Waldemar Fydrych

Waldemar Fydrych

Major

Waldemar Fydrych w Łodzi podczas wmurowania kamienia węgielnego pod pomnik Pomarańczowej Alternatywy
Data i miejsce urodzenia	8 kwietnia 1953 Toruń
Zawód, zajęcie	happener, artysta, pisarz
Narodowość	polska
Tytuł naukowy	doktor nauki o sztukach pięknych
Alma Mater	Uniwersytet Wrocławski
Stanowisko	lider Pomarańczowej Alternatywy
Odznaczenia
Strona internetowa

Agnieszka Couderq-Kubas i Waldemar Fydrych, 2010

Waldemar Andrzej Fydrych^[1], ps. „Major” (ur. 8 kwietnia 1953 w Toruniu) – polski artysta, happener, lider Pomarańczowej Alternatywy, autor książek.

Działalność

Waldemar Fydrych wychował się w Toruniu. Studiował historię (dyplom 1980) i historię sztuki (dyplom 1987) we Wrocławiu,^[2] gdzie był jednym z inicjatorów i przywódcą happenerskiego ruchu Pomarańczowa Alternatywa. Jest znany głównie dzięki tej działalności w latach 80. W tym czasie używał żartobliwego tytułu komendanta Twierdzy Wrocław. Za swoją działalność kierowana przez niego wrocławska Pomarańczowa Alternatywa w grudniu 1988 została nagrodzona przez polskiego reżysera Andrzeja Wajdę. Nagrodę „Popiół i Diament” w obecności m.in. Jacka Kuronia, Bronisława Geremka, Witolda Lutosławskiego i innych odebrała delegacja PA (m.in. Waldemar Fydrych oraz Hanka i Zdzicho – Hanna i Dariusz Duszyńscy – z grupy „Rodzinka”).

Happeningi organizowane i współorganizowane przez Waldemara Fydrycha

Happening „Precz z (U)pałami” w lipcu 1987. Na zdjęciu m.in. Adam Lipiński i Józef Pinior.

Gorzów Wielkopolski, 13.12.2001. Wieczór autorski Waldemara Fydrycha w barze mlecznym „Agata” w ramach happeningu grupy Wesołe Miasteczko (Teatr Kreatury)

Tył okładki publikacji "Surrealism - 50 works of art you should know" autorstwa Brada Fingera, wydanej przez Prestel Publishing w 2013 r.

Happeningi do 1990 roku

• Tuby, czyli zadymianie miasta (1 kwietnia 1986);
• Święto Garnków – Stonoga (1 kwietnia 1987);
• Krasnoludki w PRL (1 czerwca 1987);
• Precz z U-Pałami (lipiec 1987);
• Czyn Antywojenny Dzień Pokoju (1 września 1987);
• Papier Toaletowy – pierwsze rozdanie (1 października 1987);
• Dzień Milicjanta (7 października 1987);
• Dzień Terrorysty, czyli Al Fatah (11 października 1987);
• Dzień Wojska, czyli Manewry Melon w majonezie (12 października 1987);
• Kto się boi Papieru Toaletowego? – drugie rozdanie (15 października 1987);
• Wigilia Rewolucji Październikowej (6 listopada 1987); (1000 uczestników)
• Referendum na Świdnickiej (27 listopada 1987); (1500 uczestników)
• Karnawał RIO-botniczy (16 lutego 1988); (5000 uczestników)
• Dzień Tajniaka (1 marca 1988);
• Dzień Kobiet (8 marca 1988); zakończony aresztowaniem Majora Waldemara Fydrycha „w trybie doraźnym” na 2 miesiące bezwzględnego aresztu.
• Rewolucja Krasnoludków (1 czerwca 1988); (15.000 uczestników)
• Bratnia Pomoc wiecznie żywa (19 sierpnia 1988);
• Mieszkanko na Świdnickiej (21 października 1988);
• Rewolucja Październikowa (7 listopada 1988);
• Wigilia wielkiej rocznicy stanu wojennego (12 grudnia 1988);
• Karnawał, czyli Śledzik na Świdnickiej (7 lutego 1989);
• Pogrzeb Stalina albo Pierwszy Dzień Wiosny (21 marca 1989)
• Kampania Majora albo FSO (1 czerwca 1989);

Happeningi po 1990 roku

• 2001: Wrocław, Odgrzewane Kotlety, czyli Dwudziestolecie Pomarańczowej Alternatywy
• 2001: Gorzów Wlkp., Obchody dwudziestej rocznicy Stanu Wojennego, czyli “Zejście do Podziemia”, z Teatrem Kreatury
• 2002: Warszawa, Krasnoludek Prezydentem;
• 2004: Francja, Happeningi “Stereotypy”;
• 2004: Polska i Ukraina, Happeningi “Kijów Warszawa – Wspólna Sprawa”;
• 2006: Warszawa, Komitet Wyborczy Wyborców “Gamonie i Krasnoludki”
• 2007: Warszawa, 6 happeningów “Wykształciuchy w akcji” podczas kampanii wyborczej do Sejmu;
• 2009: Warszawa, Drezno, Wiedeń, Berlin, Nowy Jork, cykl happeningów w ramach 20. Rocznicy Upadku Komunizmu w Europie Środkowej;
• 2010: Warszawa, Gamonie i Krasnoludki II edycja
• 2011: Wrocław, Frickster, czyli śmierć Postmodernizmu, wraz z grupą The Krasnals
• 2011: Paryż, Oburzone Krasnoludki
• 2012: Warszawa, Bronek, nie jesteś już naszym Gajowym

W wyborach parlamentarnych w 1989 Waldemar Fydrych kandydował do Senatu. Zdobył 8879 głosów (1,85%), co nie wystarczyło do uzyskania mandatu. Wkrótce potem wyjechał do Paryża. Pracował tam dorywczo, między innymi jako malarz pokojowy.

W 1999 wrócił do Wrocławia, inspirując powstanie efemerycznego Frontu Południowo-Zachodniego, który przeprowadził kilka happeningów wymierzonych we władze miasta. W 2002 kandydował do fotela prezydenta Warszawy. W grudniu 2004 wraz z grupą studentów odwiedził Ukrainę w ramach wspierania pomarańczowej rewolucji.

W wyborach samorządowych 12 listopada 2006 kandydował na prezydenta miasta Warszawy jako szef Komitetu Wyborczego Gamonie i Krasnoludki. uzyskał głosy 2914 wyborców (0,41%), uzyskując piąty wynik w stolicy spośród dziesięciu startujących kandydatów. W wyborach samorządowych 21 listopada 2010 ponownie ubiegał się o prezydenturę Warszawy z ramienia tego samego komitetu. Uzyskał 4952 głosy (0,77%), zajmując 7. miejsce spośród 11 kandydatów^[1].

W 2012 na Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie obronił pracę doktorską pt. „Happening jako operacja integrująca, uzdrawiająca transformująca sztukę i rzeczywistość” pod promotorstwem prof. Stanisława Wieczorka^[3].

Waldemar Fydrych jest autorem czterech książek i libretta do opery „Don Generał” zrealizowanej przez Teatr Polskiego Radia w reżyserii Pawła Sali i z muzyką Marcina Krzyżanowskiego. ^[4] Jest także malarzem, tworzącym charakterystyczne prace z wizerunkami krasnoludków. Członek Stowarzyszenia Wolnego Słowa. Jego książka „Żywoty Mężów Pomarańczowych” w lipcu 2014 została wydana przez londyńskie wydawnictwo Minor Compositions w języku angielskim ze słowem wstępnym duetu aktywistów The Yes Men oraz amerykańskiej dziennikarki Anne Applebaum.

W 2013 został uznany w książce „Surrealism – 50 Works of Art You Should Know” autorstwa Brada Fingera wydanej przez Prestel Publishing za jednego z wybitnych przedstawicieli surrealizmu w historii tego nurtu obok takich twórców jak m.in. Picasso, Dali, Duchamp i Artaud^[5].

Odznaczenia

W 2022 roku został odznaczony Brązową Odznaką Honorową Wrocławia^[6].

Książki

• Hokus pokus, czyli Pomarańczowa Alternatywa – 1989 (wraz z Bogdanem Doboszem)
• Żywoty Mężów Pomarańczowych – 2001 (ISBN 83-916258-0-X)
• Krasnoludki i gamonie – 2006
• Major – 2013

Przypisy

Literatura

• Wszyscy proletariusze bądźcie piękni! Pomarańczowa Alternatywa w dokumentach aparatu represji PRL (1987-1989), wstęp, wybór i oprac. Joanna Dardzińska, Krzysztof Dolata, Wrocław 2011.
• Małgorzata Skotnicka, Waldemar Fydrych Major – lider Pomarańczowej Alternatywy, [w:] „Wiadomości Historyczne z Wiedzą o Społeczeństwie”, nr 5, 2012, s. 19–25.

Linki zewnętrzne

• Strona artysty Waldemara Majora Fydrycha
• Muzeum Cyfrowe Pomarańczowej Alternatywy
• Doniesienie prasowe o publikacji Prestel
• Strona Fundacji Pomarańczowa Alternatywa
• Felieton „Major”. polishschool.org.au. [zarchiwizowane z tego adresu (2005-06-18)]. (skrót artykułu z „Gazety Wyborczej”)
• Recenzja angielskiego wydania książki „Żywoty Mężów Pomarańczowych” w magazynie Art Review
• Tunel mojej ucieczki został wydrążony. pomaranczowa-alternatywa.republika.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-12-10)]. (fragment książki Krasnoludki i gamonie)