Waldemar Nowakowski (żołnierz)

Waldemar Nowakowski
Gacek
podpułkownik w stanie spoczynku podpułkownik w stanie spoczynku
Data i miejsce urodzenia

3 stycznia 1933
Warszawa

Przebieg służby
Siły zbrojne

Krzyż Zrzeszenia WiN.jpg Zrzeszenie Wolność i Niezawisłość

Główne wojny i bitwy

powstanie warszawskie, działania zbrojne podziemia antykomunistycznego w Polsce

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż z Mieczami Orderu Krzyża Niepodległości Medal Wojska Krzyż Armii Krajowej Warszawski Krzyż Powstańczy Krzyż Partyzancki Medal „Pro Patria” Medal „Pro Memoria” Medal Stulecia Odzyskanej Niepodległości

Waldemar Jerzy Nowakowski, ps. Gacek (ur. 3 stycznia 1933 w Warszawie) – podpułkownik Wojska Polskiego w stanie spoczynku, jeden z najmłodszych uczestników powstania warszawskiego. Po wojnie zaangażowany w działalność antykomunistyczną w ramach organizacji WiN. Kolekcjoner militariów.

Życiorys

Urodził się w X Pawilonie na terenie Cytadeli Warszawskiej. Jego ojciec, kpt. Władysław Nowakowski, był oficerem 30 pułku Strzelców Kaniowskich, podczas powstania warszawskiego dowodził Zgrupowaniem AK „Żubr” na Żoliborzu[1][2].

W 1937 rodzina Nowakowskich przeprowadziła się na Koło, do budynku przy ul. Obozowej 85, gdzie matka Waldemara, Halina, prowadziła gabinet dentystyczny. Na Kole Waldemar uczestniczył podczas okupacji w zbiórkach Szarych Szeregów.

1 sierpnia 1944 zameldował się na zbiórce Zgrupowania „Waligóra”. Podczas powstania był sanitariuszem i łącznikiem. Uczestniczył w walkach przedzierając się z lekami i opatrunkami pomiędzy szpitalami Woli, Leszna i Koła. Trzykrotnie przeszedł linię frontu na ul. Górczewskiej. Zatrzymany przez Niemców, uciekł z cywilnej kolumny jenieckiej i przedarł się do Boernerowa, a następnie do matki, do Tomaszowa Mazowieckiego. Do stolicy wrócił 20 stycznia 1945.

Po zakończeniu wojny zaangażował się w konspirację antykomunistyczną. Był współorganizatorem Harcerskiego Ruchu Oporu. Od 1948 należał do organizacji Wolność i Niezawisłość[3]. Uczestniczył w akcjach dywersyjnych polegających na produkowaniu i rozlepianiu ulotek o tematyce patriotycznej i antysowieckiej. Na początku 1949 brał udział w próbie wysadzenia pod Mińskiem Mazowieckiem pociągu kursującego pomiędzy Berlinem a Moskwą[4][5]. Był dwukrotnie aresztowany przez funkcjonariuszy UB (1950 i 1951)[6]. Za działalność wywrotową został skazany na jedenaście lat więzienia, zamienionego ostatecznie na sześć lat pozbawienia wolności. Przebywał w więzieniach na Cyryla i Metodego, Jaworznie (więzienie dla małoletnich) i Montelupich w Krakowie. Wyszedł po trzech latach.

Członek komitetu założycielskiego Związku Powstańców Warszawskich, a także Związku Byłych Więźniów Politycznych okresu Stalinowskiego, Warszawskiego Obwodu Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość oraz Związku Młodocianych Więźniów Politycznych PRL „Jaworzniacy”. Dziś jest kolekcjonerem militariów. Ma blisko tysiąc eksponatów – oprócz broni zbiera mundury, hełmy, odznaki, opaski i inne akcesoria. Współpracował również z Muzeum Powstania Warszawskiego, właśnie jako ekspert w dziedzinie starej broni[7].

17 marca 2016 mianowany na stopień podpułkownika[8].

Ordery i odznaczenia

Przypisy

  1. Powstańcze Biogramy - Waldemar Nowakowski, 1944.pl [dostęp 2017-11-22] (ang.).
  2. Marek, „Żubr” - mjr Władysław Nowakowski, zubry1944.pl [dostęp 2017-12-18] [zarchiwizowane z adresu 2018-02-21] (pol.).
  3. Kgnet.pl, Nowy Wyszkowiak, archiwum.nowywyszkowiak.pl [dostęp 2018-02-23] (ang.).
  4. Żołnierz wyklęty dwa razy [dostęp 2017-11-27].
  5. Powstaniec odzyskał broń [dostęp 2017-12-18] (pol.).
  6. Członkowie - Mazowieckie Stowarzyszenie Historyczne Exploratorzy.pl, „Mazowieckie Stowarzyszenie Historyczne Exploratorzy.pl” [dostęp 2017-12-18] (pol.).
  7. RCZPI|design by Patryk Rydzyk|2012|www.rczpi.wp.mil.pl, ..::  :: Aktualności ::.., 4rwt.wp.mil.pl [dostęp 2018-03-06] (pol.).
  8. RCZPI|2017, Spotkanie dotyczące polityki historycznej [dostęp 2017-12-18] (pol.).
  9. l, Prezydent wręczył Ordery Krzyża Niepodległości / Ordery i odznaczenia / Aktualności / Archiwum Bronisława Komorowskiego / Oficjalna strona Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, prezydent.pl [dostęp 2017-11-27] (pol.).
  10. RCZPI | design by Patryk Rydzyk | 2012 | www.rczpi.wp.mil.pl, ..:: Centrum Wsparcia Teleinformatycznego SP :: AKTUALNOŚCI ::.., cwt.wp.mil.pl [dostęp 2017-11-22] [zarchiwizowane z adresu 2017-12-01] (pol.).
  11. Martyna Burek, Odznaczeni Medalem pamiątkowym z okazji 70-lecia powołania Narodowych Sił Zbrojnych - NSZ - Narodowe Siły Zbrojne, nsz.com.pl [dostęp 2017-11-27] [zarchiwizowane z adresu 2017-12-01] (pol.).
  12. Oficjalna strona Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej / Aktualności / Ordery i odznaczenia / Zasłużeni dla niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej otrzymali odznaczenia, prezydent.pl [dostęp 2019-12-04].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Naramiennik Podpulkownik.svg
Naramiennik podpułkownika Wojsk Lądowych RP.
POL Medal Wojska BAR.svg
Ta ^specifik^ z W3C grafika wektorowa została stworzona za pomocą Inkscape .
POL Krzyż Armii Krajowej BAR.svg
Ta ^specifik^ z W3C grafika wektorowa została stworzona za pomocą Inkscape .
POL Krzyż Partyzancki BAR.svg
Baretka: Krzyż Partyzancki
POL Medal Stulecia Odzyskanej Niepodl BAR.svg
Baretka: Medal Stulecia Odzyskanej Niepodległości.
POL Warszawski Krzyż Powstańczy BAR.svg
Baretka: Warszawski Krzyż Powstańczy
POL Medal Pro Patria BAR.png
Autor: Wiki Romi, Licencja: CC0
Baretka Medalu "Pro Patria"
POL Order Krzyża Niepodległości 1 Klasy BAR.svg
Baretka Krzyża z Mieczami Orderu Krzyża Niepodległości.
POL Medal Pro Memoria BAR.png
Baretka Medalu "Pro Memoria"
Krzyż Zrzeszenia WiN.jpg
Autor: American1990, Licencja: CC BY-SA 3.0
Krzyż Zrzeszenia "Wolność i Niezawisłość" (WiN) 1945-1954