Walki o Nadarzyce
| ||||
| ||||
| Czas | 5–6 lutego 1945 | |||
| Miejsce | Nadarzyce | |||
| Terytorium | III Rzesza, obecnie Polska | |||
| Przyczyna | ofensywa polsko-radziecka 1945 | |||
| Wynik | zwycięstwo wojsk polskich | |||
| Strony konfliktu | ||||
|---|---|---|---|---|
| ||||
| Dowódcy | ||||
| ||||
| Siły | ||||
| ||||
| Straty | ||||
| ||||
Walki o Nadarzyce – bitwa stoczona w dniach 5–6 lutego 1945 roku o miejscowość Nadarzyce podczas II wojny światowej. Bitwa była częścią przełamania Wału Pomorskiego.
Tło sytuacyjne
Nadarzyce leżały w niemieckim systemie obrony w 1945 w pasie pozycji ryglowej Wału Pomorskiego. Znajdowały się w rejonie walk 1 Armii Wojska Polskiego gen. S. Popławskiego o Wał Pomorski. Nadarzyc broniły oddziały dywizji "Märkisch Friedland".
Niemcy silnie ufortyfikowali Nadarzyce przygotowując je do obrony, jak większość miejscowości w pasie Wału Pomorskiego. Nadarzyce były najsilniej umocnionym punktem oporu w systemie obrony, stanowił tzw. Nadarzycki Rejon Umocniony Wału Pomorskiego. W pasie obrony były schrony żelbetowe i niezakończone schrony, dające możliwość prowadzenia ognia.
Po pierwszych walkach na pozycjach przesłaniania Wału Pomorskiego 4 i 6 Dywizja Piechoty 3 lutego otrzymały zadanie przełamania pozycji głównej Wału Pomorskiego. Po opanowaniu Sypniewa, Kłomina i wyzwoleniu Stalagu II H Gross Born (Borne Sulinowo)[1], oddziały 1 AWP podeszły do Nadarzyc. Boje o Nadarzyce początkowo prowadziła 6 DZ, którą zluzowała 1 DP wykrwawiona bojem o Podgaje. 6 DP uderzała od północy jeziora Dobrego w kierunku wsi Nadarzyce. Pas natarcia wynosił 15 km.
Przebieg bitwy
Walki o wieś rozpoczął 14 pp, który 4 lutego zaatakował prawy skraj obrony. Od wschodu uderzał 18 pp. Uderzenie zostało przez Niemców odparte. Oddziały polskie zaległy i czekały na podciągnięcie artylerii na te kierunki. W tym dniu doszło do wymiany ognia między artyleriami walczących stron. Polskie moździerze ostrzelały artylerię niemiecką.
5 lutego oba polskie pułki ponowiły ataki. 18 pp zaatakował od północy, a 14 pp od południa. 18 pp, mimo kilku szturmów nie przełamał obrony niemieckiej, a 14 pp ze względu na niepowodzenie ataku 18 pp, ominął od południa wieś i połączył się w natarciu z 16 pp z którym wspólnie próbowały przebić się w kierunku szosy Wałcz–Czaplinek. Manewr ten jednak nie miał wielkiego znaczenia na zdobycie Nadarzyc. Ciężkie walki w nocy 5/6 lutego przełamały obronę niemiecką, a w godzinach popołudniowych 6 lutego po szturmie 18 pp Polacy opanowali Nadarzyce. 4 DP 5 lutego zrobiła wyłom w Wale Pomorskim w rej. Nadarzyc, tracąc 220 zabitych i 315 rannych,
6 DP straciła 513 żołnierzy zabitych, rannych i zaginionych. Opanowanie Nadarzyc, nie stanowiło likwidacji obrony niemieckiej. Na zachód od Nadarzyc, za rzeką Piławą, na ufortyfikowanej linii Niemcy bronili się do 3 marca, mimo uporczywych ataków 3 DP i 13 Pułku Artylerii Ppanc.
W czasie walk o Nadarzyce Niemcy wymordowali grupę kilkunastu żołnierzy polskich wziętych do niewoli.
Straty polskie w walkach o Nadarzyce: 6 DP - 208 poległych i 45 zaginionych, 3 DP - 125 poległych, 1 BAA - 5 poległych.
Pamięć
Walki żołnierzy polskich o Nadarzyce zostały upamiętnione na Grobie Nieznanego Żołnierza w Warszawie, napisem na jednej z tablic po 1945 r. "NADARZYCE 5 - 6 II 1945".
Przypisy
- ↑ W obozie było ponad 300 oficerów polskich i jugosłowiańskich
Bibliografia
- Krzysztof Komorowski, Boje polskie 1939 - 1945 - przewodnik encyklopedyczny, wyd. Bellona Warszawa 2009
- Rudolf Dzipanow, 1 AWP w bitwie o Wał pomorski, wyd. MON 1990
- Mała Encyklopedia Wojskowa t. 2 wyd. MON Warszawa 1970
- Encyklopedia II wojny światowej, wyd. MON Warszawa 1975
- Walki o Nadarzyce
Media użyte na tej stronie
.svg)
.svg)
this is the flag of the Soviet Union in 1936. It was later replaced by File:Flag of the Soviet Union (1955-1980).svg.
.svg){kind=link}
.svg)
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).