Wacław Kryński (wojskowy)

Wacław Kryński
Ilustracja
major kawalerii major kawalerii
Data i miejsce urodzenia

8 sierpnia 1898
Radom

Data i miejsce śmierci

12 lipca 1980
Toruń

Przebieg służby
Lata służby

1915–1947

Siły zbrojne

Wappen Kaisertum Österreich 1815 (Klein).png Armia Austro-Węgier
Orzełek II RP.svg Wojsko Polskie

Formacja

Orzełek legionowy.svg Legiony Polskie

Jednostki

1 Pułk Szwoleżerów Józefa Piłsudskiego
Gabinet Ministra Spraw Wojskowych Dywizjon Kawalerii KOP „Niewirków”

Stanowiska

adiutant ministra spraw wojskowych
dowódca szwadronu
dowódca dywizjonu kawalerii

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa
kampania wrześniowa

Odznaczenia
Odznaka honorowa za Rany i Kontuzje
Krzyż Złoty Orderu Virtuti Militari Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości Krzyż Walecznych (1920-1941, czterokrotnie) Złoty Krzyż Zasługi Złoty Krzyż Zasługi Srebrny Krzyż Zasługi Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Medal Srebrny za Długoletnią Służbę Medal Brązowy za Długoletnią Służbę Krzyż Kampanii Wrześniowej 1939 Medal Wojska Kawaler Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Medal Pamiątkowy Jubileuszowy 10 Rocznicy Wojny Niepodległościowej Medal Wojny 1939–1945 (Wielka Brytania)
Państwowa Odznaka Sportowa Odznaka Strzelecka IIRP

Wacław Kryński h. Przeginia (ur. 8 sierpnia 1898 w Radomiu, zm. 12 lipca 1980 w Toruniu) – polski inżynier rolnik, major kawalerii Wojska Polskiego.

Życiorys

Wacław Kryński urodził się 8 sierpnia 1898 roku w Radomiu. W 1915 roku, po ukończeniu gimnazjum, uciekł z rodzinnego domu z bratem Zygmuntem do I Brygady Legionów Polskich. Wcielony do sekcji, gdzie awansuje na dowódcę. W 1917 roku, po kryzysie przysięgowym, działa w Polskiej Organizacji Wojskowej pod przybranym nazwiskiem „Ciesiński”.

W listopadzie 1918 roku został przyjęty do Wojska Polskiego i jako podchorąży przydzielony do 1 pułku szwoleżerów Józefa Piłsudskiego. W jego szeregach walczył na wojnie z bolszewikami. W 1921 roku złożył maturę w gimnazjum im. Mikołaja Reja w Warszawie. 16 listopada 1923 został przemianowany z dniem 1 listopada 1923 na oficera zawodowego w stopniu porucznika ze starszeństwem z 1 czerwca 1920 i 32. lokatą w korpusie oficerów jazdy[1]. 2 kwietnia 1929 roku został awansowany na rotmistrza ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1929 roku i 10. lokatą w korpusie oficerów kawalerii[2]. 20 września 1930 roku został przeniesiony do Gabinetu Ministra Spraw Wojskowych, marszałka Polski Józefa Piłsudskiego[3][4].

W 1931 roku wespół z pułkownikiem Janem Karczem opracował „Zarys Historii Wojennej 1-go pułku szwoleżerów Józefa Piłsudskiego”[5].

W 1934 roku został przeniesiony do Szkoły Podchorążych dla Podoficerów w Bydgoszczy na stanowisko dowódcy szwadronu szkolnego[6]. Na majora został awansowany ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1936 roku w korpusie oficerów kawalerii. W 1937 roku objął dowództwo dywizjonu kawalerii KOP „Niewirków”.

Po agresji ZSRR na Polskę 17 września wycofuje się na zachód i 28 września dołącza do Podlaskiej Brygady Kawalerii. Za przedarcie się dyonu z Niewirkowa do Podlaskiej Brygady Kawalerii oraz bohaterstwo w bitwie bitwie pod Kockiem zostaje uhonorowany przez gen. Franciszka Kleeberga Złotym Krzyżem Orderu Virtuti Militari. Order został mu doręczony dopiero po wojnie (przesłany został pocztą przez władze komunistyczne). Po przegranej bitwie trafia do niewoli i zostaje osadzony w Oflagu VII A w Murnau[7].

Po wyzwoleniu obozu w kwietniu 1945 roku udał się do Włoch. W czerwcu tego roku został przydzielony do 6 pułku pancernego „Dzieci Lwowskich”. W styczniu 1946 roku został mianowany zastępcą dowódcy 25 pułku Ułanów Wielkopolskich.

W październiku 1946 roku wrócił do Polski. W Gdańsku, po 8 latach rozstania, spotkał się z żoną. Przeprowadził się wraz z rodziną do Torunia i rozpoczął pracę w rolnictwie (cukrownictwo potem melioracja). Ukończył studia rolnicze w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie i uzyskał dyplom inżyniera rolnika. Do emerytury zajmował stanowisko głównego specjalisty do spraw zagospodarowania pomelioracyjnego łąk i pastwisk. Zmarł 12 lipca 1980 roku w Toruniu. Pochowany na toruńskim cmentarzu św.Jerzego.

Wacław Kryński był żonaty z Heleną Bogusławską, z którą miał dwie córki: Annę (ur. 1927) i Ewę (ur. 1931).

Ordery i odznaczenia

Upamiętnienie

W dniu 20 czerwca 2013 roku radni miasta Torunia uchwalili nadanie nazwy ulicy imienia majora Wacława Kryńskiego[12].

Przypisy

  1. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 72 z 17 listopada 1923, s. 763.
  2. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 8 z 3 kwietnia 1929 roku, s. 107. Rocznik oficerów kawalerii 1930, Główna Drukarnia Wojskowa, nakładem Przeglądu Kawaleryjskiego, Warszawa 1930, s. 11, 86.
  3. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 14 z 20 września 1930 roku, s. 298.
  4. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 152, 429.
  5. Zarys historii wojennej 1-go pułku szwoleżerów Józefa Piłsudskiego.
  6. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 14 z 22 grudnia 1934 roku, s. 263.
  7. Józef Kazimierz Kowalski: Odrutowane Miasteczko.
  8. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 28 z 16 lipca 1921 roku, poz. 1113.
  9. M.P. z 1931 r. nr 178, poz. 260 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  10. M.P. z 1938 r. nr 160, poz. 290 „za zasługi w służbie Korpusu Ochrony Pogranicza”.
  11. a b Na podstawie fotografii Plik:Waclaw Krynski rtm 1934.jpg
  12. Urząd Miasta Torunia: Żywy pomnik pamięci. www.torun.pl. [dostęp 2013-06-21].

Bibliografia

Linki zewnętrzne

  • Tadeusz Łaszczewski, Wacław Kryński [1].

Media użyte na tej stronie

Wappen Kaisertum Österreich 1815 (Klein).png
Lesser coat of arms of the Austrian Empire form the Congress of Vienna in 1815 until the Austro-Hungarian Compromise of 1867. It then represented the Cisleithanian territories of Austria-Hungary in the Reichsrat until 1915.

It shows the arms of Habsburg-Lorraine encircled by the chain of the Order of Golden Fleece, surmounted on the crowned Austrian imperial double-headed eagle clutching in its claws the Imperial orb, sceptre and sword, with the Imperial Crown of Rudolf above.

After 1915 the inescutcheon only displayed the red-white-red arms of Austria.
Orzełek II RP.svg
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 2.5
Orzełek Wojsk Lądowych II RP
Orzełek legionowy.svg
Orzełek legionowy
POL Medal Za Długoletnią Służbę Brązowy BAR.svg
Baretka: Brązowy Medal za Długoletnią Służbę
Waclaw Krynski rtm 1934.jpg
Wacław Kryński w roku 1934 - rtm. (1 p. szwol.), d-ca szwadronu szkolnego w Szkole Podchorążych dla Podoficerów w Bydgoszczy. Kawaler Orderu Virtuti Militari V klasy
Odznaka Strzelecka IIRP.png
Złota Odznaka Strzelecka IIRP
POL Krzyz Kampanii Wrzesniowej 1939 BAR.svg
Baretka Krzyża Kampanii Wrześniowej 1939.
POL Odznaka za rany i kontuzje 1 gwiazdka BAR.png
Odznaka za rany i kontuzje - 1 gwiazdka
Państwowa Odznaka Sportowa.jpg
Autor: Pnapora, Licencja: CC BY-SA 4.0
Państwowa Odznaka Sportowa
POL Medal Wojska BAR.svg
Ta ^specifik^ z W3C grafika wektorowa została stworzona za pomocą Inkscape .
PL Epolet mjr.svg
Naramiennik majora Wojska Polskiego (1919-39).