechną ukończył w Żywcu w 1910. Po jej ukończeniu uczęszczał do c. k. Gimnazjum V w Krakowie^[1]. Przed ukończeniem gimnazjum, 11 maja 1916, w wyniku trwającej I wojny światowej, został zmobilizowany do cesarskiej i królewskiej Armii i wcielony do batalionu zapasowego pułku piechoty nr 56^[2]. Walczył na froncie włoskim. Został następnie odkomenderowany do szkoły oficerów rezerwy w Opawie, którą ukończył w czerwcu 1918. Na stopień chorążego został mianowany 16 października 1918^[2].

Służba w Wojsku Polskim

Po odzyskaniu niepodległości i rozpadzie Austro-Węgier, wstąpił 1 listopada 1918 do organizującego się Wojska Polskiego. Służbę rozpoczął w 12 pułku piechoty. W czasie wojny z Ukraińcami walczył w obronie Lwowa, za co 19 marca 1919 został odznaczony odznaką „Orlęta”. We wrześniu 1920 objął stanowisko drugiego adiutanta 12 pp. W 1920 zdał egzamin maturalny w Państwowym Gimnazjum V w Krakowie^[3].

W latach 1923–1925 był słuchaczem V kursu normalnego Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie. Z dniem 1 października 1925, po ukończeniu kursu z drugą lokatą i uzyskaniu tytułu naukowego oficera Sztabu Generalnego, otrzymał przydział do Oddziału I Sztabu Generalnego na stanowisko referenta^[4][5]. Jego praca dyplomowa jako jedyna ogłoszona została drukiem w „Bellonie”. Przetłumaczono ją również na język rosyjski i opublikowano w fachowym piśmie kawalerii Armii Czerwonej. Następnie, w tej samej komórce organizacyjnej, zajmował stanowisko kierownika Referatu Mobilizacyjno-Personalnego i uczestniczył w pracach nad planem mobilizacyjnym sił zbrojnych. 1 listopada 1931 rozpoczął staż na stanowisku dowódcy 9. kompanii 12 pp w Krakowie^[6][7]. 16 listopada 1932 objął stanowisko zastępcy ppłk. dypl. Antoniego Szymańskiego attaché wojskowego i lotniczego przy Ambasadzie RP w Berlinie. Wiosną 1936 roku razem z kpt. dypl. Janem Leśniakiem został przydzielony do zespołu opracowującego studium „Niemcy”, dotyczącego zbrojeń III Rzeszy^[1]. 28 lutego 1939, po powrocie do kraju, rozpoczął staż na stanowisku dowódcy I batalionu 20 pułku piechoty Ziemi Krakowskiej.

23 marca 1939 otrzymał przydział mobilizacyjny do Oddziału II Sztabu Armii „Kraków”, mającej bronić południowo-zachodniej granicy Polski, na stanowisko szefa Wydziału Ewidencyjnego. Na tym stanowisku rozpoczął kampanię wrześniową. 13 września został szefem Oddziału II Sztabu Armii „Kraków”^[1]. Wziął udział w walkach toczonych przez armię od 1 do 20 września. Po bitwie pod Tomaszowem Lubelskim w wyniku kapitulacji dostał się do niewoli niemieckiej^[1].

W niewoli

20 września 1939 został wzięty do niewoli i przebywał w niej do zakończenia działań wojennych w Europie. Z obozu przejściowego w Krakowie skierowany został do Oflagu VII A Murnau. 17 stycznia 1940 razem z gen. dyw. Tadeuszem Piskorem i pięcioma oficerami przeniesiony został karnie do Oflagu VIII B Silberberg (Srebrna Góra). 30 października 1940 trafił do Oflagu IV C Colditz. W maju 1942 przeniesiony został do Oflagu X C Lübeck, a 15 sierpnia 1944 do Oflagu VI B Dössel. W niewoli prowadził pracę naukową, zbierając materiały i relacje uczestników kampanii wrześniowej, z zamiarem opublikowania pracy naukowej polegającej na jak najpełniejszej charakterystyce działań Armii „Kraków”. 27 września 1944 o godz. 21:30, w czasie pomyłkowego bombardowania Oflagu VI B Dössel przez aliantów został ciężko ranny w głowę, piersi i nogi. Życie uratował mu podchorąży Antoni Karpf wynosząc go półprzytomnego spod gruzów baraku. Trzykrotne zapalenie mięśnia sercowego, dwukrotne zapalenie płuc, silna anemia wraz z konsekwencjami licznych ran uczyniły go inwalidą. Pełnej sprawności fizycznej nie odzyskał już nigdy. Bombardowanie spowodowane było zlekceważeniem przez jeńców przepisów o zaciemnianiu okien i gaszeniu świateł w czasie alarmów przeciwlotniczych. Śmierć poniosło wówczas 90 oficerów, wielu doznało ran.

Okres powojenny

W wyniku działań wojennych, przebywania w niewoli, z orzeczeniem 95% stopnia inwalidztwa, został zdemobilizowany 20 listopada 1947 roku. Przed opuszczeniem Niemiec Zachodnich, jeden z egzemplarzy maszynopisu swej pracy, Zarys działań wojennych armii „Kraków” w kampanii wrześniowej 1939 roku przekazał Instytutowi Historycznemu w Londynie. W roku 1949 drukarnia „La Colonne” w Brukseli wydrukowała, na zlecenie Wojskowego Instytutu Historycznego w Londynie, pierwsze wydanie jego dzieła w objętości 454 stron druku i 24 szkiców. Pociągiem sanitarnym wrócił do kraju. Zamieszkał u swego brata w Żywcu-Sporyszu, tam też kontynuował pracę pisarską rozpoczętą w niewoli. W 1971 roku złożył maszynopis poprawionej monografii Armia „Kraków” 1939, w Wydawnictwie Ministerstwa Obrony Narodowej, ale wznowienia nie doczekał, zmarł 16 czerwca 1971 roku. Armia „Kraków” 1939 wydana została cztery lata po jego śmierci. Opracował także dwustustronicową historię 12 pułku piechoty^[8]. Działał w komisji odznaczeniowej ZBoWiD, gdzie kierował przyznawaniem odznaczeń dla żołnierzy Armii „Kraków”^[8]. Spoczął na cmentarzu Przemienienia Pańskiego w Żywcu.

Awanse

• porucznik – zweryfikowany 3 maja 1922 ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 w korpusie oficerów piechoty
• kapitan – 3 maja 1926 ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1925 i 274. lokatą w korpusie oficerów piechoty
• major – 27 czerwca 1935 ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1935 i 46. lokatą w korpusie oficerów piechoty^[9]
• podpułkownik – 1 stycznia 1946 Londyn, zweryfikowany 20 października 1961

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Złoty Orderu Wojennego Virtuti Militari
• Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 12385^[10]
• Krzyż Walecznych (czterokrotnie^[11]: po raz pierwszy w 1921)^[12][13]
• Srebrny Krzyż Zasługi (3 sierpnia 1928)^[14][11]
• Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921^[15]
• Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości^[15]
• Srebrny Medal „Za Zasługi dla Obronności Kraju”
• Brązowy Medal „Za Zasługi dla Obronności Kraju”
• Odznaka Honorowa „Orlęta”

Publikacje

• Zarys działań wojennych armii „Kraków” w kampanii wrześniowej 1939 roku, Londyn 1949.
• Armia „Kraków” 1939, MON Warszawa 1975 wydanie I.
• Armia „Kraków” 1939, MON Warszawa 1989 wydanie II.

Przypisy

Bibliografia

• XI. Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum V. w Krakowie za rok szkolny 1920/21. Kraków: Nakładem Państwowego Gimnazyum V., 1921.
• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2020-03-31].
• Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
• Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
• Lista oficerów Sztabu Generalnego (stan z dnia 31 grudnia 1925 roku). Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1926.
• Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
• Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
• Leszek Gondek, Wywiad polski w III Rzeszy 1933–1939. Zarys struktury, taktyki i efektów obronnego działania, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1982, wyd. II, ISBN 83-11-06794-5.
• JanJ. Blitz JanJ. i inni, Słownik biograficzny Żywiecczyzny. Tom I, Żywiec: Spółdzielnia wydawnicza Gazeta Żywiecka, 1995, s. 198–199, ISBN 83-902605-1-4 .

Linki zewnętrzne

• Jerzy Bednarz: Władysław Steblik. Jerzy Bednarz, 2016. [dostęp 2020-06-30].