Włodzimierz Rachmistruk

Włodzimierz Rachmistruk
Wladimir Rachmistriuk
Ilustracja
Włodzimierz Rachmistruk (przed 1929)
generał brygady generał brygady
Data i miejsce urodzenia

5 grudnia 1879
Werenczanka, na Bukowinie

Data i miejsce śmierci

5 listopada 1959
Tenczynek

Przebieg służby
Lata służby

1901–1932

Siły zbrojne

Wappen Kaisertum Österreich 1815 (Klein).png Armia Austro-Węgier
Orzełek II RP.svg Wojsko Polskie

Jednostki

15 Pułk Piechoty „Wilków”
72 Pułk Piechoty
XXXVI Brygada Piechoty
10 Dywizja Piechoty
16 Pomorska Dywizja Piechoty

Stanowiska

dowódca piechoty dywizyjnej
dowódca dywizji

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa

Odznaczenia
Odznaka honorowa za Rany i Kontuzje
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Walecznych (1920-1941) Złoty Krzyż Zasługi Krzyż Zasługi Wojskowej (w czasie wojny) Krzyż Wojskowy Karola Krzyż Jubileuszowy WojskowyKawaler Orderu Leopolda

Włodzimierz Rachmistruk[a] (ur. 5 grudnia 1879 w Werenczance, na Bukowinie, zm. 5 listopada 1959 w Tenczynku) – oficer cesarskiej i królewskiej Armii, generał brygady Wojska Polskiego.

Życiorys

Urodził się w rodzinie Jana, właściciela realności, i Marii z Łukaszewiczów[3][4]. Studiował w seminarium nauczycielskim w Czerniowcach, które zakończył maturą w 1901[5] i odbył (od 1 października 1901[5]) obowiązkową jednoroczną służbę wojskową w c. i k. Armii. Na stopień podporucznika został mianowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1903 w korpusie oficerów rezerwy piechoty[6]. Posiadał przydział w rezerwie do Węgierskiego Pułku Piechoty Nr 43, który wówczas stacjonował w Wiedniu[7]. W następnym roku został powołany do zawodowej służby wojskowej w stopniu podporucznika ze starszeństwem z 1 listopada 1904 w korpusie oficerów piechoty i wcielony do Węgierskiego Pułku Piechoty Nr 43, który został przeniesiony do serbskiej miejscowości Bela Crkva[8]. Na stopień porucznika został mianowany ze starszeństwem z 1 listopada 1910[9]. W tym samym roku został przeniesiony do Galicyjskiego Pułku Piechoty Nr 10 w Przemyślu[10][11]. W 1911 został przydzielony do Szkoły Kadetów Piechoty w Łobzowie na stanowisko nauczyciela, pozostając oficerem nadetatowym IR. Nr 10[12].

W czasie I wojny światowej na froncie na Lubelszczyźnie. Na stopień kapitana został mianowany ze starszeństwem z 1 marca 1915[13]. Był ranny. Po wyleczeniu dowodził batalionem na froncie rosyjskim i włoskim.

W Wojsku Polskim od 27 listopada 1918 roku[5], jako dowódca kompanii, a później dowódca batalionu zapasowego 15 pułku piechoty. Formalnie został przyjęty do Wojska Polskiego 30 września 1919 z zatwierdzeniem posiadanego stopnia kapitana ze starszeństwem od 1 marca 1915 i przydziałem do 15 pułku piechoty[14]. 11 czerwca 1920 jako dowódca baonu zapasowego 15 pułku piechoty został zatwierdzony z dniem z 1 kwietnia 1920 w stopniu podpułkownika piechoty, w grupie oficerów byłej c. i k. Armii[15].

Szczególnie odznaczył się 15 sierpnia 1920 w czasie walk, gdzie „rozbił linie bolszewickie i zdobył Sochocim. Dał też dowody męstwa w walkach pościgowych pod Zawadą, Popielczynem, Bobkowem, Sosnową Górą k. Ciechanowa gdzie został ranny w rękę i odesłany do szpitala”[5]. Za te czyny został odznaczony Orderem Virtuti Militari.

21 lipca 1920 objął dowództwo 145 pułku piechoty, który 5 marca 1921 został przemianowany na 72 pułk piechoty. W czasie manewru zaczepnego nad Wkrą dowodził przejściowo XXXVI Brygadą Piechoty. Ranny pod Ciechanowem. 26 października 1920 ponownie objął dowództwo 72 pułku piechoty i sprawował je do grudnia 1923.

W 1921 ukończył kurs wyższych dowódców. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu pułkownika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 100. lokatą w korpusie oficerów piechoty[16][17]. Z dniem 10 grudnia 1923 został wyznaczony na stanowisko dowódcy piechoty dywizyjnej 10 Dywizji Piechoty w Łodzi[18]. 17 marca 1927 został mianowany dowódcą 16 Dywizji Piechoty w Grudziądzu[19]. 1 stycznia 1928 Prezydent RP Ignacy Mościcki nadał mu stopień generała brygady ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1928 i 5. lokatą w korpusie generałów[20].

Z dniem 31 grudnia 1932 roku, po uzyskaniu prawa do pełnego uposażenia emerytalnego, został przeniesiony w stan spoczynku[21][22]. Osiadł w Grudziądzu, potem nabył resztówkę w Lipnie k. Laskowic na Pomorzu i gospodarował na roli. Po kampanii wrześniowej w październiku 1939 został aresztowany przez Niemców. Po zwolnieniu od listopada 1942 usunięty ze swej resztówki, zamieszkał w Tenczynku k. Krzeszowic, gdzie zmarł. Pochowany na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie (kwatera HB-zach-9 po prawej Kalinowskich)[23].

Grób gen. Włodzimierza Rachmistruka na Cmentarzu Rakowickim

Włodzimierz Rachmistruk był żonaty z Jadwigą z Schaitterów (1890–1961), z którą miał córki: Irenę Pałaszewską (1916–2004) i Jadwigę Uznańską (ur. 1918)[24][5].

Ordery i odznaczenia

Uwagi

  1. W ewidencji cesarskiej i królewskiej Armii figurował jako „Wladimir Rachmistriuk”[1][2].

Przypisy

  1. Schematismus 1904 ↓, s. 361, 487.
  2. Ranglisten 1918 ↓, s. 125, 473.
  3. Stawecki 1994 ↓, s. 270.
  4. Polak (red.) 1993 ↓, s. 174, tu Maria Łukasiewicz.
  5. a b c d e f g h Polak (red.) 1993 ↓, s. 174.
  6. Schematismus 1904 ↓, s. 361.
  7. Schematismus 1904 ↓, s. 487.
  8. Schematismus 1905 ↓, s. 315, 495.
  9. Schematismus 1911 ↓, s. 328.
  10. Schematismus 1911 ↓, s. 480.
  11. Zakrzewski 2016 ↓, s. 470.
  12. Schematismus 1912 ↓, s. 331, 484, 1176.
  13. Ranglisten 1918 ↓, s. 125.
  14. Dz. Rozk. Wojsk. Nr 93 z 25 października 1919 roku, poz. 3522.
  15. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 23 z 23 czerwca 1920 roku, s. 498.
  16. Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 20.
  17. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 331, 396.
  18. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 77 z 16 grudnia 1923 roku, s. 721.
  19. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 10 z 19 marca 1927 roku, s. 93.
  20. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 2 stycznia 1928 roku, s. 1.
  21. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 10 z 16 sierpnia 1932 roku, s. 359.
  22. Stawecki 1994 ↓, s. 270, autor podał, że przeniesienie w stan spoczynku nastąpiło na prośbę generała.
  23. Lokalizator Grobów - Zarząd Cmentarzy Komunalnych, zck-krakow.pl [dostęp 2022-04-04].
  24. Stawecki 1994 ↓, s. 271.
  25. Dekret Wodza Naczelnego L. 3127 z 30 czerwca 1921 r. (Dziennik Personalny z 1921 r. Nr 29, poz. 1181)
  26. M.P. z 1929 r. nr 123, poz. 302 „za zasługi na polu wyszkolenia wojska”.
  27. Ranglisten 1918 ↓, s. 473.
  28. Włodzimierz Rachmistruk, Internetowy Polski Słownik Biograficzny [dostęp 2021-12-29]

Bibliografia

  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1904. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1903. (niem.).
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1905. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1904. (niem.).
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1911. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1910. (niem.).
  • Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1918. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, 1918. (niem.).
  • Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2020-03-31].
  • Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
  • Tadeusz Kryska-Karski, Stanisław Żurakowski: Generałowie Polski niepodległej. Warszawa: Editions Spotkania, 1991.
  • Bogusław Polak (red.): Kawalerowie Virtuti Militari 1792–1945. T. 2/2. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Koszalinie, 1993. ISBN 83-900510-0-1.
  • Piotr Stawecki: Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918–1939. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1994. ISBN 83-11-08262-6.
  • Henryk Piotr Kosk: Generalicja polska. Popularny słownik biograficzny. T. 2 M–Ż. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 2001. ISBN 83-87103-81-0.
  • Bartosz Zakrzewski: 18 Dywizja Piechoty WP w wojnie polsko-sowieckiej. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2016. ISBN 978-83-7543-415-6.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Wappen Kaisertum Österreich 1815 (Klein).png
Lesser coat of arms of the Austrian Empire form the Congress of Vienna in 1815 until the Austro-Hungarian Compromise of 1867. It then represented the Cisleithanian territories of Austria-Hungary in the Reichsrat until 1915.

It shows the arms of Habsburg-Lorraine encircled by the chain of the Order of Golden Fleece, surmounted on the crowned Austrian imperial double-headed eagle clutching in its claws the Imperial orb, sceptre and sword, with the Imperial Crown of Rudolf above.

After 1915 the inescutcheon only displayed the red-white-red arms of Austria.
Orzełek II RP.svg
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 2.5
Orzełek Wojsk Lądowych II RP
POL Krzyż Walecznych (1920) BAR.svg
Baretka: Krzyż Walecznych (1920).
AUT Karl-Truppenkreuz BAR.svg
Baretka Krzyża Wojskowego Karola – Austro-Węgry. (Karl-Truppenkreuz)
PL Epolet gen bryg.svg
Naramiennik generała brygady Wojska Polskiego (1919-39).
Grób gen. Włodzimierza Rachmistruka.jpg
Autor: Kordiann, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grób gen. Włodzimierza Rachmistruka na Cmentarzu Rakowickim
Ordine imperiale della corona di ferro, austria.png
nastrino Ordine imperiale della corona di ferro
Signum laudis2.gif
Baretka Signum laudis
AUT Jubiläumskreuz 1908.png
Autor: Mimich, Licencja: CC BY-SA 3.0
Krzyż Jubileuszowy 1908 (Austro-Węgry)
Ord.Leopold.PNG
Imperial Order of Leopold's ribbon - Austria
POL Odznaka za rany i kontuzje 1 gwiazdka BAR.png
Odznaka za rany i kontuzje - 1 gwiazdka
AUT KuK Kriegsbande BAR.svg
Baretka: Wstążka Wojenna (Kriegsbande) dla odznaczeń austro-węgierskich (m.in.: Militär-Verdienstkreuz; Militär-Verdienstmedaille (Signum Laudis); Franz-Joseph-Orden; Tapferkeitsmedaille).