Wacław Kloss

Grób Wacława Klossa (1867–1943) na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie

Wacław Cyprian Kloss (ur. 26 września 1867 w Warszawie, zm. 15 marca 1943) – polski nauczyciel, dyrektor szkół średnich, krajoznawca, organizator krajoznawstwa.

Studia i działalność zawodowa

Z wykształcenia prawnik, pracował jako nauczyciel polonista w szkołach warszawskich. Od 1906 był dyrektorem pierwszego gimnazjum filologicznego, od 1908 inspektor, a od 1909 dyrektor Szkoły Handlowej Zgromadzenia Kupców w Łodzi.

W 1915 zorganizował w Łodzi wyższe kursy techniczne i humanistyczne o charakterze wolnej wszechnicy – zaczątek wyższego szkolnictwa w Łodzi.

Jako kierownik Sekcji Szkolnej Komitetu Obywatelskiego miasta Łodzi wprowadził przymus obowiązkowego nauczania – było to wprowadzenie w życie Uchwały Rady Miejskiej, która jako pierwsza w Polsce po I wojnie światowej zapewniła powszechność nauczania – miejsce w szkole dla wszystkich dzieci.

Wcześniej z jego inicjatywy powstało w Brzezinach k. Łodzi gimnazjum koedukacyjne Koła Polskiej Macierzy Szkolnej.

W latach 1919–1926 był dyrektorem Gimnazjum im. Władysława IV w Warszawie. Po zawale serca w 1926 roku przeszedł na emeryturę i zajął się głównie działalnością teoretyczną w dziedzinie pedagogiki. Podczas okupacji prowadził nauczanie na tajnych kompletach.

Działalność pozazawodowa w krajoznawstwie

W gmachu szkoły przy ul. Dzielnej 40 (obecnie Narutowicza 68) w Łodzi odbyło się 8 marca 1909 zebranie założycielskie Łódzkiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego PTK, na którym wybrano go prezesem Oddziału. Pełnił tę funkcję do 1910.

Miejsce spoczynku

Zmarł 15 marca 1943, pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 271-1-29)^[1].

Ordery i odznaczenia

• Złoty Krzyż Zasługi (10 lutego 1939)^[2]

Przypisy

Bibliografia

• Materiały Komisji Historycznej Oddziału Wojewódzkiego PTTK w Łodzi.
• 70 lat społecznej turystyki i krajoznawstwa w województwie łódzkim, pr. zb. pod red. Kazimierza Hempla, Łódź 1979.
• Tadeusz Nowicki, Historia Oddziału Łódzkiego PTTK cz. 1 Polskie Towarzystwo Krajoznawcze Oddział Łódzki 1909–1918, praca magisterska w Zakładzie Najnowszej Historii Polski Wydziału Filozoficzno-Historycznego Uniwersytetu Łódzkiego, promotor doc. dr hab. Barbara Wachowska, 1980.
• Słownik biograficzny łódzkich działaczy krajoznawstwa i turystyki pr. zb. pod red. Jacka K. Ciesielskiego Łódź 1985.
• Piotr Babecki, Łódzki Oddział Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego w latach 1919–1939, praca magisterska w Zakładzie Najnowszej Historii Polski Wydziału Filozoficzno-Historycznego Uniwersytetu Łódzkiego, promotor doc. dr hab. Barbara Wachowska, 1991.
• Lechosław Fularski, 50 lat Oddziału Łódzkiego Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego, Łódź 2001.
• Historia Oddziału Łódzkiego PTTK 1909–2009, pr. zb. pod red. Edmunda Witkowskiego, Elżbiety Korczak, Jolanty Grońskiej, Adama Arndta, Łódź 2009.

Linki zewnętrzne

• Wacław Kloss – publikacje w bibliotece Polona