Wacław Zaorski
Wacław Zaorski (ze zbiorów NAC) | |
kapitan | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Przebieg służby | |
Lata służby | 1939–1942 |
Siły zbrojne | |
Jednostki | 13 Pułk Artylerii Lekkiej |
Stanowiska | oficer obserwacyjny, zastępca komendanta bazy odcinka Wachlarza, komendant bazy |
Główne wojny i bitwy | |
Odznaczenia | |
Wacław Mikołaj Zaorski vel Wacław Zanek vel Jerzy Michałowski ps.: „Ryba”, „Łuska” (ur. 3 marca 1908 w Starych Bylinach, zm. 8 grudnia 1942 w Mińsku) – polski ichtiolog, oficer Wojska Polskiego, Polskich Sił Zbrojnych i Armii Krajowej, kapitan artylerii, cichociemny.
Życiorys
Po ukończeniu Gimnazjum Męskiego Władysława Giżyckiego w Warszawie, zdaniu matury w 1928 roku i odbyciu służby wojskowej w Szkole Podchorążych Rezerwy Artylerii we Włodzimierzu Wołyńskim kontynuował naukę na Wydziale Rolniczym Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, gdzie otrzymał w 1934 roku dyplom inżyniera rolnika ze specjalnością ichtiobiologiczno-rybacką. Pracował jako administrator majątków na terenie województwa warszawskiego, a następnie jako inspektor zbytu rolnego w Łucku.
Został zmobilizowany w sierpniu 1939 roku do 13 pułku artylerii lekkiej. Brał udział w kampanii wrześniowej, m.in. w obronie Lublina. 29 września dostał się do niewoli radzieckiej, skąd uciekł 16 października i 12 listopada przekroczył granicę polsko-węgierską. W grudniu dotarł do Francji, gdzie został przydzielony do 3 pułku artylerii ciężkiej, a następnie do 3 pułku artylerii lekkiej. Po upadku Francji został ewakuowany do Wielkiej Brytanii, gdzie dostał przydział do 1 dywizjonu artylerii lekkiej 1 Brygady Strzelców na stanowisko oficera obserwacyjnego.
Zgłosił się do służby w kraju. Po przeszkoleniu w zakresie dywersji został zaprzysiężony 28 lipca 1942 roku w Oddziale VI Sztabu Naczelnego Wodza. Zrzutu dokonano w nocy z 3 na 4 września 1942 roku w ramach akcji „Measles” dowodzonej przez por. naw. Mariusza Wodzickiego (zrzut na placówkę odbiorczą „Żaba” położoną w pobliżu wsi Stachlew). Po aklimatyzacji, w maju dostał przydział na IV Odcinek Wachlarza na stanowisko zastępcy komendanta bazy w Mińsku. Brał udział w akcjach dywersyjnych, m.in. w wysadzeniu transportu wojskowego pod Plisą 4 grudnia 1942 roku. Był komendantem bazy w Bobrujsku.
Został aresztowany 8 grudnia 1942 roku przez Gestapo. Otruł się w czasie przesłuchania. Jego symboliczny grób znajduje się na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 69-4-7)[1].
Awanse
- podporucznik – ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1932 i 508. lokatą w korpusie oficerów rezerwy artylerii[2]
- porucznik – ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1937 i 76. lokatą w korpusie oficerów rezerwy artylerii[2]
- kapitan – ze starszeństwem z dniem 3 września 1942
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari – pośmiertnie, 11 listopada 1943 roku nr 13421[3]
Życie rodzinne
Był synem Wacława, ziemianina, i Ludwiki z domu Hińcz. Ożenił się z Wandą Chełmońską, z którą miał córkę Małgorzatę Annę (ur. w 1937 roku), zamężną Ipnarską.
Upamiętnienie
W lewej nawie kościoła św. Jacka przy ul. Freta w Warszawie odsłonięto w 1980 roku tablicę Pamięci żołnierzy Armii Krajowej, cichociemnych – spadochroniarzy z Anglii i Włoch, poległych za niepodległość Polski. Wśród wymienionych 110 poległych cichociemnych jest Wacław Zaorski.
Przypisy
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: AUGUSTYN ZAORSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [online] [dostęp 2020-05-15] .
- ↑ a b Rybka i Stepan 2004 ↓, s. 573.
- ↑ Łukomski G. , Polak B. , Suchcitz A. , Kawalerowie Virtuti Militari 1792 - 1945, Koszalin 1997, s. 537 .
Bibliografia
- Cezary Chlebowski: Wachlarz, Monografia wydzielonej organizacji dywersyjnej Armii Krajowej, wrzesień 1941 – marzec 1943. Warszawa: Instytut Wydawniczy „PAX”, 1983. ISBN 83-211-0419-3.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935-1939. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, 2004. ISBN 978-83-7188-691-1.
- Jędrzej Tucholski: Cichociemni. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1984, s. 440. ISBN 83-211-0537-8.
- Jędrzej Tucholski: Cichociemni 1941–1945 – Sylwetki spadochroniarzy. Wojskowy Instytut Historyczny, s. 93.
- Krzysztof A. Tochman: Słownik biograficzny cichociemnych. T. 3. Zwierzyniec – Rzeszów: Obywatelskie Stowarzyszenie „Ostoja”, 2002, s. 122–123. ISBN 83-910535-4-7.
Linki zewnętrzna
Media użyte na tej stronie
Naramiennik kapitana Wojska Polskiego (1919-39).
Poland badge. Second World War period Polish Army (post-1939 Free Polish Army) shoulder title.
Wacław Zaorski – cichociemny
Autor: Happa, Licencja: CC BY 3.0
Tablica poświęcona 108 poległym cichociemnym w lewej nawie kościoła św. Jacka przy ul. Freta w Warszawie