Wacław Rózga

Wacław Rózga

Data i miejsce urodzenia	25 lutego 1911 Wadlew
Data i miejsce śmierci	2 stycznia 1982 Lublin
Wojewoda lubelski
Okres	od 1 lutego 1945 do 31 stycznia 1949
Przynależność polityczna	Polska Partia Robotnicza / Polska Zjednoczona Partia Robotnicza
Poprzednik	Kazimierz Sidor
Następca	Paweł Dąbek
Wojewoda kielecki
Okres	od 1 lutego 1949 do 31 października 1949
Przynależność polityczna	Polska Zjednoczona Partia Robotnicza
Poprzednik	Eugeniusz Iwańczyk
Przewodniczący prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie
Okres	od 26 kwietnia 1952 do 10 lutego 1958
Przynależność polityczna	Polska Zjednoczona Partia Robotnicza
Poprzednik	Bolesław Geraga
Następca	Franciszek Jagusztyn
Odznaczenia

Wacław Rózga, ps. „Stefan Rózga” (ur. 25 lutego 1911 w Wadlewie, zm. 2 stycznia 1982 w Lublinie) – polski polityk. Wojewoda lubelski (1945–1949) i kielecki (1949), przewodniczący prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie (1952–1958). Poseł na Sejm PRL I, II, III i VI kadencji. Budowniczy Polski Ludowej.

Życiorys

Syn Antoniego i Franciszki. Należał do Komunistycznego Związku Młodzieży Polski. Był sekretarzem Komitetu Dzielnicowego KZMP w Bełchatowie-Wadlewie. W 1930 wstąpił do Komunistycznej Partii Polski. Pełnił funkcję sekretarza Komitetu Dzielnicowego KPP, również funkcjonariusz Okręgowych Komitetów KPP w Piotrkowie Trybunalskim i Częstochowie. Za działalność w KPP był przez sanacyjne władze dwukrotnie więziony (w latach 1934–1939) i skazany na 15 lat pozbawiony praw obywatelskich. Po ataku Niemiec na Polskę został wypuszczony z więzienia. Od 9 do 29 września 1939 brał udział w obronie Warszawy w szeregach Robotniczej Brygady Obrony Warszawy. Po kapitulacji stolicy przedostał się do Związku Radzieckiego. Od sierpnia 1942 do września 1943 odbył szkolenie partyjne w Szkole Kominternowskiej w Puszkino. W 1943 został przerzucony drogą lotniczą na Lubelszczyznę. Wstąpił do Polskiej Partii Robotniczej. Od września 1943 do lipca 1944 służył w Gwardii Ludowej i Armii Ludowej Okręgu Kraśnickiego. Był zastępcą dowódcy 1 Brygady AL im. Ziemi Lubelskiej ds. polityczno-wychowawczych. Dowodzony przez niego oddział w dniach 26 i 27 lipca rozparcelował między chłopów ziemię folwarczną w Różnówce^[1]. Zasiadał w konspiracyjnej Wojewódzkiej Radzie Narodowej w Lublinie.

Od sierpnia 1944 do stycznia 1945 pełnił funkcję II sekretarza Komitetu Wojewódzkiego w Lublinie. Od 1948 był członkiem Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. W latach 1948–1949 zasiadał w egzekutywie KW PZPR w Lublinie. W latach 1948–1964 był członkiem Centralnej Komisji Rewizyjnej w Komitecie Centralnym PZPR, a w latach 1968–1972 był członkiem Centralnej Komisji Kontroli Partyjnej PZPR. W latach 1952–1958 zasiadał w egzekutywie KW PZPR w Rzeszowie i w latach 1960–1975 ponownie w egzekutywie KW PZPR w Lublinie. W latach 1964–1975 przewodniczył wojewódzkiej Komisji Kontroli Partyjnej KW PZPR w Lublinie.

Od 1 lutego 1945 do 31 stycznia 1949 był wojewodą lubelskim, a od 1 lutego 1949 roku do 31 października 1949 wojewodą kieleckim. Następnie od 1 listopada 1949 do 30 maja 1950 był I wiceprezesem Zarządu Głównego Związku Bojowników o Wolność i Demokrację. Od czerwca do października 1950 pełnił funkcję kierownika Wydziału Administracyjno-Samorządowego KC PZPR, a od 1 listopada 1950 do 31 maja 1951 dyrektora generalnego Centralnego Zarządu Państwowych Gospodarstw Rolnych w Warszawie. Od maja 1951 do kwietnia 1952 był podsekretarzem stanu w Ministerstwie Rolnictwa. W 1952 został wybrany na posła na Sejm PRL I kadencji z okręgu Tarnobrzeg. W 1957 uzyskał reelekcję na posła II kadencji z okręgu Stalowa Wola, a cztery lata później na posła III kadencji z okręgu Kraśnik. W latach 1972–1976 był posłem VI kadencji z okręgu Radzyń Podlaski.

26 kwietnia 1952 został wybrany na przewodniczącego prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie (z uprawnieniami wojewody rzeszowskiego^[a])^[2], a po wyborach do rad narodowych, 16 grudnia 1954 uzyskał reelekcję na to stanowisko, które zajmował do 10 lutego 1958.

Od 1 maja 1958 do 30 czerwca 1959 był dyrektorem Rejonowego Zarządu Rybackiego w Lublinie. Następnie od 1 lipca 1959 do 30 czerwca 1964 był prezesem Wojewódzkiego Związku Kółek Rolniczych w Lublinie.

Został pochowany w Alei Zasłużonych części komunalnej cmentarza przy ul. Lipowej w Lublinie (kwatera P3AZ-1-2)^[3].

Grób Wacława Rózgi na cmentarzu przy ul. Lipowej

Odznaczenia i ordery

• Order Budowniczych Polski Ludowej (1971)^[4]
• Order Virtuti Militari V klasy (1946)^[5]
• Order Krzyża Grunwaldu III klasy
• Order Sztandaru Pracy I klasy
• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski
• Krzyż Partyzancki
• Medal Zwycięstwa i Wolności 1945
• Złota Odznaka „Zasłużony dla Miasta Lublina”^[6]

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

• Henryk Słabek: Dzieje polskiej reformy rolnej 1944-48. Wyd. 1. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1972.
• Informacje w BIP IPN