WZ-XI Kogutek

Zalewski W.Z.XI „Kogutek”
Ilustracja
Awionetka WZ-XI „Kogutek”, obok konstruktor W. Zalewski
Dane podstawowe
Państwo

 Polska

Producent

Inż. Władysław Zalewski

Konstruktor

Władysław Zalewski

Typ

samolot szkolny

Konstrukcja

jednopłat o konstrukcji drewnianej, podwozie stałe

Załoga

pilot

Historia
Data oblotu

9 października 1927

Lata produkcji

19251927

Wycofanie ze służby

1934

Liczba egzemplarzy

1

Dane techniczne
Napęd

1 silnik 5-cylindrowy, gwiazdowy WZ-18 chłodzony powietrzem

Moc

18 KM

Wymiary
Rozpiętość

7,8 m

Długość

5,0 m

Wysokość

1,8 m

Powierzchnia nośna

10 m²

Masa
Własna

115 kg

Użyteczna

90 kg

Osiągi
Prędkość maks.

90 km/h

Prędkość przelotowa

80 km/h

Prędkość minimalna

56 km/h

Prędkość wznoszenia

1,7 m/s

Pułap

860 m

Zasięg

860 km

Długotrwałość lotu

2.5/h

Rozbieg

70 m

Dobieg

70 m

Zalewski W.Z.XI Kogutekpolski jednopłatowy jednomiejscowy słabosilnikowy samolot szkolny konstrukcji drewnianej, ze stałym podwoziem zaprojektowany w 1925 roku w Milanówku.

Historia

Inżynier Władysław Zalewski, mając doświadczenie przy budowie w 1909 roku pierwszego swojego samolotu WZ-1, poprzedził budowę samolotu W.Z.XI „Kogutek” od zaprojektowania w 1921 roku silnika oznaczonego WZ-18 i zbudowanego w latach 1923–1924 w Milanówku. W 1925 roku Zalewski wykonał projekt samolotu i rozpoczął budowę maszyny. Celem projekt było opracowanie maszyny o jak najmniejszym ciężarze własnym. Opór aerodynamiczny nie był priorytetowym parametrem[1]. Według inż. Zalewskiego były to najważniejsze parametry charakteryzujące samolot szkolny, w którym prędkość maksymalna nie odgrywała decydującej roli. Do budowy płatowca użyto części i elementów z maszyny WZ-1. Samolot budowano w przydomowym warsztacie konstruktora w Milanówku[2]. Koszt materiałów wyniósł 1000 zł.

WZ.XI Kogutek, obok konstruktor W. Zalewski

Był to pierwszy samolot sportowy opracowany od podstaw w Polsce i napędzany polskim silnikiem. Konstrukcja została oblatana 9 października 1927 roku. Za sterami usiadł pilot Zbigniew Babiński. Maszyna poleciała z Milanówka do Warszawy z zamiarem uczestnictwa w I Krajowym Konkursie Awionetek. Samolot spóźnił się jednak na start i wziął udział w zawodach poza konkursem[3]. W następnym roku w dniach 29 października – 1 listopada 1928 roku, podczas trwania II Krajowego Konkursu Awionetek ten sam pilot zajął na WZ-XI Kogutek 9 miejsce. W tym samym roku Babiński lecąc WZ-XI, wykonał pierwszy rajd turystyczny po Polsce, przelatując dystans ponad 600 km. W 1930 roku samolot WZ-XI „Kogutek” został wycofany z III edycji Krajowego Konkursu Awionetek z powodu problemów podczas próby wznoszenia. Samolot WZ-XI latał z rejestracją SP-AEF. W lutym 1934 roku został przekazany do Muzeum Przemysłu i Techniki w Warszawie. W połowie lat 30. inż. Zalewski wykorzystał silnik od WZ-XI w maszynie WZ-XII „Kogutek” II.

Konstrukcja

Kadłub drewniany, kratownicowy, kryty sklejką. Skrzydła drewniane dwudźwigarowe, kryte płótnem. Usterzenie drewniane, kryte płótnem oraz usztywnione dodatkowo drutami. Podwozie samolotu stałe drewniane z dwoma płozami i dwoma kołami, amortyzowane za pomocą sznura gumowego. Płoza ogonowa także amortyzowana sznurem gumowym. Śmigło drewniane o stałym skoku i średnicy 1,4 m opracowane przez inż. Władysława Zalewskiego.

Przypisy

  1. Jerzy Cynk: Polish Aircraft 1893–1939. London: Putnam & Company, 1971, s. 613–615. ISBN 0-370-00085-4.
  2. Zofia Żuławska: Milanówek 1899–1939. Dokumenty i wspomnienia. Milanówek: OTM, 1994, s. 61–62. ISBN 83-85275-19-3.
  3. Rafał Chyliński: Moja Pasja Lotnictwo. Życie i działalność Tadeusza Chylińskiego dla Polskiego Lotnictwa w świetle dokumentów T.1. Warszawa: Agencja Wydawnicza CB, 2017, s. 15,16. ISBN 978-83-7339-166-6.

Media użyte na tej stronie

3-ci Krajowy Konkurs Awionetek - 24.IX-6.X 1930 - program konkursu, przebieg i wyniki, regulamin, wyniki 1-go i 2-go K.K.A. 1930 (39069008)cropped.jpg
Tytuł: 3-ci Krajowy Konkurs Awionetek : 24.IX-6.X 1930 : program konkursu, przebieg i wyniki, regulamin, wyniki 1-go i 2-go K.K.A.
Adres wydawniczy: [S.l. : s.n.], 1930 (Warszawa : Fr. Orzechowski)
Gatunek: programy imprez; regulaminy
Forma i typ: druki ulotne
Opis fizyczny: 171 s. : il. ; 24 cm
WZ-XI Kogutek.jpg
Awionetka WZ-XI "Kogutek" konstrukcji Władysława Zalewskiego (na pierwszym planie). Zarejestrowana pod oznaczeniem SP-AEF.