Władysław Zamoyski (generał)

Władysław Zamoyski
Ilustracja
generał
Data i miejsce urodzenia

1803
Paryż

Data i miejsce śmierci

11 stycznia 1868
Paryż

Przebieg służby
Siły zbrojne

oficer wojsk polskich, belgijskich, tureckich i brytyjskich

Stanowiska

1824 oficer armii Królestwa Polskiego,
1828 adiutant wlk. ks. Konstantego,
1831 podpułkownik, pułkownik,
1832-1839 oficer armii belgijskiej,
1853-1856 generał brygady wojsk tureckich, nominacja na generała brytyjskiego,

Główne wojny i bitwy

Powstanie listopadowe (1830–1831)
Wiosna Ludów (1848–1849)
Wojna krymska (1853–1856)

Późniejsza praca

Członek władz Związku Jedności Narodowej, członek Towarzystwa Monarchicznego 3 Maja, od 1843 r. prezes Tow. Monarch. 3 Maja, w latach powstania 1863-1864 oficjalny przedstawiciel Rządu Narodowego w Londynie

Odznaczenia
Krzyż Złoty Orderu Virtuti Militari

Władysław Zamoyski herbu Jelita (ur. w 1803 w Paryżu[1], zm. 11 stycznia 1868 tamże) – pułkownik wojsk polskich w powstaniu listopadowym, generał dywizji wojsk tureckich, generał brytyjski, hrabia.

Życiorys

Syn Stanisława Kostki Zamoyskiego i Zofii z Czartoryskich Zamoyskiej, brat hrabiego Andrzeja Zamoyskiego. Ojciec Władysława, fundatora Zakładów Kórnickich.

Karierę rozpoczął w armii Królestwa Polskiego. Od 1824 oficer armii Królestwa Polskiego. Pełnił w niej funkcje sztabowe. W 1828 został adiutantem wielkiego księcia Konstantego. Bliski współpracownik, krewny i zaufany księcia A.J. Czartoryskiego. Pośredniczył w rokowaniach, prowadzonych przez Radę Administracyjną Królestwa Polskiego z wielkim księciem Konstantym. Potem zameldował mu swoje odejście do powstania.

W czasie powstania listopadowego był adiutantem gen. Jana Skrzyneckiego, 6 kwietnia 1831 awansowany na podpułkownika. W ostatniej fazie powstania szef sztabu Korpusu gen. Girolamo Ramorino w stopniu pułkownika. Odegrał dwuznaczną rolę w jego zdradzieckiej rejteradzie i kapitulacji w Galicji. W marcu 1831 odznaczony Krzyżem Złotym Orderu Virtuti Militari[2]. Po klęsce powstania udał się na emigrację do Francji. Był jednym z najbliższych współpracowników księcia Adama Jerzego Czartoryskiego i z jego ramienia kierował polityką zagraniczną Hotelu Lambert. Członek władz Związku Jedności Narodowej[3]. Członek Towarzystwa Monarchicznego Trzeciego Maja.

Od września 1832 do 24 czerwca 1839 był oficerem nowo powstałej armii belgijskiej. Od 1843 prezes Towarzystwa Monarchicznego. W czasie Wiosny Ludów, organizował w latach 1848-1849 polskie oddziały we Włoszech, przy boku armii królestwa Sardynii razem z gen. W. Chrzanowskim, z gen. J. Bemem w Portugalii, gen. H. Dembińskim w Hiszpanii.

W 1835 roku został skazany przez władze rosyjskie na konfiskatę dóbr za udział w powstaniu listopadowym[4].

Tworzył także sam oddziały w Turcji i Wielkiej Brytanii. W Turcji w 1853 rozpoczął ożywioną działalność wojskową rywalizując z Sadykiem Paszą. W czasie wojny krymskiej został generałem brygady armii tureckiej, u boku której formował pozostający na żołdzie brytyjskim II Pułk Kozaków Sułtańskich (16 września 1855-31 lipca 1856). Generał z nominacji Wielkiej Brytanii. Żadnej roli na froncie nie odegrał, podtrzymywał jedynie niechlubne tradycje rozgrywek i waśni między Polakami na obczyźnie. W czasie powstania styczniowego był kierownikiem dyplomatycznej Agencji Angielskiej w Londynie[5]. Usiłował nakłonić Wielką Brytanię do wsparcia powstania w Polsce, jednak bez rezultatu.

Od 1852 był mężem własnej siostrzenicy Jadwigi z Działyńskich, z którą miał synów Władysława i Witolda oraz dwie córki: przedwcześnie zmarłą w Anglii Marię (1857-1858)[6] i drugą także Marię (1860-1937).

Po śmierci został pochowany na polskim cmentarzu Les Champeaux w Montmorency.

Był autorem „Pamiętników”.

Pisma

Jego pamiętniki i korespondencja ukazały się w sześciotomowym zbiorze Generał Zamoyski (1910-1930).

Przypisy

  1. ↑ Joanna Nowak, Władysław Zamoyski. O sprawę polską w Europie (1848-1868), Poznań 2002, s. 18.
  2. ↑ Xięga Pamiątkowa w 50-letnią rocznicę powstania roku 1830; zawierająca spis imienny dowódzców i sztabs-oficerów tudzież oficerów, podoficerów i żołnierzy Armii Polskiej w tymż roku krzyżem wojskowym „Virtuti Militari” ozdobionych, Lwów 1881, s. 107.
  3. ↑ Joanna Nowak, Władysław Zamoyski. O sprawę polską w Europie (1848-1868), Poznań 2002, s. 32-33.
  4. ↑ Tygodnik Petersburski 1835 nr 79, s. 455.
  5. ↑ Historia dyplomacji polskiej, t. III, Warszawa 1982, s. 507.
  6. ↑ CD L3 - Maria Zamoyska. Friends Of Hastings Cemetery. [dostęp 2017-08-31].

Bibliografia

  • H.P. Kosk, Generalicja polska, t. 2, Ofic. Wyd. „Ajaks”, Pruszków 2001.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie