Włodzimierz Nałęcz-Gembicki

Włodzimierz Nałęcz-Gembicki

generał brygady
Data i miejsce urodzenia	2 listopada 1891 Żmerynka
Data i miejsce śmierci	5 października 1957 Łódź
Przebieg służby
Lata służby	1909–1949
Siły zbrojne	Armia Imperium Rosyjskiego Wojsko Polskie ludowe Wojsko Polskie
Jednostki	Warszawski Okręg Wojskowy
Stanowiska	dowódca okręgu wojskowego
Odznaczenia

Włodzimierz Nałęcz-Gembicki (ur. 21 października^?/ 2 listopada 1891 w Żmerynce na Podolu, zm. 5 października 1957 w Łodzi) – generał brygady Wojska Polskiego.

Życiorys

Syn podpułkownika armii carskiej Michała (od 1911 generała majora), początkowo uczył się w domu, w 1909 skończył z wyróżnieniem 7 klas Korpusu Kadetów w Kijowie i rozpoczął służbę wojskową w Armii Rosyjskiej. W 1911 skończył dwuletni kurs w Pawłowskiej Oficerskiej Szkole Wojskowej w Petersburgu z wyróżnieniem i stopniem podporucznika artylerii. W 1914 wraz z pułkiem przydzielony do 3 Brygady Artylerii Gwardii, brał udział w walkach w Prusach Wschodnich, pod Tannenbergiem 30 sierpnia 1914 został ranny i dostał się do niewoli niemieckiej, w której przebywał do końca 1918.

7 marca 1919 wstąpił do służby w Wojsku Polskim, w grudniu 1919 ukończył z I lokatą specjalistyczne kursy artylerii dla dowódców baterii w Rembertowie. W 1920 brał udział w wojnie z Rosją jako dowódca baterii 17 pułku artylerii polowej.

Od stycznia 1921 wykładowca, instruktor i dyrektor nauk Szkoły Strzelania Artylerii w Toruniu w stopniu kapitana. Był pierwszym wykładowcą tej szkoły, który współpracował wówczas z francuskimi oficerami. W grudniu 1924 został przydzielony z Obozu Szkolnego Artylerii do Szefostwa Artylerii i Uzbrojenia Dowództwa Okręgu Korpusu Nr VII w Poznaniu na stanowisko referenta^[1]. 1924–1925 delegowany do Francji skończył tam wyższe studia artyleryjskie. W kwietniu 1928 został przeniesiony z 7 Okręgowego Szefostwa Artylerii i Uzbrojenia do 30 pułku artylerii polowej we Włodawie na stanowisku dowódcy I dywizjonu^[2][3]. W marcu 1930 został przesunięty na stanowisko kwatermistrza^[4]. W styczniu 1931 został przeniesiony do 10 pułku artylerii ciężkiej w Przemyślu na stanowisko zastępcy dowódcy pułku^[5][6]. 14 grudnia 1931 został awansowany na podpułkownika ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1932 roku i 3. lokatą w korpusie oficerów artylerii^[7]. W listopadzie 1934 został przeniesiony do Centrum Wyszkolenia Artylerii w Toruniu na stanowisko dyrektora nauk Szkoła Strzelań Artylerii^[8]. Od 1938 był rejonowym inspektorem koni w Mołodecznie.

We wrześniu 1939 roku zajmował się mobilizacją rezerw, na rozkaz dowódcy Okręgu Korpusu III w Grodnie gen. bryg. Józefa Olszyny-Wilczyńskiego wraz z oddziałami wycofał się na Litwę, gdzie został internowany. 22 marca 1940 zwolniony z internowania przez Międzynarodową Komisję Lekarską, zamieszkał w Traupiach na Litwie, gdzie był robotnikiem przy melioracji rzeki Niewiarza. W sierpniu 1940 przeniósł się do powiatowego miasta Uciana, gdzie grał w orkiestrze dętej. W marcu 1943 uzyskał pozwolenie na powrót do Polski i przeniósł się do Sokołowa Podlaskiego, gdzie mieszkała siostra jego żony. Z ramienia Warszawskiej Izby Rolniczej pracował jako znawca koni w Sokołowie. W lipcu 1944 jego dobytek został zniszczony podczas bombardowań sowieckich, a on sam został wypędzony przez Niemców, zatrzymał się w Broku nad Bugiem. W okolicznych lasach doczekał nadejścia Armii Czerwonej i ludowego WP.

We wrześniu 1944 zgłosił się do służby w Wojsku Polskim, przyjęty w stopniu pułkownika. Wyznaczono go na zastępcę dowódcy artylerii 2 Armii Wojska Polskiego. Uchwałą KRN z 30 grudnia 1944 otrzymał stopień generała brygady ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1945. 8 kwietnia 1945 zdał stanowisko zastępcy dowódcy artylerii 2. Armii WP, potem krótko był komendantem Oficerskiej Szkoły Artylerii w Chełmie. W czerwcu 1945 objął stanowisko dowódcy Warszawskiego Okręgu Wojskowego. W okresie 15 września – 15 listopada 1945 był szefem Polskiej Misji Wojskowej w Moskwie. Następnie zdemobilizowany i przeniesiony w stan nieczynny.

Od maja 1947 był intendentem szpitala Ubezpieczalni Społecznej w Łodzi. W czerwcu 1948 napisał do Ministerstwa Obrony Narodowej prośbę o powołanie go do czynnej służby wojskowej, a w sierpniu 1949 dwukrotnie prośbę o przeniesienie w stan spoczynku. Rozkazem personalnym MON z 19 sierpnia 1949 uznano, że z dniem 31 sierpnia 1949 został przeniesiony w stan spoczynku. Do 1956 pisał do MON wnioski o przyznanie mu emerytury za czas pozostawania w stanie nieczynnym, jednak za każdym razem odmawiano mu.

Był dyplomowanym tłumaczem przysięgłym z języków angielskiego, francuskiego, niemieckiego i rosyjskiego przy Sądzie Wojewódzkim w Łodzi i dyplomowanym nauczycielem języka rosyjskiego (poza tym znał język litewski).

Pochowany jest na Cmentarzu Garnizonowym w Toruniu^[9].

Ordery i odznaczenia

• Order Krzyża Grunwaldu III klasy (11 maja 1945)^[10]
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
• Krzyż Walecznych (1921)^[11]
• Złoty Krzyż Zasługi (1938)
• Medal Międzysojuszniczy „Médaille Interalliée”^[3]

Przypisy

Bibliografia

• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2019-02-09].
• Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
• Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
• Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
• Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
• Warszawski Okręg Wojskowy. Historia i współczesność, Wyd. Bellona, Warszawa 1997
• Janusz Królikowski, Generałowie i admirałowie Wojska Polskiego 1943-1990 t. I:A-H, Toruń 2010