Wał szkwałowy

Nadchodząca burza z wyraźnie zaznaczonym, regularnie ukształtowanym wałem szkwałowym
Mroczna chmura z wałem szkwałowym nadciągająca nad Warszawę

arcus (arc) (łac. łuk, arkada, sklepienie)[1], pol. wał szkwałowy, ang. shelf cloud)[2] – szczególna forma chmury przypominająca poprzecznym przekrojem swego czoła poziomy klin lub taran. Jest ona przytwierdzona do podstawy chmury macierzystej, zazwyczaj burzowej, rzadko kłębiastej. Tego typu forma chmury występuje najczęściej na granicy burzowych frontów atmosferycznych oraz w superkomórkach, zawsze na przednim skraju strefy burzowej. W rejonie jej występowania zazwyczaj pojawia się porywisty wiatr, zwany szkwałem, i intensywne opady.

W klasyfikacji według Światowej Organizacji Meteorologicznej opublikowanej języku polskim w 1956 (1959) r. w wersji skróconej Międzynarodowego atlasu chmur, arcus należy do kategorii zjawiska szczególne i chmury towarzyszące (kategorii niższej niż odmiany) i jest oznaczany skrótem arc.

Przypisy

  1. Międzynarodowy Atlas Chmur, Państwowy Instytut Hydrologiczno-meteorologiczny, 1956
  2. Szerzy się za pośrednictwem internetu żargonowe określenie „chmura szelfowa”, które jest kalką z języka angielskiego. Taki synonim jest nieprawidłowy z dwóch powodów: 1. Pochodzący z angielskiego przymiotnik szelfowy w języku polskim ma już od dziesięcioleci ustalone znaczenie: odnosi się do formy ukształtowania dna morskiego [1]. 2. W obowiązującym dotychczas Międzynarodowym atlasie chmur nie występuje rodzaj ani gatunek chmur odpowiadający tej nazwie. Podsumowując, określenie chmura szelfowa byłoby uzasadnione, gdyby powstawała ona nad szelfem.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Chmura szelfowa nadciągająca nad Warszawę.jpg
Autor: Dariusz Wierzbicki, Licencja: CC BY 3.0
Chmura szelfowa nadciągająca nad Warszawę
Bluesky.jpg
Autor: Dwindrim (dyskusja · edycje), Licencja: CC BY-SA 1.0
This sky has "nice day" written all over it. The cumulus humilis indicates very little convection in the lower atmosphere, and the fact that it is well-formed indicates light winds at low levels. There is no cloud aloft, and thus no moisture or stable conditions or both. The cumulus congestus on the horizon suggests showers may be possible three or four hours from now, at the earliest, but chances are good it will remain a pleasant day through until the evening. The azure blue is typical of Alberta's clear, dust/haze/pollution-free skies.
Thunderstorm with lead gust front - NOAA.jpg
  • Description: Approaching thunderstorm with lead gust front. Rain-cooled air from the storm moves out ahead of the storm. It ploughs under the warm moist air forming a flat"shelf cloud."
  • Image ID: nssl0045, National Severe Storms Laboratory (NSSL) Collection
  • Location: Brookhaven, New Mexico
  • Credit: NOAA Photo Library, NOAA Central Library; OAR/ERL/National Severe Storms Laboratory (NSSL)