Ważkowate

Ważkowate
	Libellulidae
	Leach, 1815; lub Rambur, 1842
	; Ważka płaskobrzucha (Libellula depressa)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	stawonogi
Gromada	owady
Podgromada	uskrzydlone
Rząd	ważki
Podrząd	ważki różnoskrzydłe
Nadrodzina	Libelluloidea
Rodzina	ważkowate
Rodzaje
	zobacz opis w tekście
	zobacz opis w tekście

Ważkowate (Libellulidae) – rodzina owadów z rzędu ważek należąca do podrzędu ważek różnoskrzydłych. Jest drugą (po łątkowatych) pod względem liczebności gatunków rodziną ważek – obejmuje ponad 1000 współcześnie żyjących gatunków występujących niemal na całym świecie^[2]. Są to duże ważki występujące nad zbiornikami wody stojącej, a także na terenach zalesionych^[3]. Przedstawicieli tej rodziny charakteryzuje niemal kwadratowy w przekroju odwłok, tylny brzeg oka bez wycięcia, prosty. Ciało nie ma metalicznej barwy, z wyjątkiem tułowia Leucorrhinia spp., który delikatnie pobłyskuje metalicznym fioletem^[4]. Larwy są krępe i stosunkowo krótkie. Rodzajem typowym rodziny jest Libellula.

Ważki Polski

W odonatofaunie Polski stwierdzono występowanie następujących gatunków^[4]:

lecicha białoznaczna (Orthetrum albistylum)
lecicha mała (Orthetrum coerulescens)
lecicha południowa (Orthetrum brunneum)
lecicha pospolita (Orthetrum cancellatum)
nomadka żółtawa (Pantala flavescens)^[5]
szablak przepasany (górski) (Sympetrum pedemontanum)
szablak krwisty (Sympetrum sanguineum)
szablak podobny (późny) (Sympetrum striolatum)
szablak południowy (Sympetrum meridionale)
szablak przypłaszczony (Sympetrum depressiusculum)
szablak szkocki (czarny) (Sympetrum danae)
szablak wędrowny (wiosenny) (Sympetrum fonscolombei)
szablak zwyczajny (Sympetrum vulgatum)
szablak żółty (Sympetrum flaveolum)
szafranka czerwona (Crocothemis eryhtraea)
ważka czteroplama (Libellula quadrimaculata)
ważka płaskobrzucha (Libellula depressa)
ważka żółta (ruda) (Libellula fulva)
zalotka białoczelna (Leucorrhinia albifrons)
zalotka czerwonawa (Leucorrhinia rubicunda)
zalotka spłaszczona (Leucorrhinia caudalis)
zalotka torfowcowa (wątpliwa) (Leucorrhinia dubia)
zalotka większa (Leucorrhinia pectoralis)

Użyłkowanie skrzydła samca Erythrodiplax funerea. U góry widoczna brązowa pterostygma.

Neurothemis fluctuans

Orthetrum triangulare

Grupa odpoczywających nomadek żółtawych (Pantala flavescens)

Zenithoptera fasciata

Micrathyria hagenii

Systematyka

Do rodziny ważkowatych zaliczane są rodzaje^[2]:

Acisoma
Aethiothemis
Aethriamanta
Agrionoptera
Akrothemis
Amphithemis
Anatya
Antidythemis
Archaeophlebia – jedyny przedstawiciel to Archaeophlebia martini
Argyrothemis – jedyny przedstawiciel to Argyrothemis argentea
Atoconeura
Atratothemis – jedyny przedstawiciel to Atratothemis reelsi
Austrothemis – jedyny przedstawiciel to Austrothemis nigrescens
Bironides
Boninthemis – jedyny przedstawiciel to Boninthemis insularis
Brachydiplax
Brachygonia
Brachymesia
Brachythemis
Bradinopyga
Brechmorhoga
Calophlebia
Camacinia
Cannaphila
Carajathemis – jedyny przedstawiciel to Carajathemis simone
Celebophlebia
Celebothemis – jedyny przedstawiciel to Celebothemis delecollei
Celithemis
Chalcostephia – jedyny przedstawiciel to Chalcostephia flavifrons
Chalybeothemis
Cratilla
Crocothemis
Cyanothemis – jedyny przedstawiciel to Cyanothemis simpsoni
Dasythemis
Deielia – jedyny przedstawiciel to Deielia phaon
Diastatops
Diplacina
Diplacodes
Dythemis
Edonis – jedyny przedstawiciel to Edonis helena
Elasmothemis
Eleuthemis
Elga
Epithemis – jedyny przedstawiciel to Epithemis mariae
Erythemis
Erythrodiplax
Fylgia – jedyny przedstawiciel to Fylgia amazonica
Garrisonia – jedyny przedstawiciel to Garrisonia aurindae
Gynothemis
Hadrothemis
Hemistigma
Huonia
Hydrobasileus
Hylaeothemis
Hypothemis – jedyny przedstawiciel to Hypothemis hageni
Idiataphe
Indothemis
Ladona
Lanthanusa
Lathrecista – jedyny przedstawiciel to Lathrecista asiatica
Leucorrhinia
Libellula
Lyriothemis
Macrodiplax
Macrothemis
Malgassophlebia
Miathyria
Micrathyria
Micromacromia
Microtrigonia
Misagria
Nannodiplax – jedyny przedstawiciel to Nannodiplax rubra
Nannophlebia
Nannophya
Nannophyopsis
Nannothemis – jedyny przedstawiciel to Nannothemis bella
Neodythemis
Nephepeltia
Nesciothemis
Nesogonia – jedyny przedstawiciel to Nesogonia blackburni
Nesoxenia
Neurothemis
Nothodiplax – jedyny przedstawiciel to Nothodiplax dendrophila
Notiothemis
Notolibellula – jedyny przedstawiciel to Notolibellula bicolor
Oligoclada
Olpogastra – jedyny przedstawiciel to Olpogastra lugubris
Onychothemis
Orchithemis
Orionothemis – jedyny przedstawiciel to Orionothemis felixorioni
Orthemis
Orthetrum
Oxythemis – jedyny przedstawiciel to Oxythemis phoenicosceles
Pachydiplax – jedyny przedstawiciel to Pachydiplax longipennis
Pacificothemis – jedyny przedstawiciel to Pacificothemis esakii
Palaeothemis – jedyny przedstawiciel to Palaeothemis tillyardi
Palpopleura
Paltothemis
Pantala
Parazyxomma – jedyny przedstawiciel to Parazyxomma flavicans
Perithemis
Phyllothemis
Planiplax
Plathemis
Pornothemis
Porpax
Potamarcha
Protorthemis
Pseudagrionoptera – jedyny przedstawiciel to Pseudagrionoptera diotima
Pseudoleon – jedyny przedstawiciel to Pseudoleon superbus
Pseudothemis
Pseudotramea – jedyny przedstawiciel to Pseudotramea prateri
Raphismia
Rhodopygia
Rhodothemis
Rhyothemis
Risiophlebia
Scapanea – jedyny przedstawiciel to Scapanea frontalis
Selysiothemis – jedyny przedstawiciel to Selysiothemis nigra
Sympetrum
Tapeinothemis – jedyny przedstawiciel to Tapeinothemis boharti
Tauriphila
Tetrathemis
Thalassothemis – jedyny przedstawiciel to Thalassothemis marchali
Thermochoria
Thermorthemis
Tholymis
Tramea
Trithemis
Trithetrum
Tyriobapta
Uracis
Urothemis
Viridithemis – jedyny przedstawiciel to Viridithemis viridula
Ypirangathemis – jedyny przedstawiciel to Ypirangathemis calverti
Zenithoptera
Zygonoides
Zygonychidium – jedyny przedstawiciel to Zygonychidium gracile
Zygonyx
Zyxomma

Zobacz też

ważki Polski
Odonatrix – polski biuletyn poświęcony ważkom

Przypisy

↑ Libellulidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
↑ ^a ^b D. Paulson, M. Schorr & C. Deliry: World Odonata List (ang.). 2022-05-26. [dostęp 2022-05-30].
↑ Henryk Sandner: Owady. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1990. ISBN 83-01-08369-7.
↑ ^a ^b Jacek Wendzonka. Klucz do oznaczania dorosłych ważek (Odonata) Polski (pdf). „Odonatrix – Biuletyn Sekcji Odonatologicznej Polskiego Towarzystwa Entomologicznego”. 1 (Suplement), czerwiec 2005. ISSN 1733-8239.
↑ Elżbieta Lewandowska, Krzysztof Lewandowski, Paweł Buczyński. Sukces rozrodczy nomadki żółtawej Pantala flavescens (FABRICIUS, 1798) (Odonata: Libellulidae) stwierdzony w Jeziorze Rakutowskim (Polska centralna). „Odonatrix”. 16_11, s. 1–7, 2020.

[itis-1] Libellulidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).

[Checklist-2] D. Paulson, M. Schorr & C. Deliry: World Odonata List (ang.). 2022-05-26. [dostęp 2022-05-30].

[Sandner-3] Henryk Sandner: Owady. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1990. ISBN 83-01-08369-7.

[Klucz-4] Jacek Wendzonka. Klucz do oznaczania dorosłych ważek (Odonata) Polski (pdf). „Odonatrix – Biuletyn Sekcji Odonatologicznej Polskiego Towarzystwa Entomologicznego”. 1 (Suplement), czerwiec 2005. ISSN 1733-8239.

[sukces-5] Elżbieta Lewandowska, Krzysztof Lewandowski, Paweł Buczyński. Sukces rozrodczy nomadki żółtawej Pantala flavescens (FABRICIUS, 1798) (Odonata: Libellulidae) stwierdzony w Jeziorze Rakutowskim (Polska centralna). „Odonatrix”. 16_11, s. 1–7, 2020.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne

Ważkowate

Spis treści

Ważki Polski

Systematyka

Zobacz też

Przypisy

Media użyte na tej stronie