Włodzimierz Boruński

Włodzimierz Boruński (ur. 3 lipca 1906 w Łodzi, zm. 10 kwietnia 1988 w Warszawie) – polski aktor, reżyser, poeta, satyryk i tłumacz pochodzenia żydowskiego^[1]. Był bratem stryjecznym (ściślej: wujecznym) poety Juliana Tuwima i kuzynem aktora Kazimierza Krukowskiego^[2].

Życiorys

Grób Włodzimierza Boruńskiego na cmentarzu Bródnowskim

Był synem adwokata^[2]. W latach 1924–1925 studiował na Wydziale Prawa Uniwersytetu Warszawskiego. W 1932 zdał egzamin eksternistyczny. W latach 30. XX wieku był reżyserem i aktorem w teatrzykach rewiowych. Podczas II wojny światowej żołnierz II Armii Wojska Polskiego, z którą forsował Nysę. W 1945 roku w Lubaniu na Dolnym Śląsku założył teatrzyk Siódme niebo, którego był dyrektorem oraz założył i redagował (do 1947) pismo Na straży. Tam też współorganizował szkolnictwo^[3]. W 1949 wyjechał ze Śląska i ostatecznie zamieszkał w Warszawie^[2].

Był autorem wielu zbiorów poezji, skeczy, monologów i piosenek w programach Teatru Syrena w Warszawie.

W 1961 roku za namową Tadeusza Konwickiego wystąpił w filmie Zaduszki, co zapoczątkowało jego karierę w kinematografii. Szczególnie znany stał się z odtwarzania ról starych Żydów (np. doktor Szuman w serialu Lalka, krawiec Gold w ekranizacji Zazdrości i medycyny, Halpern w Ziemi obiecanej, Sommer w Polskich drogach).

Przygodnie występował również w innych pobocznych rolach filmowo-teatralnych, np. jako lekarz sądowy w telewizyjnym widowisku kryminalnym Teatru Sensacji pt. Upiór w kuchni w reżyserii Janusza Majewskiego (1976).

Został pochowany na cmentarzu Bródnowskim w Warszawie (kw. 70D-IV-12).

Zaduszki (1961) – Goldapfel
Niekochana (1965) – inżynier Śliwa, szef Noemi
Salto (1965) – Blumenfeld
Zazdrość i medycyna (1973) – krawiec Abraham Gold
Czterdziestolatek (serial telewizyjny) (1974–1976) – sąsiad Karwowskich
Personel (1975) – kierownik techniczny w teatrze, dawny znajomy ciotki Romka
Zaklęte rewiry (1975) – redaktor
Ziemia obiecana (1974) – Halpern
Polskie drogi (serial telewizyjny) (1976–1977) – Sommer, przed wojną właściciel kamienicy Niwińskich (odc. 2.Obywatele GG, odc. 4. Na tropie i odc. 8. Bez przydziału)
Lalka (serial telewizyjny) (1977) – doktor Michał Szuman, przyjaciel Stanisława Wokulskiego
Sprawa Gorgonowej (1977) – Birnbaum, więzień polityczny
Lekcja martwego języka (1979) – Roth, recepcjonista w hotelu
Królowa Bona (serial telewizyjny) (1980) – astrolog na Wawelu
Młyn Lewina (Levins Muhle) (1980) – rabin Dawid
Zamach stanu (1980) – adwokat K. Sterling, obrońca w procesie brzeskim
Dolina Issy (1982) – sekretarz rabina
Hotel Polanów i jego goście (Hotel Polan und seine Gäste) (1982) – rabin Cohen
Klakier (1982) – Gustawek
Wedle wyroków twoich... (1983) – dziadek Ruth
Mrzonka (1985) – pan B.

Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1974)
Nagroda na Festiwalu Polskiej Twórczości Telewizyjnej w Olsztynie za rolę w serialu telewizyjnym Lalka (1978)
Nagroda na Festiwalu Polskiej Twórczości Telewizyjnej w Olsztynie za rolę Sommera w serialu telewizyjnym Polskie drogi (1978)
Nagroda Przewodniczącego Komitetu do Spraw Radia i Telewizji I stopnia za rolę Sommera w serialu telewizyjnym Polskie drogi (1978)
Nagroda Przewodniczącego Komitetu do Spraw Radia i Telewizji za rolę w filmie Mrzonka (1986)

↑ Warszawa - NaszeMiasto.pl, warszawa.naszemiasto.pl [dostęp 2017-11-27] (pol.).
↑ ^a ^b ^c Tygodnik „To & Owo” nr 8, 21.02.2017, s. 12-13
↑ Film Polski

Polscy pisarze współcześni. Informator 1944-1970, opracował Lesław M. Bartelski, Warszawa 1972
Włodzimierz Boruński w bazie filmpolski.pl
Włodzimierz Boruński, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (autorzy). [online] [dostęp 2021-04-09] .
Włodzimierz Boruński w bazie IMDb (ang.)
Włodzimierz Boruński w bazie Filmweb

Włodzimierz Boruński w wirtualnym albumie w bazie Filmoteki Narodowej „Fototeka”
Włodzimierz Boruński. kulturnet.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-09-20)]. - notka biograficzna w kulturnet.pl
Sebastian Chosiński - Trzy cięcia: Włodzimierz Boruński. Żyd na polskich drogach. esensja.stopklatka.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-09-17)]. - artykuł w esensja.stopklatka.pl