Wake

Wake
Wake Island
Flaga
Godło Wake
FlagaGodło
Położenie Wake
Status terytorium

terytorium nieinkorporowane

Zależne od

Stanów Zjednoczonych

Głowa terytorium

prezydent Joe Biden

Powierzchnia
 • całkowita
 • wody śródlądowe


6,5 km²
0%

Waluta

dolar amerykański (USD)

Rok utworzenia

1898

Strefa czasowa

UTC +12

Domena internetowa

.um

Mapa Wake

Wake (ang. Wake Island) – atol na Oceanie Spokojnym, na obszarze Oceanii, położony w około dwóch trzecich odległości pomiędzy Hawajami a Marianami Północnymi stanowiący terytorium zależne Stanów Zjednoczonych. Atol obecnie nie posiada rdzennej ludności, wszyscy pierwotni mieszkańcy zostali zamordowani bądź uciekli podczas japońskich bombardowań 23 grudnia 1941.

Geografia

Zdjęcie lotnicze Wake
Zdjęcie satelitarne atolu

Pomimo że Wake oficjalnie nazywa się wyspą, faktycznie jest to atol. Składa się on z trzech wysp koralowych otaczających lagunę: Wake, Peale, Wilkes. Powierzchnia lądowa atolu wynosi 6,5 km², a jego linia brzegowa ma długość 33,8 km (w tym sama wyspa Wake – 19,3 km). Atol nie posiada stałych mieszkańców, zamieszkuje tu jednak około 200 robotników kontraktowych.

Dla celów statystycznych atol jest grupowany wraz z innymi drobnymi terytoriami amerykańskimi w tzw. Dalekie Wyspy Mniejsze Stanów Zjednoczonych.

Ustrój polityczny

Nieoficjalna flaga Wake

Jest to niezorganizowane, nieinkorporowane terytorium należące do Stanów Zjednoczonych, zarządzane przez amerykański Departament Spraw Wewnętrznych, w praktyce kontrolowane przez Siły Powietrzne USA. Do atolu roszczenia zgłaszają Wyspy Marshalla.

Historia

Atol odkryła ekspedycja Álvaro de Mendaña de Neyra w 1568 i zaanektowała go w imieniu Hiszpanii, jednak poza aktem aneksji nie podjęto żadnych innych działań. Nazwa pochodzi od brytyjskiego kapitana Williama Wake, który dotarł do wyspy w 1796. 4 lutego 1898 wyspy zajęły Stany Zjednoczone, a 17 stycznia 1899 formalnie ustanowiono z atolu terytorium zależne Stanów Zjednoczonych. W 1935 linie lotnicze Pan American zbudowały na wyspie małą osadę i lotnisko do obsługi połączeń lotniczych USA z Chinami. Wyspa przeszła pod administrację marynarki wojennej już w grudniu 1934, lecz pierwsze instalacje wojskowe zaczęto wznosić kilka lat później – w styczniu 1941 otwarto na wyspie dużą amerykańską bazę wojskową. W jej skład wchodziło 517 osób personelu wojskowego i 1221 pracowników cywilnych.

W dniu ataku na Pearl Harbor7 grudnia 1941, Japonia dokonała ataku lotniczego na atol. Bitwa o Wake zakończyła się 23 grudnia zajęciem atolu przez wojska japońskie. W czasie wojny atol był tylko sporadycznie bombardowany przez wojska amerykańskie i pozostawał w rękach japońskich do końca wojny – garnizon japoński skapitulował 4 września 1945.

W czerwcu 1947 została zlikwidowana amerykańska baza lotnicza marynarki wojennej, a administracja nad atolem przeszła w ręce amerykańskiej Cywilnej Administracji Lotniczej. W latach 1962–1972 atolem administrował Departament Spraw Wewnętrznych, po czym administrację przejęły wojska lotnicze – utworzono Wake Island Air Force Base. W 1994 administracja przeszła do Departamentu Obrony (wyspa podlegała pod Organizację Balistycznych Pocisków Obronnych), a w 1997 powróciła pod administrację Departamentu Spraw Wewnętrznych.

W kulturze

Wyspa Wake występuje w grze War Thunder oraz serii Battlefield jako mapa gry wieloosobowej.

James Graham Ballard pisał o Wyspie Wake w jednej ze swoich opowiadań ze zbioru „Low-Flying Aircraft and Other Stories”.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Flag of the United States.svg
The flag of Navassa Island is simply the United States flag. It does not have a "local" flag or "unofficial" flag; it is an uninhabited island. The version with a profile view was based on Flags of the World and as a fictional design has no status warranting a place on any Wiki. It was made up by a random person with no connection to the island, it has never flown on the island, and it has never received any sort of recognition or validation by any authority. The person quoted on that page has no authority to bestow a flag, "unofficial" or otherwise, on the island.
LocationWakeIsland.png
Autor: unknown, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Wake Island NASA photo map.jpg
Wake Island map overlaying a enhanced astronaut photograph taken from ISS Expedition 33 on September 27, 2012
WakeIsland.png
Map of Wake Island.
Wake Island air.JPG
Wake Island was devastated by 185 mile per hour winds and a storm surge caused by Super Typhoon Ioke in August of 2009. The waves surging approx. 300ft off the northern coast and lagoon entrance is a result of the reef rapidly rising to within a few feet of the surface. (U.S. Air Force photo/Tech. Sgt. Shane A. Cuomo) source: http://www.af.mil/news/story_media.asp?storyID=123035748 License:
Oceania (orthographic projection).svg
Autor: Ch1902, Licencja: CC BY-SA 3.0
Orthographic map of the Australasian part of Oceania: Australia, New Guinea, Island Melanesia, New Zealand the Maluccas east of the Weber Line.