Włosowatość korzeni

Włosowatość korzeni (ang. hairy root, hairy root of apple[1]) – bakteryjna choroba roślin spowodowana przez Agrobacterium rhizogenes[2].

Objawy i szkodliwość

Choroba występuje u roślin z rodziny różowatych (Rosaceae), najczęściej na jabłoni. Jej objawem jest powstawanie masy drobnych korzeni u podstawy pnia lub w zgrubieniu powstałym w miejscu szczepienia zainfekowanego drzewa. Często w miejscu infekcji tworzą się także narośle. Włosowatość korzeni powoduje zahamowanie wzrostu rośliny[3].

Często na tej samej roślinie włosowatość korzeni występuje razem z guzowatością korzeni. Włosowatość powoduje silniejsze zahamowanie wzrostu, niż guzowatość[3].

Epidemiologia

Bakteria jako saprotrof może w glebie przetrwać do 19 lat. Wnika do rośliny przez rany na skórce szyjki korzeniowej i korzeniach. Rany takie powstają wskutek prac pielęgnacyjnych, lub żerowania szkodników. Do infekcji najczęściej dochodzi w szkółkach podczas pozyskiwania podkładek wegetatywnych[3].

Optymalna temperatura do rozwoju Agrobacter rhizogenes to 20–28 °C[3].

Ochrona

Można tylko zapobiegać chorobie poprzez następujące działania[3]:

  • Szkółki drzew owocowych należy zakładać na polach, na których nie notowano występowania Agrobacterium rhizogenes co najmniej od 8–10 lat.
  • Należy niszczyć materiał szkółkarski z objawami włosowatości korzeni.
  • Do szczepienia i okulizacji używać zdrowych podkładek.
  • Korzenie podkładek i drzewek przed posadzeniem moczy się w papce z gliny z dodatkiem 1% siarczanu miedzi, lub w roztworze biologicznego preparatu Polagrocyna
  • Należy unikać uszkadzania korzeni roślin podczas zabiegów pielęgnacyjnych,
  • W szkółkach i młodych sadach, w których pojawiły się przypadki włosowatości korzeni, należy stosować nawozy kwaśne.
  • Po zlikwidowaniu szkółki czy sadu na polu, w którym wystąpiła włosowatość korzeni, należy przez kilka lat uprawiać rośliny rolnicze, z wyjątkiem buraków cukrowych.

Przypisy

  1. ↑ EPPO Global Database [dostęp 2022-07-30].
  2. ↑ Zbigniew Borecki, Małgorzata Solenberg (red.), Polskie nazwy chorób roślin uprawnych, wyd. 2, Poznań: Polskie Towarzystwo Fitopatologiczne, 2017, ISBN 978-83-948769-0-6.
  3. ↑ a b c d e Marek Grabowski, Choroby drzew owocowych, Kraków: Wyd. Plantpress, 1999, ISBN 83-85982-28-0.
Choroby roślin sadowniczych