Wacław Krzeptowski

Wacław Krzeptowski

Data i miejsce urodzenia	24 czerwca 1897 Kościelisko
Data i miejsce śmierci	20 stycznia 1945 Zakopane
Goralenführer
Okres	od 1942 do 1944
Poprzednik	urząd utworzony
Następca	urząd zniesiony

Wacław Jan Krzeptowski (ur. 24 czerwca 1897 w Kościelisku, zm. 20 stycznia 1945 w Zakopanem) – polski polityk, przedwojenny lider Stronnictwa Ludowego w Nowym Targu. Przed II wojną światową wiceprzewodniczący Związku Górali. Jeden z przywódców Goralenvolku podczas II wojny światowej, współpracującego z okupacyjnymi władzami niemieckimi.

Życiorys

Wacław Krzeptowski wita gubernatora Hansa Franka po przybyciu do Zakopanego (listopad 1939)

Wacław Krzeptowski na Wawelu z wizytą u Hansa Franka, z okazji rocznicy urodzin Adolfa Hitlera 20.04.1940 r.

7 listopada 1939 jako jeden z przedstawicieli polskich górali uczestniczył w uroczystości objęcia przez Hansa Franka stanowiska gubernatora Generalnego Gubernatorstwa^[1][2].

Od 1940 był przewodniczącym zależnego od Niemców Goralenverein (Związku Górali)^[2]. W 1942 stanął na czele Goralisches Komitee – Komitetu Góralskiego – namiastki autonomicznego samorządu góralskiego, który odpowiadał m.in. za politykę socjalną, edukację i zaopatrzenie^[1]. U gubernatora Franka zabiegał o stworzenie samodzielnego państwa góralskiego. Od jesieni 1944, po nieudanej próbie aresztowania go przez Niemców, ukrywał się, początkowo w Tatrach, a następnie przeszedł na Słowację, gdzie brał udział w walkach powstania słowackiego z sowieckim oddziałem partyzanckim^[3]. Po jego upadku wrócił w okolice Zakopanego. Ukrywał się w Tatrach w jednym z szałasów na Polanie na Stołach^[4], potem zszedł w dolinę i przebywał w lokalu na Krzeptówkach. Tam^[4] został pojmany przez oddział Armii Krajowej Kurniawa i powieszony^[5][6] za zdradę. Przy jego ciele znaleziono list o treści „Ja, niżej podpisany Wacław Krzeptowski, urodzony 1897 roku dnia 24 czerwca w Kościeliskach, przekazuję cały swój nieruchomy i ruchomy majątek uwidoczniony w księgach hipotecznych w Zakopanem na rzecz oddziału partyzanckiego Kurniawa grupy Chełm AK z własnej, nieprzymuszonej woli, jako jedyne zadośćuczynienie dla narodu polskiego za błędy i winy popełnione przez mnie wobec polskiej ludności Podhala w okresie okupacji niemieckiej od roku 1939 do 1945. Kościelisko, 20 stycznia 1945, 22.30”^[7]. Powody, dla których w ostatnich dniach wojny Armia Krajowa zdecydowała się wysłać specjalnie oddział w celu wykonania wyroku, nie są znane^[8].

Został pochowany na cmentarzu parafialnym w Kościelisku^[9]. Na Nowym Cmentarzu w Zakopanem istnieje grób rodziny Krzeptowskich^[10] (nr kwatery – nr pasa grobów – kolejność w danym pasie: V-16-6), na którym istnieje nazwisko Wacława Krzeptowskiego, jednak inskrypcja ta ma charakter symboliczny.

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Opis śmierci Wacława Krzeptowskiego. wiadomosci.onet.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-04-22)].
• Biuletyn Krajowy 1944, nr 106 (28 października), z Podhala – Wacław Krzeptowski poszukiwany przez gestapo.
• Małopolska Agencja Prasowa. R.1, nr 28 (16 września 1943), „Wacuś” Krzeptowski i towarzysze, właściwi twórcy Goralenvolku!!