WB Electronics FlyEye

WB Electronics FlyEye
Ilustracja
Dane podstawowe
Państwo

 Polska

Producent

WB Electronics

Typ

Bezzałogowy statek powietrzny

Konstrukcja

kompozytowa

Załoga

0

Dane techniczne
Napęd

1 x silnik elektryczny

Wymiary
Rozpiętość

3,6 m

Długość

1,8 m

Wysokość

0,43 m

Masa
Startowa

do 12 kg

Osiągi
Prędkość maks.

120 km/h

Prędkość minimalna

60 km/h

Pułap

5000 m n.p.m.

Zasięg

300 km (przy przemieszczającej się stacji naziemnej)

Długotrwałość lotu

2 - 4 h

Rozbieg

start z ręki

Dane operacyjne
Użytkownicy
 Polska,  Ukraina

WB Electronics FlyEye – bezzałogowy statek powietrzny (unmanned aerial vehicle) opracowany przez polskie przedsiębiorstwo WB Electronics, przeznaczony do bliskiego rozpoznania.

Historia

FlyEye jest mini BSL polskiej konstrukcji i produkcji, opracowanym przez inżynierów należącej do WB Electronics gliwickiej spółki Flytronic. Po raz pierwszy publicznie bezzałogowy statek powietrzny został zaprezentowany 14 czerwca 2010 roku na Eurosatory w Paryżu[1].

WB Electronics 10 grudnia 2010 roku zaprezentował nieco zmodernizowaną względem pierwotnego projektu wersję FlyEye (zmieniono między innymi kształt usterzenia zastępując klasyczny układ stateczników układem w kształcie litery T, modyfikacji uległ kształt skrzydeł - zwiększono ich powierzchnie i cięciwę)[2].

W październiku 2010 roku Jednostka Wojskowa Nil ogłosiła przetarg na dostawę dwóch zestawów bezzałogowych statków powietrznych. Przetarg wygrał produkt WB Electronics. Dwa zestawy, w każdym po cztery aparaty zamówione zostały 29 października 2010 roku[3][2]. FlyEye był kolejnym po Aeronautics Orbiter, Aeronautics Aerostar i Boeingiem ScanEagle bezzałogowym statkiem powietrznym na wyposażeniu Wojska Polskiego. W odróżnieniu od wszystkich pozostałych jest to projekt i produkt polski[1]. 18 listopada 2010 roku podpisano umowę na zakup kolejnych dwóch zestawów, przeznaczonych dla wozów bojowych KTO Rosomak, w wersji Wielosensorowego Systemu Rozpoznania i Dozorowania[3].

13 lutego 2013 roku, po negocjacjach prowadzonych w ramach pilnej potrzeby operacyjnej, podpisano umowę na dostawę kolejnych 12 zestawów dronów FlyEye do Wojska Polskiego. Dziewięć z nich trafiło do Wojsk Specjalnych - Jednostki Wsparcia Dowodzenia i Zabezpieczenia Wojsk Specjalnych, a trzy do Wojsk Lądowych - Dywizjonu Rozpoznania Powietrznego 1. Brygady Lotnictwa Wojsk Lądowych oraz do jednostek Wojsk Rakietowych i Artylerii. Nowe aparaty miały zostać dostarczone do 15 listopada 2013 roku[2][4]. Rok później, 30 czerwca 2014 roku podpisano umowę na zakup jeszcze jednego zestawu o czym Inspektorat Uzbrojenia poinformował 4 lipca tego samego roku[5]. Wszystkie aparaty dostarczono w latach 2013 - 2014[2][6].

23 grudnia 2014 roku rozstrzygnięto przetarg na bezzałogowe statki powietrzne klasy mini dla Straży Granicznej. Jego zwycięzcą został WB Electronics FlyEye. 13 lutego 2015 roku Straż podała do publicznej wiadomości informacje o zamówieniu aparatów dla Nadbużańskiego Oddziału Straży Granicznej w Chełmie[7].

Początkowo FlyEye wykorzystywał oprogramowanie oparte o system Windows, w późniejszej wersji zastąpione własnym systemem operacyjnym opartym o system Linux[8]. Na przełomie pierwszej i drugiej dekady XXI wieku wdrożono do produkcji ulepszoną wersję FlyEye 3.0, która dysponuje nowymi kamerami, większym zasięgiem operacyjnym (do 80 km) i szerszą możliwością zautomatyzowanej współpracy z artyleryjskim systemem zarządzania pola walki ZZKO Topaz[8].

19 października 2018 roku Inspektorat Uzbrojenia Ministerstwa Obrony Narodowej podał do publicznej wiadomości fakt prowadzenia negocjacji z WB Electronics w sprawie pozyskania tuzina zestawów FlyEye dla Wojsk Obrony Terytorialnej (WOT). 3 grudnia 2018 roku Inspektorat Uzbrojenia Ministerstwa podpisał umowę na dostawę trzech zestawów bezzałogowych aparatów FlyEye, w ich skład wchodzi łącznie 12 samolotów. Umowa przewiduje możliwość zakupu kolejnych dziewięciu zestawów. Zamówione zestawy trafiły do odbiorcy 19 grudnia 2018 roku. W odróżnieniu od wcześniej przyjętych aparatów, FlyEye który znalazł się na wyposażeniu WOT jest już trzecią generacją samolotów. Wyposażone są one w nową głowicę optoelektroniczną, zmodernizowaną stację nadawczo-odbiorczą, nowy akumulatorowy system zasilający, zmodernizowaną stację kontroli i kierowania oraz zmodyfikowaną skrzynię transportową i plecaki[9][10]. 18 lipca 2019 roku podpisano aneks do umowy z 3 grudnia 2018 roku. Aneks przewiduje dostawę kolejnych dziewięciu zmodernizowanych zestawów FlyEye. W skład zestawu wchodzą cztery aparaty latające. Dostawa dla WOT miały zostać zrealizowana jeszcze do końca 2019 roku[11][12][13].

15 lutego 2022 roku zamówiono kolejne 11 zestawów dla Sił Zbrojnych RP. Do dnia podpisania umowy, FlyEye był najliczniej wykorzystywanym w Siłach Zbrojnych bezzałogowym aparatem. Dostarczono 31 zestawów, w skład których wchodzi 124 samolotów[3].

Wojska Obrony Terytorialnej poinformowały, iż w 2021 roku, należące do tej formacji aparaty FlyEye spędziły w powietrzu 2000 godzin. Dwa razy więcej niż w 2020 roku. 70 % wylatanych godzin odbyło się w trakcie misji prowadzonych w nocy. Jedna trzecia wykonanego w 2021 roku nalotu związana była z prowadzoną na pograniczu polsko-białoruskim operacją "Silne Wsparcie" będącej elementem reakcji władz Polski na kryzys migracyjny na granicy z Białorusią[14].

Służba

W październiku 2010 roku aparat FlyEye został wykorzystany do poszukiwań zaginionego dziecka w rejonie Augustowa[1].

Bezzałogowce użytkowane były operacyjnie w ramach misji w Afganistanie przez żołnierzy JW NiL[9].

Użytkowane przez Ukrainę od marca 2015 i używane bojowo w walkach z separatystami na wschodzie kraju[15].

Konstrukcja

Zbliżenie głowicy obserwacyjnej

FlyEye jest kompozytowym, wolnonośnym górnopłatem. Bezzałogowiec startuje z ręki, nie wymaga żadnych dodatkowych urządzeń wspomagających start. Dzięki stromotorowemu startowi konstrukcja może być wyrzucana w powietrze z bardzo małych, ograniczonych powierzchni, terenów zurbanizowanych, leśnych polan. Gotowość startowa może być osiągnięta w czasie krótszym niż 10 minut. Z przodu samolotu znajduje się składane śmigło, dlatego głowica oraz ładunek użyteczny umieszczone są pod kadłubem w rejonie środka ciężkości. Lot aparatu może w całości być kontrolowany ręcznie ze stanowiska kontroli (na odległość do 50 km)[16] lub być w pełni autonomiczny, wykonywany według wcześniej zaprogramowanej trasy z możliwością jej ręcznego korygowania w trakcie lotu. Lot jest niezwykle cichy z uwagi na fakt, że przez większą część trwania lotu bezzałogowiec szybuje. Z drugiej strony cichą pracą charakteryzuje się użyty do napędu aparatu silnik elektryczny, zasilany z akumulatorów litowo-polimerowych. Tuż przed lądowaniem podkadłubowa sekcja z głowicą obserwacyjną odrzucana jest kilkanaście metrów nad ziemią i bezpiecznie opada ze spadochronem. Reszta bezzałogowca ląduje samodzielnie ślizgiem w zadanym miejscu[1][12].

Przypisy

  1. ↑ a b c d Grzegorz Hołdanowicz, Seryjne FlyEye dostarczone, "Raport", nr 12/2010, s. 28-32, ISSN 1429-270x
  2. ↑ a b c d Tomasz Kwasek, Bezzałogowe systemy powietrzne dla Wojsk Lądowych i Wojsk Specjalnych w latach 2001-2017, „Lotnictwo”, nr 3/2018, s. 45-49, ISSN 1732-5323
  3. ↑ a b c Bezzałogowe statki powietrzne w Siłach Zbrojnych RP, „Nowa Technika Wojskowa”, nr 4/2022, s. 36-44, ISSN 1230-1655
  4. ↑ Kolejne FlyEye dla SZ RP, „Nowa Technika Wojskowa”, nr 3/2014, s. 5, ISSN 1230-1655
  5. ↑ Kolejny zestaw Fly Eye dla Sił Zbrojnych RP, "Lotnictwo", nr 8/2014, s. 4, ISSN 1732-5323
  6. ↑ Tomasz Dmitruk, Dwie dekady w NATO - modernizacja techniczna Sił Zbrojnych RP [3], "Nowa technika Wojskowa", nr 11/2018, s. 8-17, ISSN 1230-1655
  7. ↑ FlyEye dla Straży Granicznej, "Nowa technika Wojskowa", nr 3/2015, s. 62, ISSN 1230-1655
  8. ↑ a b Mariusz Cielma. „Wampir” skutecznie kąsa A2/AD. System rozpoznawczo-uderzeniowy Grupy WB. „Nowa Technika Wojskowa”. 9/2021, s. 14-17, wrzesień 2021. Magnum-X. 
  9. ↑ a b 12 FlyEye dla WOT, "Lotnictwo", nr 1-2/2019, s. 8-9, ISSN 1732-5323
  10. ↑ IU negocjuje FlyEye dla terytorialsów, "Nowa technika Wojskowa", nr 11/2018, s. 6, ISSN 1230-1655
  11. ↑ Dodatkowe drony FlyEye dla WOT, "Lotnictwo", nr 9/2019, s. 4, ISSN 1732-5323
  12. ↑ a b Stanisław Kutnik, Dodatkowe BSP FlyEye dla Wojsk Obrony Terytorialnej, „Lotnictwo Aviation International”, nr 9/2019, s. 10, ISSN 2450-1298
  13. ↑ Kolejne BSP FlyEye dla Wojsk Obrony Terytorialnej, "Nowa technika Wojskowa", nr 8/2019, s. 6, ISSN 1230-1655
  14. ↑ Rekordowy nalot FlyEye, "Nowa technika Wojskowa", nr 2/2022, s. 5, ISSN 1230-1655
  15. ↑ Fly Eye i Warmate na Ukrainie - Altair Agencja Lotnicza, www.altair.com.pl [dostęp 2016-06-18].
  16. ↑ Bezzałogowy system obserwacyjny FlyEye do misji rozpoznawczych, GRUPA WB [dostęp 2022-03-22].

Bibliografia

  • Grzegorz Hołdanowicz, Seryjne FlyEye dostarczone, „Raport”, nr 1/2010, s. 28-32, ISSN 1429-270x.

Media użyte na tej stronie

WB Electronics FlyEye, Kyiv 2021, 04.jpg
Autor: VoidWanderer, Licencja: CC BY-SA 4.0
'Zbroya ta Bezpeka' military fair, Kyiv, Ukraine, 2021
WB Electronics FlyEye, Kyiv 2021, 03.jpg
Autor: VoidWanderer, Licencja: CC BY-SA 4.0
'Zbroya ta Bezpeka' military fair, Kyiv, Ukraine, 2021