Włodzimierz Tadeusz Kowalski

Włodzimierz Tadeusz Kowalski
Data i miejsce urodzenia

17 kwietnia 1934[1][2]
Łódź

Data i miejsce śmierci

23 września 1990
Warszawa

Zawód, zajęcie

historyk

Włodzimierz Tadeusz Kowalski (ur. 17 kwietnia 1934[1][2] w Łodzi[3], zm. 23 września 1990[4] w Warszawie[5]) – polski historyk i prawnik, badacz dziejów najnowszych.

Życiorys

W 1956 ukończył studia prawnicze na Uniwersytecie Łódzkim, w latach 1960-1968 był pracownikiem Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych, w 1962 obronił pracę doktorską, w 1968 habilitował się. W latach 1968-1972 był pracownikiem Zakładu Historii Stosunków Polsko-Radzieckich Polskiej Akademii Nauk, w latach 1972-1975 Instytutu Krajów Socjalistycznych PAN, w latach 1975-1984 ponownie pracował w PISM, od 1984 był zatrudniony w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Olsztynie[3]. Członek PZPR od 1969. Profesor nadzwyczajny od 1974 roku, profesor zwyczajny od 1986.

Zajmował się historią II wojny światowej i polityką międzynarodową. Autor i współautor scenariuszy filmów fabularnych: Operacja Himmler (1979); Polonia Restituta (1980); Polonia Restituta (1982); Katastrofa w Gibraltarze (1983) i spektakli telewizyjnych: Poczdam (1975); Przed Burzą (1977)[6]. W latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych XX wieku gospodarz programów telewizyjnych o tematyce historycznej. Wracając z podróży naukowych do Europy Zachodniej zajmował się szmuglowaniem do kraju wydawnictw emigracyjnych (m.in. "Zeszytów Historycznych")[7]. Paryska Kultura odnotowując jego śmierć zaznaczyła, że "zbyt często jednostronnie oceniał wydarzenia najnowszej historii"[5].

Według materiałów zgromadzonych w archiwum Instytutu Pamięci Narodowej był w latach 1970–1980 konsultantem (kontaktem operacyjnym) Służby Bezpieczeństwa o pseudonimie "Witek"[8].

W PRL odznaczony Srebrnym i Złotym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, dwukrotnie Srebrnym oraz dwukrotnie Brązowym Medalem „Za zasługi dla obronności kraju”[3]. Laureat Nagrody PISM II stopnia (1965), Nagrody PISM (1972), Nagrody Ministra Obrony Narodowej II stopnia (1972), Nagrody tygodnika Polityka (1978), Nagrody specjalnej na Festiwalu Twórczości TV za spektakl Teatru TV Przed burzą (1978, wspólnie z Ryszardem Frelkiem) oraz Nagrody Złotego Ekranu (1978, również wspólnie z Ryszardem Frelkiem).

Wybrane publikacje

  • Bitwa nad Bzurą, Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1964.
  • ZSRR a granica na Odrze i Nysie Łużyckiej 1941-1945, Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1965.
  • Walka dyplomatyczna o miejsce Polski w Europie 1939-1945, Warszawa: "Książka i Wiedza" 1966 (wyd. 2 - 1967, wyd. 3 - 1970, wyd. 4 - 1972, wyd. 5 - 1979, wyd. 6 - 1985).
  • Obrona Modlina, Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych 1967.
  • ZSRR a zachodnie granice Polski, Warszawa: Rada Naczelna Towarzystwa Rozwoju Ziem Zachodnich - Polska Agencja Interpress RSW "Prasa" 1967.
  • Ostatnia bitwa generała Kleeberga, Lublin: Wydawnictwo Lubelskie 1969.
  • ZSRR a sprawa granic i niepodległości Polski, Warszawa: "Interpress" 1969.
  • Jałta i Poczdam, Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych 1970.
  • Rola ZSRR w ustalaniu granicy na Odrze i Nysie Łużyckiej, Warszawa: Towarzystwo Przyjaźni Polsko-Radzieckiej 1970.
  • Granica na Odrze i Nysie Łużyckiej : zbiór materiałów i dokumentów, t. 1-2, oprac., wybór i wstęp Włodzimierz T. Kowalski, Piotr Lippóczy, Warszawa: Polski Instytut Spraw Międzynarodowych. Zakład Problemów Bezpieczeństwa Europejskiego 1971.
  • Polityka zagraniczna RP 1944-1947, Warszawa: "Książka i Wiedza" 1971.
  • Wielka koalicja 1941-1945, t. 1: 1941-1943, Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1972 (wyd. 2 - 1973, wyd. 3 - 1976, wyd. 4 - 1978).
  • (współautor: Ryszard Frelek), Poczdam 1945: scenariusz widowiska telewizyjnego, Warszawa: "Książka i Wiedza" 1973.
  • Poczdamski ład pokojowy, Warszawa: Wydaw. Ministerstwa Obrony Narodowej 1974 (wyd. 2 - 1975, wyd. 3 - 1986).
  • (współautor: Ryszard Frelek), Sprawa polska 1944: scenariusz widowiska telewizyjnego, Warszawa: "Książka i Wiedza" 1975.
  • Wielka koalicja 1941-1945, t. 2: Rok 1944, Warszawa : Wydaw. Ministerstwa Obrony Narodowej 1975 (wyd. 2 - 1976, wyd. 3 - 1978, wyd. 4 - 1980).
  • Wielka Koalicja 1941-1945, t. 3: Rok 1945, Warszawa: Wydaw. Ministerstwa Obrony Narodowej 1977 (wyd. 2 - 1978).
  • (współautor: Ryszard Frelek), Przed burzą 1939, Warszawa: "Książka i Wiedza" 1978.
  • Rok 1918, Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza 1978 (wyd. 2 - 1989).
  • (współautor: Ryszard Frelek), Polska - czas burzy i przełomu 1939-1945, t. 1, Warszawa: Wydawnictwa Radia i Telewizji 1980.
  • (współautor: Andrzej Skrzypek.), Stosunki polsko-radzieckie 1917-1945, Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza 1980.
  • Układ polsko-radziecki o przyjaźni, pomocy wzajemnej i współpracy powojennej, oprac. Włodzimierz T. Kowalski, Lublin: Wydaw. Lubelskie 1980.
  • Wielka Koalicja 1941-1945, t. 1: (1941-1943), Warszawa: Wydaw. Min. Obrony Narodowej 1980.
  • Wielka koalicja 1941-1945, t. 3: Rok 1945, Warszawa: Wydaw. Ministerstwa Obrony Narodowej 1980.
  • Tragedia w Gibraltarze, Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza 1982 (wyd. 2 - 1989).
  • Wielka Koalicja 1941-1943, Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza 1983.
  • Zachód a Polska (XVIII-XX w.), Warszawa: "Książka i Wiedza" 1984.
  • Teheran, Jałta, Poczdam, Warszawa: Wydawnictwo Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej "Współpraca" 1985.
  • Zakręt '44, Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza 1985.
  • Polska w świecie 1945-1956, Warszawa: "Książka i Wiedza" 1988.
  • (współautor: Jadwiga Sosnkowska), W kręgu mitów i rzeczywistości, Warszawa: "Interpress" 1988.
  • Ostatni rok Europy (1939), Warszawa: Wydaw. Min. Obrony Narodowej 1989.
  • Polska w polityce międzynarodowej (1939-1945): zbiór dokumentów, t. 1: 1939, wybrał, przedmową i przypisami opatrzył Włodzimierz Tadeusz Kowalski, Warszawa: Państ. Instytut Wydawniczy 1989.

Przypisy

  1. a b Wielka Koalicja: Rok 1944. w.bibliotece.pl. [dostęp 2017-11-20]. (pol.).
  2. a b „Tragedia w Gibraltarze” Włodzimierz Tadeusz Kowalski. KrakowCzyta.pl. [dostęp 2017-11-20]. (pol.).
  3. a b c Kto jest kim w Polsce. Informator biograficzny. Edycja 2, wyd. Interpress, Warszawa 1989, s. 608.
  4. Kowalski Włodzimierz Tadeusz, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2017-11-20].
  5. a b Kultura (paryska), nr 11, s. 149
  6. Włodzimierz T. Kowalski w bazie filmpolski.pl
  7. Jerzy Kulczycki, Atakować książką, wstęp Andrzej Paluchowski, oprac. Małgorzata Choma-Jusińska, Paweł Ziętara, Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej 2016, s. 220-221, 226-227.
  8. Informacje w inwentarzu IPN

Bibliografia