Walenty Janowski

Walenty Janowski
Data urodzenia

?

Data i miejsce śmierci

marzec 1800
Kraków

Zawód, zajęcie

malarz

Walenty Janowski (zm. marzec 1800 w Krakowie) – polski malarz działający w Krakowie w drugiej połowie XVIII stulecia.

Nieznana jest dokładna data jego narodzin[1]. Był synem Jana[2]. Brat Walentego – Mikołaj, był malarzem[3]. Walenty Janowski uczył się malarstwa u Franciszka Molitora[1]. W 1760 roku został wpisany do Albumu Studiosorum, metryki Akademii Krakowskiej[3], a 25 kwietnia tego samego roku przejęto go do krakowskiego cechu malarzy. W późniejszych latach kilkukrotnie pełnił godność starszego tego cechu (1764–1765, 1769, 1772, 1778, 1780–1783)[4]. Jego uczniami, których wyzwolił na malarzy, byli Wojciech Gutowski (wyzwoliny 1774), P. Kawęcki (1774), Idzi Golakowski z Kłobucka (1780) i Wojciech Bączkowski z Kęt (1786)[5].

Tworzył głównie obrazy religijne, z których jedynym znanym w oryginale jest Pokłon pasterzy (około 1762) w kaplicy Skotnickich w katedrze na Wawelu, namalowany w duchu późnego baroku rzymskiego. Oprócz tego wykonał podobizny świętych franciszkańskich w krużgankach krakowskiego klasztoru Franciszkanów, które uległy zniszczeniu w 1832 roku[6] i polichromię w kościele Wszystkich Świętych[4] (znaną z akwarel Józefa Brodowskiego[1], przedstawiała sceny z życia Chrystusa i dziejów kościoła[7]). W 1768 roku złocił ołtarz w jednej z kaplic bocznych kościoła Kamedułów na Bielanach[4].

Żoną Janowskiego była Katarzyna, z którą doczekał się sześciorga dzieci (chrzczone w kościele Wszystkich Świętych między 1760 a 1768 rokiem)[4]. Jeden z synów malarza, Jan Maciej Józef (zm. 1838), wstąpił do zakonu, przybierając imię Mikołaja i osiągnął godność kanonika kapituły krakowskiego[1]

Walenty Janowski zmarł w marcu 1800 roku w Krakowie[1].

Edward Rastawiecki, oceniając twórczość Walentego, stwierdził, że wykazywał talent, śmiałość i szybkość w pracy, zarazem jednak tworzył niedbale i przeciętnie[1].

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f PSB ↓.
  2. ↑ Prószyńska 1979 ↓, s. 224.
  3. ↑ a b Encyklopedia Krakowa ↓.
  4. ↑ a b c d Słownik ↓.
  5. ↑ PSB ↓ (tu jako datę wyzwolin Bączkowskiego podano 1780); Słownik ↓.
  6. ↑ PSB ↓; Encyklopedia Krakowa ↓.
  7. ↑ Opalińska 2005 ↓, s. 76.

Bibliografia

  • Encyklopedia Krakowa. red. prowadzący Antoni Henryk Stachowski. Warszawa-Kraków: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000, s. 336 (hasło Janowski Walenty). ISBN 83-01-13325-2.
  • Józef Lepiarczyk: Janowski Walenty. W: Polski Słownik Biograficzny. T. X: Horoch Mieczysław–Jarosiński Paweł. Wrocław-Warszawa-Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 1962–1964, s. 574.
  • Stanisława Opalińska: Józef Brodowski 1781–1853. Malarz i rysownik starego Krakowa. Kraków: Muzeum Historyczne Miasta Krakowa, 2005, seria: Biblioteka Krzysztoforska, nr 1. ISBN 83-89599-42-2.
  • Zuzanna Prószyńska: Janowski Mikołaj. W: Słownik artystów polskich i obcych w Polsce działających. Malarze, rzeźbiarze, graficy. red. Jolanta Maurin Białostocka, Janusz Derwojed. T. III: H–Ki. Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk: Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 1979, s. 224–225.
  • Słownik artystów polskich i obcych w Polsce działających. Malarze, rzeźbiarze, graficy. red. Jolanta Maurin Białostocka, Janusz Derwojed. T. III: H–Ki. Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk: Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 1979, s. 228 (hasło Janowski Walenty).