Włodzimierz Koskowski
 Włodzimierz Koskowski. Obraz pędzla Bolesława Barbackiego | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Prezes Zarządu Głównego Polskiego Czerwonego Krzyża | |
| Okres | od 1940 |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Odznaczenia | |
 _2r_BAR.svg){kind=small}  | |
Włodzimierz Koskowski (ur. 29 lipca 1893 w Łaszczowie, zm. 20 maja 1965 w Swindon) – polski lekarz farmakolog, profesor Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie i dziekan tego wydziału. Na uchodźstwie profesor farmakologii fizjologicznej Polskiego Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu w Edynburgu, profesor Uniwersytetu w Aleksandrii. Prezes Zarządu Głównego Polskiego Czerwonego Krzyża (1940-1945).
Życiorys
Syn prof. Bronisława Koskowskiego, farmaceuty. Absolwent gimnazjum we Lwowie. W latach 1911-1918 studiował medycynę na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Lwowskiego i Sorbonie. Uczeń profesorów Leona Popielskiego i Charlesa Roberta Richet, laureata Nagrody Nobla (1913) w dziedzinie fizjologii i medycyny. Był członkiem Ligi Narodowej w latach 1905-1908[1]. W 1918 uzyskał doktorat na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie. Uczestniczył w walkach o Lwów w wojnie polsko-ukraińskiej, będąc w służbie sanitarnej podczas obrony szkoły kadeckiej[2][3]. Następnie do roku 1921 był oficerem-lekarzem w Wojsku Polskim podczas wojny polsko-bolszewickiej. Został awansowany na stopień porucznika sanitarnego ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919[4]. W latach 1921-23 odbywał staże w instytucie fizjologii w Lozannie, w Londynie i w Baltimore. Od 1924 docent, adiunkt, a następnie od 1925 profesor farmakologii eksperymentalnej na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Jana Kazimierza. Kierownik Zakładu Farmakologii UJK (1930—1936), dziekan Wydziału Lekarskiego 1932-1933[5], 1936-1938. W październiku 1936 otrzymał tytuł profesora zwyczajnego farmakologii doświadczalnej na Wydziale Lekarskim UJK[6].
Po agresji III Rzeszy i ZSRR na Polskę znalazł się na uchodźstwie. Od 13 sierpnia 1940 do września 1945 pełnił funkcję prezesa Zarządu Głównego Polskiego Czerwonego Krzyża z siedzibą przy rządzie RP na uchodźstwie w Londynie. W latach 1941-1947 profesor farmakologii fizjologicznej na Polskim Wydziale Lekarskim na Uniwersytecie w Edynburgu. W latach 1949-1963 profesor farmakologii na Uniwersytecie w Aleksandrii.
W 1963 przeszedł na emeryturę. Osiadł w Swindon w Anglii, gdzie prowadził praktykę lekarską. Przystąpił do Koła Lwowian w Londynie. Zmarł 20 maja 1965 w Swindon[3]. Został pochowany na cmentarzu przy Radnor Street w Swindon 24 maja 1965[3].
Członek-korespondent (1933) i członek czynny (1935) Polskiej Akademii Umiejętności, członek zwyczajny Towarzystwa Naukowego Warszawskiego (1946), członek założyciel Polskiego Towarzystwa Naukowego na Obczyźnie (1950).
Odznaczenia i wyróżnienia
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1938)[7]
- Krzyż Walecznych – dwukrotnie[3]
- Krzyż Obrony Lwowa z Mieczami
- Filister honorowy korporacji Obotritia (od listopada 1927)
- Wielki Krzyż Kawalerów Maltańskich[3]
Osiągnięcia badawcze
Udowodnił istnienie pohistaminowych efektów ogólnoustrojowych i wydzielniczych żołądka u człowieka, wprowadzając sobie samemu podskórnie histaminę (1917).
Wyjaśnił specyficzną interakcję histaminy i katecholamin na naczynia krwionośne z pomocą oryginalnej tezy, według której miejsce działania β-imidazolyletylaminy jest właśnie to samo co adrenaliny (1918). Innymi słowy wykazał istnienie receptorów, choć nie użył tej nazwy.
Ostatecznie udowodnił pobudzający wpływ histaminy na wydzielanie soku żołądkowego u człowieka (1922).
Niektóre prace
- Anatomia opisowa według wykładów Edwarda Lotha (1915)
- O tak zwanych awitaminozach (1923);
- Wpływ histaminy na wydzielanie soku jelitowego (1925);
- Badania nad zachowaniem białych ciałek krwi w czasie wstrząsu hemoklasycznego (1926);
- O nikotynie i paleniu tytoniu (monografia) (1925);
- Z badań nad roli fizjologicznym histaminy w ustroju (monografia) (1931);
- Farmakologja (podręcznik) (1933);
- O starości (monografia) (1959)
- The habit of tobacco smoking (1955)
Przypisy
- ↑ Stanisław Kozicki, Historia Ligi Narodowej (okres 1887-1907), Londyn 1964, s. 576.
- ↑ Jan Rogowski: Wulka i szkoła kadecka. W: Jarosław Waniorek (red.): Obrona Lwowa. 1-22 listopada 1918. Tom 2. Źródła do dziejów walk o Lwów i województwa południowo-wschodnie 1918-1920. Relacje uczestników. Warszawa: 1993, s. 320. ISBN 83-85218-56-4.
- ↑ a b c d e Z żałobnej karty. „Biuletyn”. Nr 1 (8), s. 76, Maj 1965. Koło Lwowian w Londynie.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1160, 1233.
- ↑ Nowi dziekani Uniwersytetu Lwowskiego. „Gazeta Lwowska”, s. 1, Nr 128 z 8 czerwca 1932.
- ↑ Nowi profesorowie na Uniwersytecie lwowskim. „Gazeta Lwowska”, s. 2, Nr 245 z 24 października 1936.
- ↑ 10 listopada 1938 „za zasługi na polu pracy naukowej i społecznej” M.P. z 1938 r. nr 258, poz. 592
Bibliografia, literatura, linki
- Stanisław Portalski, Zarys Historii Polskiego Towarzystwa Naukowego na Obczyźnie, Londyn 2009, wyd. PTNO
- Włodzimierz Koskowski w: Katedra historii medycyny Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego. khm.cm-uj.krakow.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-05-19)].
- Włodzimierz Koskowski w: Archiwum Korporacyjne
- Koskowski Włodzimierz, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2012-10-06].
- Wspomnienie rocznicowe (ang.)
Media użyte na tej stronie
Baretka: Krzyż Walecznych (1920) nadany dwukrotnie.
dr Włodzimierz Koskowski, 1937 wykładowca Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie
