Waldemar Pawlak
(c) Komitet Wyborczy Waldemara Pawlaka, CC BY-SA 3.0 Waldemar Pawlak (2010) | |
Data i miejsce urodzenia | 5 września 1959 |
---|---|
Prezes Rady Ministrów | |
Okres | od 5 czerwca 1992 |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik | |
Następca | |
Prezes Rady Ministrów | |
Okres | od 26 października 1993 |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik | |
Następca | |
Wiceprezes Rady Ministrów | |
Okres | od 16 listopada 2007 |
Przynależność polityczna | |
Minister gospodarki | |
Okres | od 16 listopada 2007 |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik | |
Następca | |
Prezes Polskiego Stronnictwa Ludowego | |
Okres | od 29 czerwca 1991 |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik | |
Następca | |
Prezes Polskiego Stronnictwa Ludowego | |
Okres | od 29 stycznia 2005 |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik | |
Następca | |
Prezes Zarządu Głównego ZOSP RP | |
Okres | od 5 kwietnia 1992 |
Poprzednik | Anatol Adamski |
Odznaczenia | |
Waldemar Pawlak (ur. 5 września 1959 w Modelu) – polski polityk, prezes Rady Ministrów (1992, 1993–1995).
Działacz Polskiego Stronnictwa Ludowego, prezes tej partii w latach 1991–1997 i 2005–2012. Poseł na Sejm nieprzerwanie w latach 1989–2015 (X, I, II, III, IV, V, VI i VII kadencji), od 1992 prezes Zarządu Głównego Związku Ochotniczych Straży Pożarnych, w latach 2007–2012 wicepremier i minister gospodarki w rządach Donalda Tuska. Kandydat na urząd prezydenta RP w 1995 i w 2010.
Życiorys
Wykształcenie i praca zawodowa
Laureat V Olimpiady Wiedzy Technicznej z 1978. Absolwent Wydziału Samochodów i Maszyn Roboczych Politechniki Warszawskiej z 1984. W grudniu 1981 uczestniczył w strajkach na tej uczelni. Od 1984 prowadzi kilkunastohektarowe gospodarstwo rolne we wsi Kamionka[1]. Na Akademii Ekonomicznej w Poznaniu pisał rozprawę doktorską pt. Wykorzystanie sieci neuronowych i algorytmów genetycznych do prognozowania trendów gospodarczych, której jednak nie ukończył.
W latach 2001–2005 był prezesem zarządu Warszawskiej Giełdy Towarowej[2]. Jest jednym z założycieli Fundacji Rozwoju Samorządowych Funduszy Pożyczkowych[3]. Był także pierwszym prezesem zarządu Krajowego Samorządowego Funduszu Pożyczkowego Karbona – Polska Grupa Spółdzielni Pożyczkowych – Spółdzielnia Osób Prawnych. Od 2016 do 2018 był członkiem rady nadzorczej Portu Lotniczego Lublin[4][5]. W styczniu 2018 został prezesem zarządu spółki akcyjnej Polskie Młyny[6][7].
Działalność polityczna i społeczna
Karierę polityczną rozpoczął, wstępując w 1985 do Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego[8]. Z ramienia tej partii został wybrany na posła w wyborach parlamentarnych w 1989. Po rozwiązaniu ZSL został członkiem PSL „Odrodzenie”. W każdych kolejnych wyborach do Sejmu (1991, 1993, 1997, 2001, 2005, 2007 i 2011) skutecznie ubiegał się o reelekcję.
Od 1990 należy do połączonego Polskiego Stronnictwa Ludowego (od 29 czerwca 1991 do 11 października 1997 był prezesem Naczelnego Komitetu Wykonawczego partii). Podczas IX Zjazdu Krajowego, który odbywał się w dniach 4–5 kwietnia 1992, został wybrany prezesem Zarządu Głównego Związku Ochotniczych Straży Pożarnych RP[9].
5 czerwca 1992 został desygnowany przez prezydenta Lecha Wałęsę i Sejm na stanowisko prezesa Rady Ministrów[10]. 10 lipca 1992 misja stworzenia koalicji chrześcijańsko-ludowo-liberalnej zakończyła się niepowodzeniem[11].
Ponownie został premierem po wyborach parlamentarnych w 1993 i stworzeniu rządu koalicyjnego SLD-PSL. 1 marca 1995 jego rząd został odwołany na skutek konstruktywnego wotum nieufności, w którym koalicja SLD i PSL wskazała jako kandydata premiera Józefa Oleksego[12]. Z okresem jego rządów wiązała się sprawa tzw. trójkąta Buchacza[13].
W 1995 kandydował na urząd prezydenta RP (gdy z kandydowania zrezygnował marszałek Sejmu Józef Zych). W pierwszej turze wyborów uzyskał 4,31% poparcia (5. miejsce, 770 417 głosów)[14].
15 czerwca 2004 objął stanowisko przewodniczącego klubu parlamentarnego PSL[15], a 29 stycznia 2005 został ponownie wybrany na prezesa partii. 16 listopada 2007, po przedterminowych wyborach parlamentarnych i zawiązaniu przez PSL koalicji PO-PSL, objął urzędy ministra gospodarki i wiceprezesa Rady Ministrów w pierwszym rządzie Donalda Tuska. 11 kwietnia 2010 został wiceprzewodniczącym Międzyresortowego Zespołu do spraw koordynacji działań podejmowanych w związku z tragicznym wypadkiem lotniczym pod Smoleńskiem, powołanego przez premiera Donalda Tuska po katastrofie polskiego Tu-154 w Smoleńsku.
21 kwietnia 2010 zadeklarował start w przedterminowych wyborach prezydenckich z ramienia PSL. 6 maja 2010 został zarejestrowany jako kandydat przez Państwową Komisję Wyborczą. W pierwszej turze uzyskał 294 273 głosy (1,75%), zajmując 5. miejsce spośród 10 kandydatów[16]. 20 maja 2010 został powołany przez tymczasowo wykonującego obowiązki prezydenta Bronisława Komorowskiego w skład Rady Bezpieczeństwa Narodowego[17], z której został odwołany 11 grudnia 2012. W 2011 został przewodniczącym honorowego komitetu ds. obchodów jubileuszu 80 lat „Zielonego Sztandaru”.
Po wyborach parlamentarnych w 2011, w których uzyskał w okręgu płockim 24 491 głosów[18], zachował stanowiska wicepremiera i ministra gospodarki w drugim rządzie Donalda Tuska. 17 listopada 2012 podczas XI kongresu PSL w Pruszkowie bez powodzenia ubiegał się o ponowny wybór na prezesa PSL. W głosowaniu otrzymał 530 głosów, przegrywając z Januszem Piechocińskim, na którego zagłosowało 547 delegatów[19]. Dwa dni później ogłosił podanie się do dymisji (przyjętej następnie przez premiera Donalda Tuska) z funkcji wicepremiera i ministra gospodarki. Odwołany został 27 listopada[20].
W wyborach w 2015 i 2019 kandydował z ramienia PSL (z poparciem m.in. PO) do Senatu, przegrywając w głosowaniu z Markiem Martynowskim z PiS w okręgu płockim[21][22]. 4 grudnia 2021 na kongresie PSL został wybrany na przewodniczącego Rady Naczelnej tej partii[23].
Życie prywatne
Syn Józefa i Marianny Pawlaków. Był żonaty z Elżbietą[24], ma troje dzieci.
Interesuje się nowymi technologiami, w tym wolnym oprogramowaniem[25]. Brał udział w uruchomieniu systemu transakcyjnego Warszawskiej Giełdy Towarowej na bazie otwartego oprogramowania[26].
Stał się bohaterem piosenki zespołu Kult pt. „Panie Waldku, Pan się nie boi czyli lewy czerwcowy”[27].
Wyniki wyborcze
Wybory | Komitet wyborczy | Organ | Okręg | Wynik | |
---|---|---|---|---|---|
1989 | Zjednoczone Stronnictwo Ludowe | Sejm X kadencji | nr 76 | 13 767 (16,49%)[28] | |
20 208 (56,01%)[29] | |||||
1991 | Polskie Stronnictwo Ludowe Sojusz Programowy | Sejm I kadencji | nr 3 | 31 324 (14,03%)[30] | |
1993 | Polskie Stronnictwo Ludowe | Sejm II kadencji | nr 34 | 77 811 (40,60%)[31] | |
1995 | Ogólnopolski KW Waldemara Pawlaka | Prezydent RP | – | 770 419 (4,31%)[32] | |
1997 | Polskie Stronnictwo Ludowe | Sejm III kadencji | nr 34 | 24 702 (16,23%)[33] | |
2001 | Sejm IV kadencji | nr 16 | 17 279 (6,65%)[34] | ||
2005 | Sejm V kadencji | 13 202 (5,74%)[35] | |||
2007 | Sejm VI kadencji | 24 638 (8,03%)[36] | |||
2010 | KW Kandydata na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Waldemara Pawlaka | Prezydent RP | – | 294 273 (1,75%)[16] | |
2011 | Polskie Stronnictwo Ludowe | Sejm VII kadencji | nr 16 | 24 491 (8,86%)[18] | |
2015 | Senat IX kadencji | nr 38 | 63 301 (34,19%)[21] | ||
2019 | Senat X kadencji | 105 141 (47,59%)[22] |
Odznaczenia i wyróżnienia
- Wielki Krzyż Komandorski Orderu „Za Zasługi dla Litwy” – Litwa, 2009[37]
- Komandor Orderu Świętego Karola – Monako, 2012[38]
- Krzyż Wielki Królewskiego Norweskiego Orderu Zasługi – Norwegia, 2012[39]
- Krzyż Wielki Orderu Zasługi – Portugalia, 2008[40][41]
- Złota Honorowa Odznaka Krajowej Izby Gospodarczej – 2009[42]
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Pawlak, Waldemar. gazeta.pl, 26 września 2001. [dostęp 2010-05-23].
- ↑ B. premier – prezesem Warszawskiej Giełdy Towarowej. wp.pl, 21 maja 2001. [dostęp 2011-03-04].
- ↑ Władze i struktura – Instytutu Zarządzania i Kadr. karbona.pl. [dostęp 2010-05-23].
- ↑ Waldemar Pawlak nowym członkiem rady nadzorczej Portu Lotniczego Lublin. kurierlubelski.pl, 12 lipca 2016. [dostęp 2016-08-19].
- ↑ Waldemar Pawlak zniknął z rady nadzorczej Portu Lotniczego Lublin. dziennikwschodni.pl, 8 sierpnia 2018. [dostęp 2018-08-19].
- ↑ Oficjalnie: Waldemar Pawlak prezesem Polskich Młynów. poradnikhandlowca.com.pl, 17 stycznia 2018. [dostęp 2018-01-25].
- ↑ Waldemar Pawlak prezesem Polskich Młynów. rp.pl, 14 stycznia 2018. [dostęp 2018-01-25].
- ↑ Waldemar Pawlak. money.pl. [dostęp 2019-11-28].
- ↑ Historia: 90 lat Związku Ochotniczych Straży Pożarnych Rzeczypospolitej Polskiej. zosprp.pl. [dostęp 2017-06-08].
- ↑ Antoni Dudek: Historia polityczna Polski 1989–2012. Kraków: Znak, 2013, s. 227. ISBN 978-83-240-2130-7.
- ↑ Antoni Dudek: Historia polityczna Polski 1989–2012. Kraków: Znak, 2013, s. 233. ISBN 978-83-240-2130-7.
- ↑ Antoni Dudek: Historia polityczna Polski 1989–2012. Kraków: Znak, 2013, s. 319. ISBN 978-83-240-2130-7.
- ↑ Waldemar Pawlak znów u władzy. tvn24.pl, 30 października 2007. [dostęp 2010-05-23].
- ↑ Antoni Dudek: Historia polityczna Polski 1989–2012. Kraków: Znak, 2013, s. 341. ISBN 978-83-240-2130-7.
- ↑ Pawlak szefem klubu PSL. wp.pl, 15 czerwca 2004. [dostęp 2011-03-04].
- ↑ a b Serwis PKW – Wybory 2010. [dostęp 2016-03-17].
- ↑ Bronisław Komorowski powołał skład Rady Bezpieczeństwa Narodowego. gazeta.pl, 20 maja 2010. [dostęp 2010-05-23].
- ↑ a b Serwis PKW – Wybory 2011. [dostęp 2016-03-17].
- ↑ Janusz Piechociński nowym prezesem PSL. Waldemar Pawlak: chcę odejść z rządu. wp.pl, 17 listopada 2012. [dostęp 2015-05-22].
- ↑ Prezydent odwołał Waldemara Pawlaka ze składu rządu. prezydent.pl, 27 listopada 2012. [dostęp 2012-11-27].
- ↑ a b Serwis PKW – Wybory 2015. [dostęp 2016-03-17].
- ↑ a b Serwis PKW – Wybory 2019. [dostęp 2019-10-17].
- ↑ Waldemar Pawlak wraca do gry. Emocjonujące wybory przewodniczącego Rady Naczelnej PSL. wprost.pl, 4 grudnia 2021. [dostęp 2021-12-04].
- ↑ Waldemar Pawlak do wzięcia. Były lider ludowców już po rozwodzie. wpolityce.pl, 20 maja 2014. [dostęp 2014-05-20].
- ↑ Wolny dostęp do wiedzy w globalnej wiosce. pawlak.pl. [dostęp 2010-05-23].
- ↑ Blogowanie czy politykowanie. waldemarpawlak.blog.onet.pl, 2 września 2006. [dostęp 2010-05-23].
- ↑ Piosenki, które symbolizowały wielkie wydarzenia polityczne. wp.pl, 29 października 2012. [dostęp 2019-02-09].
- ↑ M.P. z 1989 r. nr 21, poz. 149
- ↑ M.P. z 1989 r. nr 21, poz. 151
- ↑ M.P. z 1991 r. nr 41, poz. 288
- ↑ M.P. z 1993 r. nr 50, poz. 470
- ↑ Dz.U. z 1995 r. nr 126, poz. 604
- ↑ M.P. z 1997 r. nr 64, poz. 620
- ↑ Serwis PKW – Wybory 2001. [dostęp 2016-03-17].
- ↑ Serwis PKW – Wybory 2005. [dostęp 2016-03-17].
- ↑ Serwis PKW – Wybory 2007. [dostęp 2016-03-17].
- ↑ Apdovanotų asmenų duomenų bazė (lit.). lrp.lt. [dostęp 2011-09-12].
- ↑ Ordonnance Souveraine n° 4.047 du 20 novembre 2012 portant nominations dans l’Ordre de Saint-Charles (fr.). legimonaco.mc, 23 listopada 2012. [dostęp 2013-12-10].
- ↑ Årsberetning 2012. Det kongelige hoff (norw.). kongehuset.no, marzec 2013. s. 44–45. [dostęp 2013-12-05].
- ↑ Chancelaria das Ordens Honoríficas Portuguesas (port.). dre.pt, 26 lutego 2009. [dostęp 2010-03-17].
- ↑ Cidadãos Estrangeiros Agraciados com Ordens Portuguesas (port.). ordens.presidencia.pt. [dostęp 2011-09-12].
- ↑ Marszałek Senatu otrzymał Złotą Honorową Odznakę Krajowej Izby Gospodarczej. senat.gov.pl, 18 czerwca 2009. [dostęp 2018-03-03].
Bibliografia
- Strona sejmowa posła VII kadencji. [dostęp 2012-11-17].
Media użyte na tej stronie
Autor: MGalloway (WMF), Licencja: CC BY-SA 3.0
A tickmark icon included in the OOjs UI MediaWiki lib.
Autor: MGalloway (WMF), Licencja: CC BY-SA 3.0
A tickmark icon included in the OOjs UI MediaWiki lib.
Uproszczony obraz godła Polski; oficjalne godło: Coat of arms of Poland-official.png
(c) Komitet Wyborczy Waldemara Pawlaka, CC BY-SA 3.0
Zdjęcia Waldemara Pawlaka na potrzeby kampanii prezydenckiej 2010
(c) Tomasz "odder" Kozlowski, CC BY-SA 3.0
Wymowa imienia i nazwiska Waldemara Pawlaka w języku polskim.
Baretka: Krzyż Wielki Orderu Zasługi – Portugalia. (Ordem do Mérito – Grã-Cruz).
Autor: KG PSP, Licencja: CC BY 2.0
Waldemar Pawlak podczas Ogólnopolskich obchodów Dnia Strażaka w Olsztynie
Baretka Komandora Orderu Świętego Karola
Autor: Original uploader was Index2007 at pl.wikipedia, Licencja: GFDL 1.2
Prezydent Lech Kaczyński (po prawej) z premierem Donaldem Tuskiem (pośrodku) i wicepremierem Waldemarem Pawlakiem (po lewej), 2007-11-16.
Autor: Πρωθυπουργός της Ελλάδας, Licencja: CC BY-SA 2.0
Prime Minister of Poland, Donald Tusk
Autor: Ordensherre, Licencja: CC BY-SA 3.0
Ribbon of Grand Cross of the Royal Norwegian Order of Merit. Norwegian: Stripe for storkors av Den Kongelige Norske Fortjenstorden
Baretka: Wielki Krzyż Komandorski Orderu Za Zasługi dla Litwy.