Walenty Badylak
Data urodzenia | 1904 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | 21 marca 1980 |
Zawód, zajęcie | piekarz |
Walenty Badylak (ur. 1904, zm. 21 marca 1980 w Krakowie) – żołnierz AK, ps. „Szymon”[1], emerytowany krakowski piekarz, który przykuł się łańcuchem do historycznej studzienki na krakowskim rynku, oblał się benzyną i dokonał aktu samospalenia. Jego czyn był protestem przeciwko przemilczeniu przez władzę zbrodni katyńskiej[2].
Życiorys
Przed wojną pracował jako czeladnik piekarski. Ożenił się ze Ślązaczką. W trakcie okupacji był pracownikiem Fabryki Maszyn Rolniczych Zieleniewskiego[1]. Małżonka podpisała volkslistę, a syna posłała do Hitlerjugend. Badylak rozwiódł się. Po wojnie odebrał byłej żonie dziecko i osiadł w Mrowinach[3].
Pochowany na cmentarzu Batowickim w Krakowie (kw. XIV-1-12)[4].
Upamiętnienie
Po samospaleniu informacje o jego śmierci ukazały się wyłącznie w prasie lokalnej, w bardzo lakonicznej formie, donoszono o śmierci psychicznie chorego emeryta. Bez względu na to krakowianie stawiali w miejscu zdarzenia znicze i kwiaty (które w nocy „nieznani sprawcy” zabierali) oraz śpiewali pieśni religijne.
Jeszcze przed Sierpniem 1980 zorganizowane działania mające na celu upamiętnienie ofiary Walentego Badylaka podejmowali działacze środowisk opozycyjnych Krakowa, m.in. z Chrześcijańskiej Wspólnoty Ludzi Pracy, z Konfederacji Polski Niepodległej oraz ze Studenckiego Komitetu Solidarności.
Jego czyn został upamiętniony w 1990 r. tablicą pamiątkową, którą odsłonił wnuk Walentego, ksiądz Wojciech Badylak. W 2004 r. studzienka została odrestaurowana. O samospaleniu Walentego Badylaka został nakręcony film Święty Ogień.
Zobacz też
- Ryszard Siwiec
- Piotr Szczęsny
- Oleksa Hirnyk
- Romas Kalanta
- Norman Morrison
- Márton Moyses
- Alfredo Ormando
- Jan Palach
- Jan Zajíc
- Thích Quảng Ðức
Przypisy
- ↑ a b Badylak Walenty, encyklopediakrakowa.pl [dostęp 2019-07-04] .
- ↑ Walenty Badylak: Rozpalić sumienie. Dziennik Polski, 2011.
- ↑ Andrzej Dobkiewicz Fundacja IDEA: Mrowiny – etap dramatu człowieka. Świdnicki portal historyczny, 2020-03-21. [dostęp 2020-03-23].
- ↑ Lokalizator Grobów - Zarząd Cmentarzy Komunalnych, zck-krakow.pl [dostęp 2021-07-16] .
Bibliografia
- Mirosław Lewandowski, Maciej Gawlikowski: Prześladowani, wyszydzani, zapomniani... Niepokonani. Tom I. ROPCiO i KPN w Krakowie 1977-1981. Kraków: DAR-POINT Leszek Jaranowski, 2009. ISBN 978-83-927061-1-3.
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
Studzienka im. Walentego Badylaka na Rynku w Krakowie