Walenty Puchała

Walenty Puchała
Ilustracja
Walenty Puchała (1935)
Data i miejsce urodzenia12 lutego 1874
Kosina
Data i miejsce śmierci29 lipca 1944
Kosina
Senator IV kadencji (II RP)
Okresod 1935
do 13 września 1938
Przynależność politycznaBBWR
Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi
Walenty Puchała
ilustracja
Kraj działaniaPolska
Data urodzenia12 lutego 1874
Data śmierci29 lipca 1944
Wyznaniekatolicyzm
Kościółrzymskokatolicki
Prezbiterat1899

Walenty Puchała (ur. 12 lutego 1874 w Kosinie, zm. 29 lipca 1944 tamże) – polski ksiądz, katecheta, działacz społeczny, polityk, senator w II RP.

Życiorys

Urodził się w rodzinie chłopskiej. Syn Wincentego i Marii z Drobnickich. Ukończył gimnazjum w Rzeszowie w 1895 roku, a następnie studia na Wydziale Teologicznym uniwersytetu we Lwowie.

W 1899 roku otrzymał święcenia kapłańskie. Był wikariuszem w Warężu, Chorostkowie, a od 1904 roku – w C. K Gimnazjum w Trembowli. W 1907 roku został zastępcą nauczyciela religii, a od 1912 roku – katechetą w gimnazjum w Trembowli. Po 1918 roku mieszkał w Trembowli, gdzie do 1935 roku był katechetą w Państwowym Gimnazjum w Trembowli aż do przejścia na emeryturę.

Pełnił wiele funkcji zawodowych i społecznych, w tym był:

  • wiceprezesem koła Towarzystwo Szkoły Ludowej (TSL)
  • członkiem Rady Szkolnej Powiatowej (1909–1933)
  • członkiem Rady Powiatowej od 1909 roku
  • działaczem Centralnego Komitetu Opieki Moralnej dla Uchodźców z Galicji (w czasie I wojny światowej)
  • członkiem delegatury krakowskiego Książęco-Biskupiego Komitetu dla Dotkniętych Klęską Wojny (w czasie I wojny światowej)
  • kierownikiem gimnazjum w Trembowli (w latach 1921–1922)
  • dyrektorem żeńskiego Seminarium Nauczycielskiego TSL (od 1922 roku)
  • prezesem koła TSL
  • przewodniczącym Kasy Chorych i KKO (Komunalnej Kasy Oszczędności)
  • dyrektorem bursy
  • członkiem Powiatowego Zarządu Związku Strzeleckiego i jego kapelanem
  • burmistrzem Trembowli (wybranym w 1930 roku)
  • prezesem Powiatowego Komitetu Pożyczki Narodowej (od 1933 roku)
  • wiceprezesem Rady Powiatowej BBWR (od 1934 roku).

Dzięki jego staraniom powstało w powiecie wiele szkół i czytelni TSL, kółek rolniczych, Kas Reiffeisena i mleczarń. Budował kościoły i kaplice oraz przeznaczał środki finansowe w tym celu[1], przyczynił się do wybudowania m.in. kościoła w Boryczówce (gmina Łoszniów) pod Trembowlą. Wiele wysiłku wkładał w rozwój polskiego handlu i rzemiosła.

W 1935 roku został senatorem IV kadencji (1935–1938) z województwa tarnopolskiego. Pracował w komisjach: administracji, samorządowej i prawniczej[2][3].

W latach 1936–1938 był suspendowany przez swojego przełożonego kościelnego abp. Bolesława Twardowskiego z powodu objęcia funkcji senatora. W 1935 roku odmówił złożenia funkcji senatora odwołując się od decyzji arcybiskupa do papieża. Stolica Apostolska podtrzymała jednak suspensę. Kara kościelna została cofnięta w 1938 roku po zakończeniu kadencji oraz oficjalnych przeprosinach i złożeniu aktu skruchy przez ks. Puchałę[4].

W czasie II wojny światowej, na przełomie lat 1943/1944 powrócił do Kosiny. Po śmierci został pochowany na miejscowym cmentarzu w Kosinie[5][3].

Ordery i odznaczenia

Przypisy

  1. Dobry przykład ks. senatora Puchały. 10.000 zł. z diet senatorskich na budowę kościoła i kaplic. „Wschód”, s. 7, Nr 1 z 30 stycznia 1936. 
  2. Scriptor (opr.): Sejm i Senat 1935–1938 IV kadencja. Warszawa: nakładem Księgarni F. Hoesicka, 1936, s. 412.
  3. a b Biblioteka sejmowa – Parlamentarzyści RP: Walenty Puchała. [dostęp 2012-05-26].
  4. Kurenda Kurii Metropolitalnej we Lwowie, 1937, nr 7, s.26 oraz 1938, nr 18, s.79
  5. Ryszard Terlecki: Puchała Walenty. W: Polski Słownik Biograficzny. T. 29: Przyjemski Ignacy – Pułaski Antoni. Wrocław – Warszawa – Kraków – Gdańsk – Łódź: Polska Akademia Nauk – Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1986, s. 326. ISBN 8304021601.
  6. M.P. z 1934 r. nr 259, poz. 338 „za zasługi na polu pracy społecznej”.
  7. Lista odznaczeń z terenu województwa tarnopolskiego. „Wschód. Prasowa Agencja Informacyjna”, s. 2, Nr 725 z 12 listopada 1934. 

Bibliografia

Linki zewnętrzne

  • Walenty Puchała, Internetowy Polski Słownik Biograficzny [dostęp 2022-01-20].

Media użyte na tej stronie

Walenty Puchała 2.JPG
Walenty Puchała