Włodzimierz Zagórski (satyryk)

Włodzimierz Zagórski
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

7 listopada 1834
Galicja Wschodnia

Data i miejsce śmierci

13 lutego 1902
Warszawa

Dziedzina sztuki

literatura

Włodzimierz Zagórski, pseudonim „Chochlik”, „Publikola” (ur. 7 listopada 1834 r. we wschodniej Galicji, zm. 13 lutego 1902 r. w Warszawie) – polski pisarz, popularny satyryk, prozaik, publicysta. Oficer armii austriackiej.

Życiorys

Zagórski był absolwentem austriackiej szkoły inżynierii wojskowej w Krems. Jako oficer uczestniczył w wojnie francusko-austriackiej, w 1860 zaciągnął się do oddziałów Giuseppe Garibaldiego. Po powrocie do Lwowa został redaktorem i autorem publikacji w magazynie satyrycznym „Chochlik” (1866–1868, 1871), „Różowe Domino” (1882–1884, 1887–1890). Współpracował z magazynami: „Kurier Codzienny” i „Słowa”.

Twórczość

W swojej twórczości satyrycznej szczególnie zajmował się krytyką środowisk lojalnie ustosunkowanych względem austriackich władz zaborczych. Na przykład w znanym wierszu „Lojalność" z 1868 roku przedstawia koszmarny sen „c.k. Polaka galicyjskiego". Utwór zaczyna się słowami:

Miałem sen ciężki, okropny
Zbrodniczo stanowy, fatalny:
Śniłem, że jestem Polakiem,
Ja - Galileusz lojalny!

Natomiast ogólną sytuację w zaborze austriackim świetnie przedstawił Zagórski w „Wierutnej bajce". Czytamy tam, m.in.:

(...) Kraj ten był częścią rozległego państwa,
Które się zwało "perłą chrześcijaństwa",
Wolność albowiem kwitła tam nie lada:
Rząd robił, co chciał (bajka tak powiada),
A zaś poddanym w „ustawy obrębie"
Wolno tam było trzymać język w gębie,
Płacić podatki i dawać żołnierzy
(tak mówi bajka - kto chce niechaj wierzy). (...)[1]

Wybór satyrycznych dzieł oraz pieśni Dionizosa Z teki Chochlika (cz. 1–2) ukazał się w 1882 roku. Wybór dzieł, dokonany przez Juliana Tuwima, został pod tym samym tytułem opublikowany w 1953 roku. Autor poematu lirycznego „Król Salomon” (1887)[2], wydał także Wybór poezji (1899)[3], powieści: Pamiętnik starego parasola (1884)[4] i Wilcze plemię (1885), napisał wiele krótkich opowiadań i humoresek. W 1896 roku napisał powieść fantastyczno-naukową W XX wieku. Fantazja humorystyczna, w której przedstawił życie w Warszawie w 1993 roku, a w opisach przedstawił „elektro-telefonoskopy" i latające omnibusy.

Prawdopodobnie jest autorem XIII Księgi Pana Tadeusza – pornograficznej parodii Pana Tadeusza Adama Mickiewicza[5].

Przypisy

  1. ↑ Marek Żukow-Karczewski, Śmiech w Krakowie, „Gazeta Krakowska", 7-8 V 1994 r., nr 104 (14015), s. 10.
  2. ↑ Włodzimierz Zagórski, Król Salomon : poemat liryczny w 3 pieśniach, polona.pl [dostęp 2019-05-13].
  3. ↑ Włodzimierz Zagórski, Wybór poezyi, polona.pl [dostęp 2019-05-13].
  4. ↑ Włodzimierza Zagórskiego, Pamiętniki starego parasola, polona.pl [dostęp 2019-05-13].
  5. ↑ Agnieszka Kołodyńska, Mirosław Maciorowski, Wrocław. Majowy festiwal „Pan Tadeusz live", Gazeta Wyborcza - Wrocław nr 101, 29-04-2008, dostępne w Internecie [dostęp 5 października 2008]

Bibliografia

  • Andrzej Niewiadowski, Antoni Smuszkiewicz: Leksykon polskiej literatury fantastycznonaukowej. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1990, s. 224/225. ISBN 83-210-0892-5.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie