Wacław Oyrzanowski

Wacław Oyrzanowski
starszy sierżant pilot
Data i miejsce urodzenia	18 września 1903 Zawady
Data śmierci	28 czerwca 1943
Przebieg służby
Siły zbrojne	Wojsko Polskie Polskie Siły Zbrojne
Formacja	Lotnictwo Wojska Polskiego Armée de l’air RAF
Jednostki	1 pułk lotniczy 212 eskadra bombowa 216 eskadra bombowa dywizjon 302 dywizjon 307
Główne wojny i bitwy	wojna polsko-bolszewicka, II wojna światowa, kampania wrześniowa
Odznaczenia

Wacław Oyrzanowski (ur. 18 września 1903 w Zawadach, zm. 28 czerwca 1943) – starszy sierżant mechanik Wojska Polskiego.

Życiorys

Był synem Józefa Kalasantego i Eugenii z domu Wolskiej. Od 1915 działał w polskim harcerstwie. W czerwcu 1920 jako ochotnik (gimnazjalista) zgłosił się do Wojska Polskiego i wziął udział w wojnie z bolszewikami. Od grudnia 1923 służył w 1 pułku lotniczym w Warszawie, w składzie personelu technicznego 14 eskadry lotniczej, przemianowanej później na 14 eskadrę niszczycielską, a następnie na 211 eskadrę niszczycielską nocną. W 1929 przeniesiony został do nowo powstałej 212 eskadry niszczycielskiej nocnej, przemianowanej później na 212 eskadrę bombową nocną, a później na 212 eskadrę bombową. W marcu 1939 przeniesiony został do nowo powstałej 216 eskadry bombowej. W składzie tej eskadry wziął udział w kampanii wrześniowej 1939 jako jej szef mechaników^[1].

W październiku 1939 z Rumunii przez Jugosławię przedostał się do Grecji, a stamtąd statkiem „Pułaski” do Francji. Na początku 1940 został szefem mechaników I eskadry I/145 dywizjonu myśliwskiego „Warszawskiego”. W składzie tego pododdziału walczył w kampanii francuskiej 1940^[2].

Po upadku Francji ewakuował się z jednostką do Wielkiej Brytanii. Wstąpił do Polskich Sił Powietrznych, otrzymał numer służbowy RAF 793495^[3]. Od lata 1940 był szefem mechaników Eskadry „A” 302 dywizjonu myśliwskiego „Poznańskiego”, pełniąc tę funkcję w okresie bitwy o Anglię. Następnie był w tym dywizjonie szefem eskadry technicznej. W grudniu 1941 został przeniesiony do 307 dywizjonu myśliwskiego Nocnego „Lwowskiego” („Lwowskich Puchaczy”) na stanowisko szefa mechaników.

27 czerwca 1943 wraz z kpt. pil. Romanem Grzanką wystartował na próbny oblot techniczny samolotu de Havilland Mosquito II nr DD644 EW-Y, dostarczonego po remoncie głównym. Wskutek awarii i pożaru silnika, podczas próby lądowania przymusowego, samolot rozbił się pod Penarth koło Swansea (Glamoran). Pilot zginął na miejscu, a mechanik zmarł nazajutrz w szpitalu^[4][5]. Pochowany w kwaterze lotników na cmentarzu w Pembrey, w walijskim hrabstwie Carmarthenshire^[6].

W 2008 Wydawnictwo ZP Grupa Sp. z o.o. opublikowało zapiski wojenne Wacława Oyrzanowskiego zatytułowane „Czy starczy sił na przetrwanie?” (​ISBN 978-83-61529-00-2​).

Ordery i odznaczenia

Za swą służbę otrzymał odznaczenia^[7]:

• Krzyż Walecznych (pośmiertnie)
• Medal Lotniczy – dwukrotnie

Przypisy

Bibliografia

• Jerzy Damsz: Lwowskie Puchacze : wspomnienia lotnika. Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy Znak, 2009. ISBN 978-83-240-1151-3. OCLC 833440804.
• Wacław Król: Polskie dywizjony lotnicze w Wielkiej Brytanii 1940-1945. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1990. ISBN 83-11-07695-2. OCLC 834110269.
• Olgierd Cumft i Hubert Kazimierz Kujawa, Księga lotników polskich poległych, zmarłych i zaginionych 1939-1946, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1989, wyd. I, ​ISBN 83-11-07329-5​, s. 421.
• Tadeusz Jerzy Krzystek, [Anna Krzystek]: Polskie Siły Powietrzne w Wielkiej Brytanii w latach 1940-1947 łącznie z Pomocniczą Lotniczą Służbą Kobiet (PLSK-WAAF). Sandomierz: Stratus, 2012. ISBN 978-83-61421-59-7. OCLC 276981965.
• Jerzy Pawlak: Polskie eskadry w Wojnie Obronnej 1939. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1991. ISBN 83-206-0795-7. OCLC 830072566.
• Grzegorz Śliżewski: Gorzka słodycz Francji : polscy piloci myśliwscy wiosny 1940. Warszawa ; Piekary Śląskie: ZP Wydawnictwo - ZP Grupa, 2010. ISBN 978-83-61529-42-2. OCLC 750525221.,,