Włodzimierz Press

Włodzimierz Press
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

13 maja 1940
Lwów

Zawód

aktor

Lata aktywności

od 1963

Włodzimierz Press (ur. 13 maja 1940 we Lwowie) – polski aktor i scenarzysta. Odtwórca roli czołgisty Grigorija Saakaszwilego w serialu Czterej pancerni i pies (1966–1970). Jako aktor dubbingowy użyczył głosu postaciom z filmów animowanych i aktorskich, w tym kotu Sylwestrowi ze Zwariowanych melodii, żabie Kermitowi z Muppet Show i Juliuszowi Cezarowi[1].

Życiorys

Wczesne lata

Urodził się w rodzinie żydowskiej we Lwowie. Jego matka, komunistka – Janina Planer, uciekła do Lwowa po upadku Polski i tu urodziła syna[2]. Jego ojciec, Grzegorz Press, trafił do getta warszawskiego i zginął w Treblince[3]. Podczas transportu Włodzimierz Press i jego matka, zostali przez przypadek rozdzieleni; on trafił do domu dziecka, a matka spędziła kolejne dwa lata, próbując go odnaleźć. Ostatecznie matce udało połączyć się z czteroletnim wówczas synem. Przez wojenne zawirowania Włodzimierz Press i jego matka znaleźli się na Syberii, gdzie matka pracowała jako pielęgniarka[2]. Zdobywała jedzenie i leki dla syna, który bardzo chorował. Po wojnie wrócili do Polski, mieszkali w Krakowie, a potem osiedlili się w Warszawie[2]. Matka ponownie wyszła za mąż, urodziła córkę Lenę[2]. Sama pracowała w TVP, była redaktorem programów młodzieżowych i dziecięcych[2]. W 1968 matka ze względu na pochodzenie wyjechała z Polski na fali czystek antysemickich, najpierw do Izraela, ostatecznie osiadła we Francji[4].

Aktorstwem zainteresował się już w szkole podstawowej. Występował w amatorskich teatrach. W Liceum Ogólnokształcącym nr 34 na Dolnym Mokotowie jego kolegami z klasy byli Feliks Falk i Marcel Łoziński[5]. Trafił do finału krajowego konkursu recytatorskiego, w którym zajął trzecie miejsce[5]. W 1963 ukończył Państwową Wyższą Szkołę Teatralną w Warszawie.

Kariera

Zaraz po ukończeniu studiów, w sezonie 1963/1964 został zaangażowany przez dyrektora Jerzego Rakowieckiego do Praskiego Teatru Ludowego w Warszawie, gdzie zadebiutował w roli agenta w przedstawieniu Przygody dobrego wojaka Szwejka Jaroslava Haška w reż. Jana Bratkowskiego z Romanem Kłosowskim. Po raz pierwszy trafił na ekran jako złodziej samochodu w czarno–białej komedii romantycznej Jerzego Stefana Stawińskiego Rozwodów nie będzie (1963) ze Zbigniewem Cybulskim. Był przesłuchiwany do roli faraona Ramzesa XIII w filmie historycznym Jerzego Kawalerowicza Faraon (1965), którą ostatecznie zagrał Jerzy Zelnik. Wkrótce Press zgłosił się na zdjęcia próbne do serialu Czterej pancerni i pies, gdzie otrzymał rolę Grigorija „Grzesia” Saakaszwilego, Gruzina, plutonowego, a potem sierżanta, kierowcę–mechanika czołgu Rudy 102. Dyrektor Teatru Ludowego początkowo nie chciał zwolnić go na zdjęcia, twierdząc, że nieobecność popsuje plany repertuarowe, zanim w końcu się zgodził. W 1970 zadebiutował jako scenarzysta filmu Na dobranoc.

Był związany z warszawskimi teatrami: Kwadrat (1974–1982), Dramatycznym (1987–1992) i Studio (1992–2006). Ponadto występował gościnnie w teatrach: Powszechnym w Warszawie, Polskim we Wrocławiu, na Woli im. Tadeusza Łomnickiego, Narodowym, Syrena, Baj i Żydowskim w Warszawie. W 2006 Jacek Sieradzki w tygodniku „Polityka” w swoim „Subiektywnym spisie aktorów teatralnych” wymienił jego kreację poczciwego proboszcza księdza Hendryka w offowej komediofarsie Bomba o polskiej prowincji autorstwa i w reż. Macieja Kowalewskiego w młodzieżowym Centrum Artystycznym M25 na Pradze. „Gra tak wyraziście, fachowo, zabawnie i celnie swój epizod, że trudno powstrzymać się od pytania, kto mu - i jego paru koleżankom i kolegom o podobnych umiejętnościach - pozwolił tyle sezonów leżeć odłogiem w teatralnej garderobie, marnując siły i talent?” – pisał Sieradzki[6]. W 2012 za rolę Cunkela w sztuce Hanocha Levina Udręka życia w reżyserii Jana Englerta w Teatrze Narodowym otrzymał nagrodę Warszawskiego Feliksa w kategorii „drugoplanowa rola męska”[5].

Przygodę z polskim dubbingiem rozpoczynał jako Car, dziadek i smok w Królewnie żabce (1955). Potem można go było usłyszeć w Między nami jaskiniowcami (1960–1966), w roli Juliusza Cezara w Asterixie Gallu (1967), kota Sylwestra z kreskówek z serii Zwariowane melodie i smerfa Łasucha ze Smerfów. Był też admirałem Ackbarem w Gwiezdnych wojnach.

Życie prywatne

Swoją żonę Renatę, wówczas studentkę Akademii Sztuk Pięknych, poznał w 1966 na planie Czterech pancernych i psa, gdzie pracowała jako pomocnica kostiumolożki, Barbary Węgorek[2]. W 1967 zawarli związek małżeński[2]. Mają syna Grzegorza (ur. 1967), który został fotoreporterem, i córkę Tanię, lingwistkę[7].

Filmografia

Gościnnie

Scenariusz

Polski dubbing

Filmy z serii Zwariowane Melodie – kot Sylwester

Przypisy

  1. ↑ Karolina Małas: Zaczynał jako Grześ w „Czterej pancerni i pies”, jego głos zna każdy Polak. Onet.pl, 2021-07-16. [dostęp 2022-08-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-08-27)]. (pol.).
  2. ↑ a b c d e f g Konrad Szczęsny: Włodzimierz Press poznał żonę na planie „Czterech Pancernych”, są razem 55 lat, nadal zakochani. „Viva!”, 2022-06-19. [dostęp 2022-08-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-08-27)]. (pol.).
  3. ↑ Paweł Piotrowicz: Aktor użyteczny. Włodzimierz Press kończy 80 lat. Onet.pl, 2020-05-13. [dostęp 2022-08-26]. (pol.).
  4. ↑ „Angora”, Tomasz Gawiński, Ostatni pancerny, Nr 2/2008-01-13
  5. ↑ a b c Paweł Piotrowicz: Włodzimierz Press: aktor użyteczny. Onet.pl, 2021-05-30. [dostęp 2022-08-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-08-27)]. (pol.).
  6. ↑ Jacek Sieradzki: Subiektywny spis aktorów teatralnych. „Polityka”, 2006-08-12. [dostęp 2022-08-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-08-27)]. (pol.).
  7. ↑ Włodzimierz Press zawdzięcza żonę „Czterem pancernym”, w których nie chciał zagrać!. Interia.pl, 2022-01-14. [dostęp 2022-08-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-08-27)]. (pol.).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie