Wacław Kuchar
 | |||||||||||||||||||||||||
| Pełne imię i nazwisko | Wacław Michał Kuchar | ||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | 16 września 1897 | ||||||||||||||||||||||||
| Data i miejsce śmierci | 13 lutego 1981 | ||||||||||||||||||||||||
| Wzrost | 168 cm | ||||||||||||||||||||||||
| Pozycja | |||||||||||||||||||||||||
| Kariera juniorska | |||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||
| Kariera seniorska | |||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||
| Kariera reprezentacyjna | |||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||
| Kariera trenerska | |||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||
 porucznik artylerii | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Lata służby | 1915–1922 |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki | |
| Główne wojny i bitwy | I wojna światowa, |
| Odznaczenia | |
   _BAR.svg){kind=small}     | |
.jpg)
_01.jpg)
Wacław Michał Kuchar (ur. 16 września 1897 w Łańcucie, zm. 13 lutego 1981 w Warszawie) – polski wszechstronny sportowiec, reprezentant Polski w hokeju na lodzie, lekkoatletyce, łyżwiarstwie szybkim i piłce nożnej, olimpijczyk, porucznik artylerii Wojska Polskiego.
Życie prywatne
Urodził się 16 września 1897 w rodzinie pochodzenia węgierskiego jako syn Ludwika (1865–1917) i Ludwiki z domu Drzewieckiej[1][2][3]. Ojciec był przemysłowcem i sponsorem klubu LKS Pogoń Lwów. Jego braćmi byli wszechstronni sportowcy (związani z klubem LKS Pogoń Lwów, w tym z sekcją piłki nożnej) i oficerowie Wojska Polskiego: Tadeusz (1891–1966, także trener i działacz sportowy) i Władysław (1895–1983, także działacz sportowy). Jego rodzeństwem byli również: Kazimiera (1899–1981, po mężu Chodkiewicz), Karol (1892–1960), Kinga (zm. 1894), Mieczysław (1902–1939, piłkarz, bramkarz Pogoni Lwów[4]) oraz Zbigniew (1905–1945, także hokeista Pogoni[5])[6].
12 października 1915 zdał wojenny egzamin dojrzałości w C. K. II Szkole Realnej we Lwowie, a dwa dni później wystąpił ze szkoły, będąc w VI klasie[7]. Studiował na Politechnice Lwowskiej.
Ożenił się z Ireną Georgeon (1906–1987, jej siostra Maria została żoną Stanisława Kuniczaka, kierownika sekcji piłkarskiej Pogoni Lwów, sędziego piłkarskiego, także oficera lwowskiego 5 pułku artylerii polowej)[8]. Ojciec Marii Elwiry Kuchar, dziadek Wacława i Tomasza Bielawskich[9].
Służba wojskowa
Wcielony do wojska austriackiego w 1915, ukończył szkołę oficerską. Jako ochotnik przyjęty 6 listopada 1918 do Wojska Polskiego w stopniu podporucznika. U kresu I wojny światowej brał udział w obronie Lwowa w trakcie wojny polsko-ukraińskiej. W szeregach 5 Lwowskiego pułku artylerii polowej walczył w wojnie polsko-bolszewickiej. W 1920 został awansowany do stopnia porucznika rezerwy artylerii ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919[10][11][12]. W 1922 przeniesiony do rezerwy w stopniu porucznika, jego oddziałem macierzystym był 5 pułk artylerii polowej we Lwowie[13], do którego był przydzielony jako oficer rezerwowy w latach 20.[14][15]. W 1934 w dalszym ciągu miał przydział w rezerwie do 5 pułku artylerii lekkiej we Lwowie[16].
Kariera sportowa
18 maja 1919 strzelił dla Pogoni 5 goli w pierwszym w historii meczu niepodległej Polski, zwyciężając zespół 5 pułku piechoty 9:3[1]. Uprawiał m.in. lekkoatletykę, piłkę nożną (napastnik, później pomocnik), łyżwiarstwo szybkie i hokej na lodzie. Wielokrotny mistrz Polski i reprezentant kraju we wszystkich wymienionych dyscyplinach. Łącznie odnosił osiągnięcia w dziewięciu dyscyplinach sportowych[17]. Całe życie związany ze Lwowem i reprezentujący barwy lwowskiej Pogoni. Wielokrotny mistrz Lwowa.
Został jako pierwszy wybrany na sportowca roku w Plebiscycie Przeglądu Sportowego 1926, w Plebiscycie 1927 zajął 10. miejsce. Olimpijczyk z Paryża 1924 jako napastnik drużyny piłki nożnej[18].
Trener drużyny Dynamo Lwów[19].
Piłka nożna
- 168 cm / 65 kg
- lata gry: 1912-1935
- Mistrz Polski: 1922, 1923, 1925, 1926
- Król strzelców mistrzostw Polski: 1922 (21 goli), 1926 (wspólnie z Józefem Garbieniem, również z Pogoni Lwów – po 11 goli)
- rozegrał w klubie 1052 mecze, strzelając 1065 goli (pierwszy w 1912 w Stryju, ostatni w maju 1945 w barwach Dynama Lwów jako grający trener[1])[20]
- w rozgrywkach o Mistrzostwo Polski reprezentował barwy Pogoni 198 razy, zdobył 98 bramek.
- występował na pozycji środkowego napastnika[21]
Piłkarska reprezentacja Polski:
- 23 oficjalne mecze (plus 2 nieoficjalne)
- 5 bramek (4 w meczach nieoficjalnych.)
- debiut: 18 grudnia 1921 Węgry-Polska 1-0 (pierwszy mecz polskiej reprezentacji)
- ostatni mecz: 27 października 1928 Czechosłowacja-Polska 3-2
- Trener reprezentacji Polski 1947–1949
- Dwukrotnie Honorowy Członek PZPN
Lekkoatletyka
Znalazł się w gronie lekkoatletów nominowanych do kadry na igrzyska olimpijskie w 1920[22]. Z powodu wojny polsko-bolszewickiej Polska nie wysłała jednak ostatecznie reprezentacji[22].
Wacław Kuchar był mistrzem Polski w:
- biegu na 800 metrów – 1920, 1921[23]
- biegu na 110 metrów przez płotki – 1920[23]
- biegu na 400 metrów przez płotki – 1923[23]
- skoku wzwyż – 1921, 1923[23]
- trójskoku – 1921[23]
- dziesięcioboju – 1923, 1924[23]
Rekordzista Polski w biegach na 800 m i 400 m przez płotki, w skoku wzwyż, dziesięcioboju oraz w sztafecie 4 x 400 m i sztafecie szwedzkiej.
Inne dyscypliny
- Uczestnik Mistrzostw Europy w łyżwiarstwie szybkim 1925 w Saint Moritz (Szwajcaria) – 7. miejsce w wieloboju (do 2013 żaden Polak nie był tak wysoko w wielobojowych mistrzostwach Europy, wówczas 7. lokatę uzyskał Konrad Niedźwiedzki[24])
- 22-krotny mistrz Polski w łyżwiarstwie szybkim w latach 1922–1929
- zaliczył 9 występów w reprezentacji hokeja na lodzie i zdobył z nią wicemistrzostwo Europy w 1929 w Budapeszcie (Węgry)
- Z Pogonią Lwów mistrz Polski w hokeju na lodzie w 1933 (ex aequo z Legią Warszawa)
- Sędzia hokeja na lodzie, w 1939 roku zgłoszony przez Polski Związek Hokeja na Lodzie jako arbiter na Zimowe Igrzyska Olimpijskie 1940 (nie odbyły się)[25].
- W 1937 członek sądu honorowego LKS Pogoń Lwów[26].
Po II wojnie światowej
Po przymusowym opuszczeniu Lwowa osiadł na pewien czas w Bytomiu i zaangażował się w założenie i działalność Polonii Bytom (klubu kontynuującego tradycje Pogoni Lwów), głównie w sekcji hokejowej Polonii. Następnie zamieszkał w Warszawie. Po zakończeniu kariery trener, sędzia i działacz sportowy. Przez ponad 30 lat pracował w Legii Warszawa, w uznaniu jego zasług przed meczem ligowym Legia - Śląsk Wrocław 10 września 1977 na stołecznym Stadionie Wojska Polskiego odbyła się uroczystość okolicznościowa z okazji jego 80. urodzin[27]. Pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera MII-5-4)[28].
Ordery i odznaczenia
- Order Sztandaru Pracy II klasy[29]
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski[12]
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski[12]
- Krzyż Walecznych (1922)[30]
- Złoty Krzyż Zasługi (19 marca 1931)[31]
- Medal Niepodległości (9 listopada 1933)[32]
- Krzyż Obrony Lwowa
- Odznaka Honorowa „Orlęta”
Upamiętnienie
Wacław Kuchar jest od 2011 patronem Szkoły Podstawowej nr 54 w Bytomiu[33]. Od sezonu 1986/87 pod patronatem PZPN prowadzone są rozgrywki o Puchar im. Wacława Kuchara, w których obecnie rywalizują reprezentacje szesnastu wojewódzkich związków piłki nożnej w kategorii chłopców do lat 14.
W 2015 w Alei Gwiazd Sportu we Władysławowie odsłonięto gwiazdę Wacława Kuchara[34].
Przypisy
- ↑ a b c Jacek Bryl. Kolebka – zapomniana?. „Biuletyn”. Nr 41, s. 27-30, Czerwiec 1981. Koło Lwowian w Londynie.
- ↑ Jacek Bryl, Wacław Kuchar, str. 13 (brak nr ISBN) [dostęp z dnia: 2016-03-15]
- ↑ Jarosław Barczyk: Z historii polskiego sportu - postać Wacława Kuchara. profesor.pl. [dostęp 2015-11-19].
- ↑ Mieczysław Kuchar. wikiliga.pl. [dostęp 2015-11-19].
- ↑ Hokejowe Mistrzostwa Polski. „Stadjon”. 1, s. 6, 3 stycznia 1928.
- ↑ Ludwik Kuchar. geni.com. [dostęp 2015-11-19].
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. II Szkoły Realnej we Lwowie za rok szkolny 1915–16. Lwów: 1916, s. 38, 47.
- ↑ Mieczysław Młotek. Ś. p. generał Stanisław Bronisław Kuniczak. „Biuletyn”. Nr 26, s. 6, Czerwiec 1974. Koło Lwowian w Londynie.
- ↑ Zapomniane legendy (2). Wacław Kuchar. footbar.org, 2014-03-07. [dostęp 2014-10-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-10-24)].
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 850.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 775.
- ↑ a b c Kuchar Wacław – sylwetka w portalu olimpijski.pl. Polski Komitet Olimpijski. [dostęp 2015-06-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-11-20)].
- ↑ Alfabetyczny spis oficerów rezerwy. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922, s. 147. [dostęp 2015-06-18].
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 724.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 647.
- ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 647, 775, w tym roku zajmował 526. lokatę na liście starszeństwa poruczników rezerwy artylerii.
- ↑ O lwowianach, Lwowie, Małopolsce Wsch. i Wołyniu. „Biuletyn”. Nr 23, s. 56, Grudzień 1972. Koło Lwowian w Londynie.
- ↑ Wacław Kuchar - sportowy człowiek renesansu - Hokej - SportoweFakty.pl
- ↑ Wryk 2016 ↓, s. 143.
- ↑ Osobowości: Wacław Kuchar. [dostęp 2012-05-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-10-18)].
- ↑ Lwowska „Pogoń” mistrzem Polski na r. 1926. „Od A do Z”. 3, s. 27, 15–31 grudnia 1926.
- ↑ a b Stanisław Zaborniak: Z tradycji lekkoatletyki w Polsce w latach 1919–1939: Tom VI Udział lekkoatletów i lekkoatletek w międzynarodowej rywalizacji sportowej. Rzeszów: 2011, s. 252, 253. ISBN 978-83-7338-663-1.
- ↑ a b c d e f Henryk Kurzyński, Stefan Pietkiewicz, Janusz Rozum, Tadeusz Wołejko: Historia Finałów Lekkoatletycznych Mistrzostw Polski 1920–2007. Konkurencje męskie. Szczecin - Warszawa: Komisja Statystyczna PZLA, 2008, s. 335. ISBN 978-83-61233-20-6.
- ↑ Łyk historii przed ME w Mińsku, pzls.pl [dostęp 2016-01-09] (pol.).
- ↑ Sędziowie polscy na hokejowe mistrzostwa świata. „Gazeta Lwowska”, s. 4, Nr 24 z 31 stycznia 1939.
- ↑ Lwowski klub sportowy „Pogoń” w roku 1937. Lwów: 1937, s. 2.
- ↑ „100 lat” dla Wacława Kuchara. „Nowiny-Stadion”, s. 1, Nr 37 z 12 września 1977.
- ↑ Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze
- ↑ Wacław Kuchar nie żyje. „Nowiny-Stadion”, s. 1, Nr 7 z 16 lutego 1981.
- ↑ Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 12, s. 371
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 64, poz. 102 „za zasługi na polu wychowania fizycznego i rozwoju sportu”.
- ↑ M.P. z 1933 r. nr 258, poz. 276 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- ↑ Życie Bytomskie, 30 maja 2011, s. 6.
- ↑ WACŁAW KUCHAR. alejagwiazdsportu.pl, 10 czerwca 2015.
Bibliografia
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1934.
- Andrzej Gowarzewski: Mistrzostwa Polski. Ludzie (1918–1939). 100 lat prawdziwej historii (1), Wydawnictwo GiA, Katowice 2017.
- Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest?. Warszawa: Wydawnictwo Głównej Księgarni Wojskowej, 1938, s. 391. [dostęp 2020-07-14].
- Jarosław Barczyk: Z historii polskiego sportu - postać Wacława Kuchara. profesor.pl. [dostęp 2015-11-19].
- Wacław Kuchar. lwow.com.pl. [dostęp 2015-11-19].
- Wacław Kuchar. geni.com. [dostęp 2015-11-19].
- Wacław Kuchar. wikiliga.pl. [dostęp 2015-11-19].
- Sport i wojna. Poznań: Nauka i Innowacje, 2016, s. 143. ISBN 978-83-64864-58-2.
Linki zewnętrzne
- Informacja na stronie Kopanyi-Myach.info (ang. • ros. • ukr.)
| Bramkarze | |
|---|---|
| Obrońcy | |
| Napastnicy | |
| Trener |
| Bramkarze |
|
|---|---|
| Obrońcy | |
| Napastnicy | |
| Trener |
nr – nie rozegrano
nr – nie rozegrano
nr – nie rozegrano
|
Media użyte na tej stronie
Pictograms of Olympic sports - Football. This is unofficial sample picture. Images of official Olympic pictograms for 1948 Summer Olympics and all Summer Olympics since 1964 can be found in corresponding Official Reports.
Naramiennik porucznika Wojska Polskiego (1919-39).
.png)
Lesser coat of arms of the Austrian Empire form the Congress of Vienna in 1815 until the Austro-Hungarian Compromise of 1867. It then represented the Cisleithanian territories of Austria-Hungary in the Reichsrat until 1915.
It shows the arms of Habsburg-Lorraine encircled by the chain of the Order of Golden Fleece, surmounted on the crowned Austrian imperial double-headed eagle clutching in its claws the Imperial orb, sceptre and sword, with the Imperial Crown of Rudolf above.
After 1915 the inescutcheon only displayed the red-white-red arms of Austria.
Baretka: Krzyż Walecznych (1920).
Drużyna hokejowa Pogoni Lwów, wicemistrza Polski w 1929 r.
.svg)
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej w okresie 1919-13 grudnia 1927 ustanowiona ustawą z dnia 1 sierpnia 1919 r. o godłach i barwach Rzeczypospolitej Polskiej, Dz. U. z 1919 r. Nr 69, poz. 416. Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "crimson" (#D91E3D, karmazyn). Proporcje 5:8.
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej w okresie 1919-13 grudnia 1927 ustanowiona ustawą z dnia 1 sierpnia 1919 r. o godłach i barwach Rzeczypospolitej Polskiej, Dz. U. z 1919 r. Nr 69, poz. 416. Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "crimson" (#D91E3D, karmazyn). Proporcje 5:8.
.svg)
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Pictograms of Olympic sports – . This is an unofficial sample picture. Images of official Olympic pictograms for 1948 Summer Olympics and all Summer Olympics since 1964 can be found in corresponding Official Reports.
Autor: Mateusz Opasiński, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grób sportowca Wacława Kuchara na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie
Polski sportowiec Wacław Kuchar znany przede wszystkim z kariery piłkarskiej i lekkoatletycznej
Autor: Ta ^specifik^ z W3C grafika wektorowa została stworzona za pomocą Inkscape ., Licencja: CC BY-SA 4.0
Odznaka honorowa "Orląt Lwowskich"
Piłkarska reprezentacja Polski przed meczem przeciwko Węgrom na Igrzyskach Olimpijskich (26 maja 1924, Paryż)
Wacław Kuchar w trakcie pchnięcia kulą w dziesięcioboju na MP 1924