Wacław Auleytner
Data i miejsce urodzenia | 12 września 1919 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | 3 maja 2016 |
Poseł na Sejm PRL VI, VII i VIII kadencji | |
Okres | od 1972 |
Przynależność polityczna | |
Odznaczenia | |
Wacław Michał Auleytner, ps. Gorayski[a] (ur. 12 września 1919 w Studziankach, zm. 3 maja 2016 w Warszawie[1][2]) – polski działacz katolicki, sekretarz Ogólnopolskiego Klubu Postępowej Inteligencji Katolickiej[3], poseł na Sejm PRL VI, VII i VIII kadencji (1972–1985).
Życiorys
Urodził się jako syn Kazimierza i Wandy z Pomian Zakrzewskich. Okres 1919–1932 spędził w rodzinnym dworze w Studziankach. W 1932 rozpoczął naukę w szkołach warszawskich, zakończoną nielegalną maturą w Liceum Katolickim Towarzystwa Oświatowo-Wychowawczego „Przyszłość” przy ul. Śniadeckich 17 w 1940. Wraz z bratem Julianem brał udział w wojnie obronnej Polski w 1939, w wyniku czego został na krótko aresztowany przez Niemców. W czasie II wojny światowej przebywał w Warszawie. Od jesieni 1941 uczęszczał na tajne komplety z pedagogiki na Uniwersytecie Warszawskim. Należał do Armii Krajowej i tajnych studenckich organizacji katolickich. W 1943 wziął ślub z Barbarą z Braumanów.
W 1944 brał udział w powstaniu warszawskim na Starym Mieście i w Śródmieściu jako żołnierz batalionu „Gustaw”[4].
W maju 1945 podjął kontynuację studiów na UW, a także pracę w Ministerstwie Aprowizacji i Handlu. Uzyskał wykształcenie wyższe niepełne. Wykonywał także funkcję kierownika Wydziału Zaopatrzenia w Centralnym Zarządzie Przemysłu Spożywczego.
Po II wojnie światowej ponownie związany ze środowiskami katolickimi. Od 1952 do 1956 należał do Stowarzyszenia PAX. W okresie 1954–1956 pracował w Instytucie Wydawniczym tej organizacji. W 1956 był współzałożycielem Klubów Inteligencji Katolickiej i został sekretarzem zarządu jednego z nich (w Warszawie), którym był do 1972. Od 1970 był także Sekretarzem Porozumienia o Współpracy KIK w Polsce. W 1972 uzyskał mandat posła na Sejm PRL VI kadencji z ramienia ZNAK-u w okręgu Bartoszyce, a cztery lata później reelekcję w okręgu Bielsko-Biała. W obu kadencjach zasiadał w Komisjach Oświaty i Wychowania oraz Zdrowia i Kultury Fizycznej. W 1980 ponownie dostał się do Sejmu w okręgu Kalisz (z ramienia PZKS). Był członkiem Komisji Oświaty i Wychowania (później: Oświaty, Wychowania, Nauki i Postępu Technicznego), Zdrowia i Kultury Fizycznej (następnie: Polityki Społecznej, Zdrowia i Kultury Fizycznej) oraz Skarg i Wniosków.
Zasiadał w prezydium Społecznego Komitetu Przeciwalkoholowego oraz w zarządzie Polskiego Komitetu Pomocy Społecznej. Był także członkiem Polskiego Społecznego Komitetu Bezpieczeństwa i Współpracy Europejskiej. W 1983 wybrany w skład Rady Krajowej PRON[5] i prezydium Krajowej Rady Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej. Zasiadał także w zarządzie Forum Europejskiego Laikatu.
17 sierpnia 2013 Wacław Auleytner złożył oświadczenie, w którym przyznał się do kontaktów ze służbami specjalnymi PRL w latach 1949–1984, pod pseudonimami „Anna” i „Jarosławski” oraz prawdopodobnie „Maciek”. Zgodę na współpracę wyjaśnił nękającymi przesłuchaniami dokonywanymi przez UB w 1949. Do zadań Wacława Auleytnera należała m.in. inwigilacja środowiska KIK[6].
Pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 32-1-30/31)[7]
Odznaczenia
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
- Medal 30-lecia Polski Ludowej
- Medal Komisji Edukacji Narodowej
Uwagi
- ↑ Jest to zarazem nazwisko używane w przeszłości przez rodzinę, zob. Wacław Auleytner, Spotkania i rozstania, „Unia”, Katowice 1999.
Przypisy
- ↑ Zmarł Wacław Auleytner, zasłużony działacz katolicki, deon.pl, 5 maja 2016 [dostęp 2017-01-09] .
- ↑ Wacław Auleytner, rejestry-notarialne.pl [dostęp 2021-04-11] .
- ↑ Michał Siedziako, Bez wyboru. Głosowania do Sejmu PRL (1952–1989), Warszawa 2018, s. 171.
- ↑ Wacław Auleytner, [w:] Archiwum Historii Mówionej [online], Muzeum Powstania Warszawskiego, 28 stycznia 2005 [dostęp 2017-01-09] .
- ↑ „Trybuna Robotnicza”, nr 109 (12 961), 10 maja 1983, s. 6.
- ↑ Oświadczenie Wacława Auleytnera, wiez.pl, 23 sierpnia 2013 [dostęp 2017-01-09] [zarchiwizowane z adresu 2013-08-27] .
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: WŁADYSŁAW KACZANOWSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [online] [dostęp 2019-10-29] .
Bibliografia
- Wacław Auleytner, Spotkania i rozstania, „Unia”, Katowice 1999.
- Profil na stronie Biblioteki Sejmowej.
Linki zewnętrzne
- Wacław Auleytner ps. „Gorayski” w: Powstańcze biogramy, Muzeum Powstania Warszawskiego, Archiwum Historii Mówionej.
Media użyte na tej stronie
Baretka: Medal 30-lecia Polski Ludowej
Autor: Krzem Anonim, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grób Wacława Auleytnera na Cmentarzu Powązkowskim (kwatera 32, rząd 1, grób 30, 31)